Dr.Mosajan Ablet

قورساق قىسمى ئىنسان بەدىنىدىكى ھاياتلىقنى ساقلاپ قېلىشتا ئىنتايىن مۇھىم رول ئوينايدىغان ئەزالار توپىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. بۇ ئەزالارنىڭ ھەر بىرىنىڭ ئۆزىگە خاس فۇنكسىيەسى بولۇپ، ھەر بىر ئەزانىڭ ساغلاملىقى پۈتۈن بەدەننىڭ نورمال ئىشلىشىنى بەلگىلەيدۇ. بۇ ماقالىدە، قورساق قىسمىدىكى ئاساسلىق ئەزالارنىڭ قۇرۇلمىسى، فۇنكسىيەسى ۋە ئۇلارنىڭ بىر-بىرى بىلەن بولغان باغلىنىشى ھەققىدە تەپسىلىي توختىلىمىز.

ئىنسان بەدىنى مۇرەككەپ ۋە ئۆز-ئارا باغلانغان ئەزالار سىستېمىسىدىن تەركىب تاپقان بولۇپ، ھەربىر ئەزانىڭ ئۆزىگە خاس فۇنكسىيەسى بار. قورساق قىسمى بۇ ئەزالار توپلىمىنىڭ مۇھىم بىر بۆلىكى بولۇپ، ھەزىم قىلىش، سۈمۈرۈش ۋە باشقا ھاياتلىق فۇنكسىيەلىرىنى ئىجرا قىلىدىغان نۇرغۇنلىغان مۇھىم ئەزالارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. بۇ ماقالىدە بىز قورساق قىسمىدىكى ئاساسلىق ئەزالارنىڭ تۈزۈلۈشى ۋە فۇنكسىيەسىنى تەپسىلىي كۆرۈپ چىقىمىز.

قىزىلئۆڭگەچ ئادەم بەدىنىدىكى ھەزىم قىلىش سىستېمىسىنىڭ مۇھىم بىر ئەزاسى بولۇپ، يۇتۇلغان يېمەكلىكلەرنى ئېغىز بوشلۇقىدىن ئاشقازانغا يەتكۈزۈش ۋەزىپىسىنى ئۆتەيدۇ. بۇ يېرىم-ئېلاستىكىلىق مۇسكۇل نەيچىسى نەپەسلىنىش ۋە ھەزىم قىلىش سىستېمىسى ئوتتۇرىسىدىكى ئالاقىنى ساقلاشتا مۇھىم رول ئوينايدۇ. ئۇ ئادەم بەدىنىنىڭ ئىچكى قىسمىغا جايلاشقان بولۇپ، ئۇنىڭ قۇرۇلمىسى ۋە فۇنكسىيىسى ئىنتايىن مۇرەككەپ.

بۇرۇن، ئېغىز بوشلۇقى، يۇتقۇنچاق ۋە كېكىردەك: ئىنسان بەدىنىنىڭ ھاياتلىق دەرۋازىسى   كىرىش سۆز:   ئىنسان بەدىنىدىكى بۇرۇن، ئېغىز بوشلۇقى، يۇتقۇنچاق ۋە كېكىردەك قاتارلىق ئەزالار نەپەسلىنىش، ھەزىم قىلىش ۋە...

چىشلىرىمىز كۈندىلىك تۇرمۇشىمىزدا ئىنتايىن مۇھىم رول ئوينايدۇ. ئۇلار يېمەكلىكلەرنى چايناش، سۆزلەش ۋە كۈلۈمسىرەشنى ئاسانلاشتۇرىدۇ. چىشنىڭ ساغلاملىقى ئومۇمىي بەدەن ساغلاملىقى بىلەن زىچ مۇناسىۋەتلىك. چىشلىرىمىزنىڭ ئىچكى قۇرۇلمىسىنى چۈشىنىش، ئۇلارنى قانداق ئاسراش ۋە چىش كېسەللىكلىرىنىڭ ئالدىنى ئېلىشتا ئاچقۇچلۇق ئەھمىيەتكە ئىگە.بۇ ماقالىدە بىز چىشنىڭ ئىنچىكە تۈزۈلۈشى، ئۇنى تەشكىل قىلغان ھەربىر قىسىمنىڭ فۇنكسىيەسى ۋە ئۇلارنىڭ بىر-بىرى بىلەن قانداق مۇناسىۋەتلىك ئىكەنلىكىنى چوڭقۇر تونۇشتۇرىمىز. چىشلىرىمىزنىڭ سىرتقى كۆرۈنۈشىدىن تارتىپ، ئەڭ ئىچكى يىلتىز قۇرۇلمىسىغىچە تەپسىلىي كۆرسىتىلىدۇ.

ئادەم چىشلىرى كۈندىلىك ھاياتىمىزدا ناھايىتى مۇھىم رول ئوينايدۇ. ئۇلار يېمەكلىكلەرنى چايناش، تەلەپپۇزنى توغرا چىقىرىش ۋە چىراي ئىپادىسىنى شەكىللەندۈرۈشتە ھالقىلىق ئەھمىيەتكە ئىگە. چىشلىرىمىزنىڭ ساغلاملىقى ئومۇمىي بەدەن ساغلاملىقىمىز بىلەن زىچ باغلانغان بولۇپ، ئۇنى ئاسراشقا ئەھمىيەت بېرىشىمىز كېرەك. تۇراقلىق چىشلار چوڭ بولغاندا چىشىمىزدا ئورۇن ئالىدىغان، ئادەتتە 32 تال بولىدىغان چىشلاردۇر.

ئېغىز بوشلۇقىنىڭ تۈۋى (Base of the oral cavity ) ئىنسان بەدىنىدىكى ئىنتايىن مۇھىم ۋە مۇرەككەپ بىر قىسىم بولۇپ، ئۇ ئېغىز بوشلۇقىنىڭ تۆۋەنكى قىسمىنى تەشكىل قىلىدۇ. بۇ رايون تىل، شۆلگەي بەزلىرى، قان تومۇرلار ۋە نېرۋىلارنىڭ ئۆز-ئارا گىرەلىشىپ كەتكەن تورىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. ئۇ يېمەكلىكلەرنى يۇتۇش، سۆزلەش ۋە شۆلگەي ئاجرىتىش قاتارلىق ھاياتلىق پائالىيەتلىرىدە ئاساسلىق رول ئوينايدۇ. بۇ رايوننىڭ نورمال ئىشلىشى ئېغىز بوشلۇقىنىڭ ساغلاملىقى ۋە ئومۇمىي بەدەن فۇنكسىيەسى ئۈچۈن ناھايىتى مۇھىم.

تىز بوغۇمى ئىنسان بەدىنىدىكى ئەڭ چوڭ ۋە ئەڭ مۇرەككەپ بوغۇملارنىڭ بىرى بولۇپ، پۇت-قول ھەرىكەتلىرىدە ئىنتايىن مۇھىم رول ئوينايدۇ. ئۇ سۆڭەك، تارىمۇش، پەي، مۇسكۇل قاتارلىق نۇرغۇنلىغان قۇرۇلمىلارنىڭ ماسلىشىپ ئىشلىشى ئارقىلىق، ئادەمنىڭ مېڭىش، يۈگۈرۈش، سەكرەش قاتارلىق كۈندىلىك پائالىيەتلىرىنى راۋان ھالدا ئېلىپ بېرىشىغا ياردەم بېرىدۇ. تىز بوغۇمىنىڭ سالامەتلىكى ھەرىكەت ئەركىنلىكىمىز ئۈچۈن ئىنتايىن مۇھىم بولۇپ، ئۇنىڭ قۇرۇلمىسىنى چۈشىنىش تىز ئاغرىقى ياكى زەخىملىنىشتىن ساقلىنىشتا ئاساسلىق رول ئوينايدۇ.

چىش كېسەللىكلىرىنى دىئاگنوز قويۇش ۋە داۋالاشتا رېنتىگېن رەسىملىرى ناھايىتى مۇھىم رول ئوينايدۇ. ئۇ چىشنىڭ ئىچكى قۇرۇلمىسىنى، چىش ئەتراپىدىكى سۆڭەك توقۇلمىلىرىنى ۋە يوشۇرۇن مەسىلىلەرنى ئېنىق كۆرسىتىپ بېرەلەيدۇ. بولۇپمۇ تۆۋەنكى ئېڭەك 1- ئېزىق چىشى، ئېغىز بوشلۇقىدىكى ئەڭ چوڭ ۋە ئەڭ مۇھىم چىشلارنىڭ بىرى بولۇپ، ئۇنىڭ رېنتىگېن رەسىمى چىش پەرۋىشىنى ئىلگىرى سۈرۈش ئۈچۈن قىممەتلىك ئۇچۇرلارنى بېرىدۇ.

داس بوغۇمى (Hip Joint) ئىنسان تېنىدىكى ئەڭ چوڭ ۋە ئەڭ مۇھىم بوغۇملارنىڭ بىرى بولۇپ، پۇت-قوللارنىڭ ھەرىكىتىنى باشقۇرۇشتا ھالقىلىق رول ئوينايدۇ. ئۇ يوتا سۆڭىكى بېشى بىلەن داس سۆڭىكىدىكى داس مۇجۇقىدىن تەشكىل تاپقان بولۇپ، بەدەننىڭ تۇراقلىقلىقىنى ساقلاش، مېڭىش، يۈگۈرۈش، سەكرەش ۋە باشقا ھەر خىل ھەرىكەتلەرنى ئىجرا قىلىشتا مۇھىم رول ئوينايدۇ. بۇ بوغۇم ئۆزگىچە قۇرۇلمىسى ئارقىلىق، بەدەننىڭ ئېغىرلىقىنى كۆتۈرۈش بىلەن بىرگە، كەڭ دائىرىلىك ھەرىكەت ئىقتىدارىنىمۇ تەمىنلەيدۇ.