تاپان دېگىنىمىز تېرە مۈڭگۈزلەشكەن ماددىلارنىڭ بىرىكىشى دېگىنىمىز، تاپان ۋە پۇت بارماقلىرىنىڭ تېرىسىنىڭ ھەددىدىن زىيادە قېلىنلاپ، قېتىشىپ كەتكەنلىكىنى ھەمدە تەڭگىسىمان ياكى كاللەكسىمان غەيرىي ماددىلارنى ھاسىل قىلىش مۇمكىنلىكىنى كۆرسىتىدۇ. بۇ خىل ئەھۋالنى كۆپ خىل سەۋەبلەر كەلتۈرۈپ چىقارغان بولۇشى مۇمكىن، ئىرسىيەت، مۇھىت ئامىلى ياكى باشقا كېسەللىكلەرنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. بۇنىڭ سەۋەبىنى چۈشىنىش ھەمدە مۇۋاپىق داۋالاش تەدبىرلىرىنى قوللىنىش بىمارنىڭ تۇرمۇش سۈپىتىنى ياخشىلاشتا ئىنتايىن مۇھىم.
ئۇيغۇرچە: پۇت ئالقان ۋە بارماققا مۈڭگۈزلەشكەن ماددا بىرىكىش
ئىنگىلىزچە: Yellow keratinization on the skin of the palms and toes
خەنزۇچە: 掌趾皮肤黄色角化物
تۈركچە: Avuç içi ve ayak parmaklarının derisinde sarı keratinizasyon
image source: https://www.researchgate.net/figure/Hypertrophic-keratinization-over-soles_fig4_256191001
سەۋەبى:
1. ئىرسىيەت ئامىلى:بەزى كىشىلەر جەمەت تارىخى سەۋەبىدىن بۇ خىل كېسەلگە تېخىمۇ ئاسان گىرىپتار بولۇشى مۇمكىن.
2. مۇھىت ئامىلى:ئۇزۇن ۋاقىت ھاۋا ئۆتۈشمەيدىغان ئاياغ كىيىش ياكى دائىم نەم مۇھىتتا خىزمەت قىلىش پۇت تېرىسىنىڭ زىيادە قۇرغاقلىشىشى ۋە مۈڭگۈزلىشىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىشى مۇمكىن.
3. باشقا كېسەللىكلەر:بەزى كېسەللىكلەر، مەسىلەن:تەڭگە تەمرەتكە كېسىلى، ھۆل تەمرەتكە ياكى زەمبۇرۇغ بىلەن يۇقۇملىنىش پۇت تېرىسىنىڭ مۈڭگۈزلىشىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىشى مۇمكىن.
4. دورا ياكى خىمىيەلىك ماددىلار:بەزى دورا ياكى خىمىيەلىك ماددىلار تېرە رېئاكسىيەسىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىپ، مۈڭگۈزلىشىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىشى مۇمكىن.
5. باشقا ئامىللار:ياش، بەدەن ئېغىرلىقى ئېشىپ كېتىش، دىئابېت كېسىلى ياكى باشقا ساغلاملىق مەسىلىلىرىمۇ كېسەلگە گىرىپتار بولۇش خەۋپىنى ئاشۇرۇۋېتىشى مۇمكىن.
تەكشۈرۈش ۋە دىئاگنوز قويۇش ئۇسۇلى:
1. بەدەن تەكشۈرۈش:دوختۇر بىمارنىڭ پۇتىنىڭ تېرىسىنى تەكشۈرۈپ، رەڭگى، قېلىنلىقى ۋە سۈپىتىنى كۆزىتىدۇ.
2. تېرىدىن تىرىك توقۇلما ئېلىپ تەكشۈرۈش:بەزى ئەھۋاللاردا، دوختۇر تېرىدىن تىرىك توقۇلما ئېلىپ تەكشۈرۈش ئارقىلىق كېسەللىك سەۋەبىنى بېكىتىش تەكلىپىنى بېرىشى مۇمكىن.
3. قان تەكشۈرۈش:يادروغا قارشى ئانتىتېلا، قان شېكىرى ۋە مۈڭگۈزلىشىشكە مۇناسىۋەتلىك باشقا كۆرسەتكۈچلەرنى تەكشۈرگىلى بولىدۇ.
4. باشقا ئالاقىدار تەكشۈرۈشلەر:كونكرېت ئەھۋالغا ئاساسەن ،دوختۇر X نۇرى، MRI نۇرى ياكى باشقا ئالاقىدار تەكشۈرۈشلەرنى ئېلىپ بېرىش تەكلىپىنى بېرىشى مۇمكىن.
داۋالاش ئۇسۇلى:
1. پۇتنىڭ پاكىزلىقى ۋە قۇرغاقلىقىنى ساقلاش:ھەر كۈنى پۇتنى يۇيۇش ھەمدە پۇتنىڭ پۈتۈنلەي قۇرغاقلىقىغا كاپالەتلىك قىلىش ئۈچۈن، باكتېرىيەگە قارشى سوپۇن ئىشلىتىشكە بولىدۇ.
2. نەملىك ساقلاش مەلھىمى ئىشلىتىش:خۇشپۇراق ماتېرىيال ۋە بوياق ماتېرىيالى بولمىغان نەملىك ساقلاش مەلھىمىنى تاللاپ، ھەر كۈنى بىر نەچچە قېتىم سۈركەش كېرەك.
3. تار ئاياغ كىيىشتىن ساقلىنىش:ئازادە، ھاۋا ئۆتۈشۈپ تۇرىدىغان ئاياغلارنى تاللاش، ئۇزۇن ۋاقىت رېزىنكە ئاياغ ياكى سۇلياۋ ئاياغ كىيىشتىن ساقلىنىش كېرەك.
4. دورا بىلەن داۋالاش:مەسىلەن، كورتىكوستېروئىد مەلھىمى ياللۇغلىنىش ۋە مۈڭگۈزلىشىشنى ئازايتىشقا ياردەم بېرىدۇ. ئېغىر ئەھۋالغا نىسبەتەن، دوختۇر دورا ياكى باشقا داۋالاش ئۇسۇللىرىنى يېزىپ بېرىشى مۇمكىن.
5. فىزىكىلىق داۋالاش:مەسىلەن، سۇيۇق ئازوتنى توڭلىتىپ داۋالاش ئارتۇقچە تېرىنى چىقىرىپ تاشلاشقا ياردەم بېرىدۇ.
تاپان تېرىدىكى مۈڭگۈزلەشكەن ماددىلارنىڭ بىرىكىشى پۇت تېرىسىنىڭ زىيادە قېلىنلىشىشى ۋە قېتىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان بىر خىل كېسەللىك. ئەگەر سىز ياكى سىز تونۇيدىغان كىشىلەردە بۇ خىل كېسەللىك ئالامىتى بولسا، ۋاقتىدا دوختۇردىن مەسلىھەت سوراپ ئېنىق دىئاگنوز قويۇش ۋە داۋالاش تەكلىپىگە ئېرىشىشنى تەۋسىيە قىلىمىز.