ساغرا ۋە يوتا ئارقا تەرەپ مۇسكۇل، قان تومۇر ۋە نېرۋىلار ئاناتومىيىسى

ساغرا ۋە يوتا ئارقا تەرەپ ئاناتومىيىسى: مۇسكۇل، قان تومۇر ۋە نېرۋىلارنىڭ تەپسىلىي چۈشەندۈرۈلۈشى

ئىنسان بەدىنىنىڭ ھەرىكەت سىستېمىسىدا ساغرا ۋە يوتا ئارقا تەرەپ قىسمى ئىنتايىن مۇھىم ئورۇننى ئىگىلەيدۇ. بۇ رايوندىكى مۇسكۇللار، قان تومۇرلار ۋە نېرۋىلار بەدەننىڭ تىك تۇرۇشى، مېڭىشى، يۈگۈرۈشى ۋە ئېغىرلىق كۆتۈرۈشىدە ھەل قىلغۇچ رول ئوينايدۇ. بولۇپمۇ ساغرا قىسمىدىكى چوڭ مۇسكۇللار ۋە يوتا ئارقا تەرەپتىكى «ھامسترىڭ» (Hamstring) دەپ ئاتىلىدىغان مۇسكۇل توپى، شۇنداقلا بۇ يەردىن ئۆتىدىغان ئولتۇرغۇچ نېرۋىسى (Sciatic nerve) كىلىنىكىلىق ئاناتومىيەدە ئەڭ كۆپ دىققەت قىلىنىدىغان نۇقتىلاردۇر.

بۇ ماقالىدە، تىببىي ئاناتومىيە رەسىمىگە ئاساسەن، ساغرا ۋە يوتا ئارقا تەرەپنىڭ چوڭقۇر ۋە يۈزە قەۋىتىدىكى قۇرۇلمىلار تەپسىلىي تونۇشتۇرۇلدى. بۇ يەردىكى ھەر بىر مۇسكۇلنىڭ ئورنى، قان تومۇرلارنىڭ تارقىلىشى ۋە نېرۋىلارنىڭ يۈرۈشۈش يۆنىلىشىنى چۈشىنىش، تاشقى كېسەللىكلەر دوختۇرلىرى، سۆڭەك بۆلۈمى ۋە فىزىكىلىق داۋالاش كەسپىدىكىلەر ئۈچۈن ئىنتايىن مۇھىم ئەھمىيەتكە ئىگە. تۆۋەندە رەسىمدىكى ھەر بىر بەلگە تەرتىپ بويىچە تەپسىلىي چۈشەندۈرۈلدى.

رەسىم مەنبەسى: ئادەم ئاناتومىيىسىنىڭ رەڭلىك ئاتلىسى (ئۇيغۇرچە – خەنزۇچە 1993-يىلى)
رەسىم تەرجىمە تەھرىرى: ھەلىمە ئابدۇكېرىم ؛ تەھرىر: سابىت ئىسلام
رەسىم تەرجىمە قىلغۇچىلار: ئاگۇ خەسەنوۋ ، تۇرسۇنجان توقاي ، گۈلنىسا كېرەم ، نۇرمەمەت باغاشار ، ھەلىمە ئابدۇكېرىم
مەزمۇن تەييارلاش ۋە تەھرىر : دوختۇرلار تورى ئەترىتى

رەسىمدىكى ئاناتومىيەلىك قۇرۇلمىلارنىڭ تەپسىلىي چۈشەندۈرۈلۈشى

1. ساغرا ئوتتۇرا مۇسكۇل (Gluteus Medius, 臀中肌)
بۇ مۇسكۇل ساغرا چوڭ مۇسكۇلىنىڭ ئاستىغا جايلاشقان بولۇپ، يانپاش سۆڭىكىنىڭ تاشقى يۈزىدىن باشلىنىپ يوتا سۆڭىكىنىڭ چوڭ دۆمبىچىكىگە تۇتىشىدۇ. ئۇنىڭ ئاساسلىق ۋەزىپىسى يوتىنى سىرتقا كېرىش (abduction) ۋە مېڭىش جەريانىدا داس سۆڭىكىنىڭ مۇقىملىقىنى ساقلاشتىن ئىبارەت.

2. ساغرا كىچىك مۇسكۇل (Gluteus Minimus, 臀小肌)
ساغرا ئوتتۇرا مۇسكۇلىنىڭ چوڭقۇر قەۋىتىگە جايلاشقان ئەڭ كىچىك ساغرا مۇسكۇلى بولۇپ، يوتا بوغۇمىنى ئىچكى تەرەپكە ئايلاندۇرۇش ۋە سىرتقا كېرىش رولىنى ئوينايدۇ. ئۇ ساغرا يۇقارىقى نېرۋىسى تەرىپىدىن باشقۇرۇلىدۇ ۋە داسنىڭ تۇراقلىق بولۇشىغا ياردەم بېرىدۇ.

3. ئامۇتسىمان مۇسكۇل (Piriformis, 梨状肌)
بۇ مۇسكۇل قۇيمۇچ سۆڭىكىنىڭ ئالدى تەرىپىدىن باشلىنىپ، چوڭ ئولتۇرغۇچ تۆشۈكى ئارقىلىق سىرتقا چىقىپ، يوتا سۆڭىكىنىڭ چوڭ دۆمبىچىكىگە تۇتىشىدۇ. ئۇ ساغرا رايونىدىكى مۇھىم بەلگە خاراكتېرلىك مۇسكۇل بولۇپ، نۇرغۇن قان تومۇر ۋە نېرۋىلار (مەسىلەن، ئولتۇرغۇچ نېرۋىسى) ئۇنىڭ ئاستى ياكى ئۈستىدىن ئۆتىدۇ.

4. قوشكېزەك يۇقارىقى مۇسكۇل (Superior Gemellus, 上孖肌)
بۇ كىچىك مۇسكۇل ئولتۇرغۇچ سۆڭىكىنىڭ تىكەنلىك ئۆسۈكچىسىدىن باشلىنىپ، يېپىق تۆشۈك ئىچكى مۇسكۇلىنىڭ پەيلىرى بىلەن بىرلىشىپ يوتا سۆڭىكىگە تۇتىشىدۇ. ئۇ يوتا سۆڭىكىنى سىرتقا ئايلاندۇرۇشقا ياردەم بېرىدىغان چوڭقۇر قەۋەتتىكى كىچىك مۇسكۇللارنىڭ بىرى ھېسابلىنىدۇ.

5. يېپىق تۆشۈك ئىچكى مۇسكۇل (Obturator Internus, 闭孔内肌)
داس بوشلۇقىنىڭ ئىچكى تەرىپىدىكى يېپىق تۆشۈك پەردىسىدىن باشلىنىپ، كىچىك ئولتۇرغۇچ تۆشۈكى ئارقىلىق سىرتقا چىقىدۇ. ئۇ قوشكېزەك مۇسكۇللار بىلەن بىرلىكتە يوتا بوغۇمىنىڭ سىرتقا ئايلىنىشىنى ۋە تۇراقلىق بولۇشىنى كونترول قىلىدۇ.

6. قوشكېزەك تۆۋەنكى مۇسكۇل (Inferior Gemellus, 下孖肌)
ئولتۇرغۇچ سۆڭىكىنىڭ دۆمبىچىكىدىن باشلىنىپ، يېپىق تۆشۈك ئىچكى مۇسكۇلىنىڭ پەيلىرىنىڭ ئاستىغا جايلاشقان ھالدا يوتا سۆڭىكىگە تۇتىشىدۇ. ئۇ باشقا قىسقا ئايلاندۇرغۇچى مۇسكۇللار بىلەن بىرلىكتە يوتىنى سىرتقا ئايلاندۇرۇش رولىنى ئوينايدۇ.

7. يوتا چاسا مۇسكۇل (Quadratus Femoris, 股方肌)
تۆت بۇلۇڭ شەكلىدىكى تەكشى مۇسكۇل بولۇپ، ئولتۇرغۇچ سۆڭىكى دۆمبىچىكى بىلەن يوتا سۆڭىكىنىڭ دۆمبىچەكلەر ئارىلىق قىرى ئوتتۇرىسىغا جايلاشقان. ئۇ كۈچلۈك سىرتقا ئايلاندۇرغۇچى مۇسكۇل بولۇپ، يوتا بوغۇمىنىڭ ئارقا تەرىپىنى قۇۋۋەتلەيدۇ.

8. كىچىك يىغقۇچى مۇسكۇل (Adductor Minimus, 小收肌)
بۇ مۇسكۇل ئەمەلىيەتتە چوڭ يىغقۇچى مۇسكۇلنىڭ (Adductor Magnus) يۇقىرىقى قىسمى دەپ قارىلىدۇ ۋە يوتىنى ئىچكە يىغىش ۋە سىرتقا ئايلاندۇرۇشقا ياردەم بېرىدۇ. ئۇ ئاناتومىيەلىك جەھەتتىن يوتا چاسا مۇسكۇلىنىڭ تۆۋەنكى قىسمىغا يېقىن جايلاشقان.

9. 1-تىشىپ ئۆتكۈچى ئارتېرىيە (First Perforating Artery, 第一穿动脉)
بۇ قان تومۇر يوتا چوڭقۇر ئارتېرىيەسىدىن ئايرىلىپ چىقىپ، چوڭ يىغقۇچى مۇسكۇلنى تېشىپ ئۆتۈپ يوتىنىڭ ئارقا تەرىپىگە كېلىدۇ. ئۇ يوتا ئارقا تەرەپتىكى مۇسكۇللارنى (بولۇپمۇ يوتا ئىككى باشلىق مۇسكۇلى ۋە يېرىم پەيلىك مۇسكۇللارنى) قان بىلەن تەمىنلەيدۇ.

10. چوڭ يىغقۇچى مۇسكۇل (Adductor Magnus, 大收肌)
يوتا ئىچكى تەرىپىدىكى ئەڭ چوڭ ۋە ئەڭ كۈچلۈك مۇسكۇل بولۇپ، ئۈچ بۇلۇڭ شەكلىدە بولىدۇ، ئۇ ھەم يوتىنى ئىچكە يىغىدۇ ھەم سوزىدۇ. بۇ مۇسكۇلنىڭ ئارىسىدىكى تۆشۈكلەردىن تىشىپ ئۆتكۈچى ئارتېرىيەلەر ئۆتىدۇ ۋە يوتا ئارقا تەرىپىنى ئوزۇقلاندۇرىدۇ.

11. 2-تىشىپ ئۆتكۈچى ئارتېرىيە (Second Perforating Artery, 第二穿动脉)
يوتا چوڭقۇر ئارتېرىيەسىنىڭ يەنە بىر تارمىقى بولۇپ، چوڭ يىغقۇچى مۇسكۇلنى تېشىپ ئۆتۈپ تۆۋەنرەك ئورۇندىكى يوتا ئارقا مۇسكۇللىرىنى قان بىلەن تەمىنلەيدۇ. بۇ تومۇرلار يوتا سۆڭىكىنىڭ ئوزۇقلىنىشى ئۈچۈنمۇ ئىنتايىن مۇھىم رول ئوينايدۇ.

12. ئولتۇرغۇچ نېرۋا (Sciatic Nerve, 坐骨神经)
ئادەم بەدىنىدىكى ئەڭ توم ۋە ئەڭ ئۇزۇن نېرۋا بولۇپ، ساغرا رايونىدىن چىقىپ يوتا ئارقا تەرىپىنى بويلاپ تۆۋەنگە ماڭىدۇ. ئۇ يوتا ئارقا مۇسكۇللىرىنى ھەرىكەتلەندۈرگۈچ نېرۋا بىلەن تەمىنلەيدۇ ۋە تېقىم (تىز ئارقىسى) قىسمىغا كەلگەندە ئىككى چوڭ تارماققا بۆلۈنىدۇ.

13. 3-تىشىپ ئۆتكۈچى ئارتېرىيە (Third Perforating Artery, 第三穿动脉)
بۇ ئارتېرىيە يوتا چوڭقۇر ئارتېرىيەسىنىڭ ئاخىرقى تارمىقى بولۇپ، يوتا ئارقا تەرەپنىڭ تۆۋەنكى قىسمىدىكى مۇسكۇل ۋە تېرىلەرنى قان بىلەن تەمىنلەيدۇ. ئۇ باشقا تىشىپ ئۆتكۈچى ئارتېرىيەلەر بىلەن ئۆزئارا تۇتىشىپ، يوتا ئارقىسىدا مول قان ئايلىنىش تورىنى شەكىللەندۈرىدۇ.

14. يوتا ئىككى باشلىق مۇسكۇل قىسقا باش (Biceps Femoris Short Head, 股二头肌短头)
يوتا ئىككى باشلىق مۇسكۇلىنىڭ بۇ بېشى يوتا سۆڭىكىنىڭ يىرىك سىزىقىدىن باشلىنىپ، ئۇزۇن باش بىلەن بىرلىشىپ ئاخىرىدا ئاقساقال (كىچىك پاقالچاق) سۆڭىكىنىڭ بېشىغا تۇتىشىدۇ. ئۇ ئاساسلىقى تىز بوغۇمىنى پۈكۈش رولىنى ئوينايدۇ ۋە ئومۇمىي يان پاقالچاق نېرۋىسى تەرىپىدىن باشقۇرۇلىدۇ.

15. يوتا ئىككى باشلىق مۇسكۇل ئۇزۇن باش (Biceps Femoris Long Head, 股二头肌长头)
ئولتۇرغۇچ سۆڭىكىنىڭ دۆمبىچىكىدىن باشلىنىپ، قىسقا باش بىلەن بىرلىشىدۇ، ئۇ ھەم تىزنى پۈكۈش ھەم يوتىنى كەينىگە سوزۇش (hip extension) رولىنى ئوينايدۇ. ئۇ يوتا ئارقا تەرەپتىكى «ھامسترىڭ» مۇسكۇل گۇرۇپپىسىنىڭ مۇھىم بىر قىسمى بولۇپ، ئولتۇرغۇچ نېرۋىسى تەرىپىدىن تەمىنلىنىدۇ.

16. يان پاقالچاق ئومۇمىي نېرۋا (Common Peroneal Nerve / Common Fibular Nerve, 腓总神经)
ئولتۇرغۇچ نېرۋىسىنىڭ تېقىم قىسمىدا ئايرىلغان بىر تارمىقى بولۇپ، تىزنىڭ سىرتقى تەرىپىنى بويلاپ تۆۋەنگە ماڭىدۇ. بۇ نېرۋا پاقالچاقنىڭ ئالدى ۋە يان تەرەپتىكى مۇسكۇللىرىنى ھەم تېرىسىنى نېرۋا بىلەن تەمىنلەيدۇ، زەخىملەنسە پۇت ساڭگىلاپ قېلىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ.

17. كىچىك يوشۇرۇن ۋىنا (Small Saphenous Vein, 小隐静脉)
بۇ يۈزەكى ۋىنا پۇتنىڭ سىرتقى تەرىپىدىن باشلىنىپ، پاقالچاقنىڭ ئارقا تەرىپىنى بويلاپ يۇقىرى ئۆرلەيدۇ ۋە تېقىم ئويمىنىدا تېقىم ۋىناسىغا قۇيۇلىدۇ. ئۇ پاقالچاق ئارقا تەرەپ تېرىسىنىڭ قانلىرىنى يىغىپ قايتۇرۇپ كېلىدۇ.

18. يان پاقالچاق سىرتقى تەرەپ تېرە نېرۋا (Lateral Sural Cutaneous Nerve, 腓肠外侧皮神经)
يان پاقالچاق ئومۇمىي نېرۋىسىدىن ئايرىلىپ چىقىدىغان تېرە نېرۋىسى بولۇپ، پاقالچاقنىڭ يان ۋە ئارقا تەرەپتىكى تېرىلىرىنىڭ سەزگۈسىنى تەمىنلەيدۇ. ئۇ كىلىنىكىدا پاقالچاق قىسمىدىكى سەزگۈ توسالغۇلىرىنى تەكشۈرۈشتە ئەھمىيەتكە ئىگە.

19. يان پاقالچاق ئىچكى تەرەپ تېرە نېرۋا (Medial Sural Cutaneous Nerve, 腓肠内侧皮神经)
پاقالچاق نېرۋىسىدىن ئايرىلىپ چىقىدىغان تارماق بولۇپ، پاقالچاقنىڭ ئارقا تەرەپ ئوتتۇرا قىسمىدىكى تېرە سەزگۈسىنى تەمىنلەيدۇ. ئۇ تۆۋەنرەكتە يان پاقالچاق سىرتقى تەرەپ تېرە نېرۋىسى بىلەن بىرلىشىپ پاقالچاق تېرە نېرۋىسىنى (Sural nerve) ھاسىل قىلىدۇ.

20. پاقالچاق نېرۋا (Tibial Nerve, 胫神经)
ئولتۇرغۇچ نېرۋىسىنىڭ تېقىم قىسمىدا داۋاملاشقان چوڭ ۋە بىۋاسىتە تارمىقى بولۇپ، تېقىم ئويمىنىنىڭ ئوتتۇرىسىدىن تىك تۆۋەنگە ماڭىدۇ. ئۇ پاقالچاق ئارقا تەرىپىدىكى بارلىق مۇسكۇللارنى ۋە تاپان قىسمىنى ھەرىكەت ۋە سەزگۈ بىلەن تەمىنلەيدۇ.

21. تېقىم ۋىناسى (Popliteal Vein, 腘静脉)
تىزنىڭ ئارقا تەرىپىدىكى تېقىم ئويمىنىغا جايلاشقان چوڭ ۋىنا بولۇپ، پاقالچاق قىسمىدىن كەلگەن قانلارنى يىغىپ يوتا ۋىناسىغا ئۆتكۈزۈپ بېرىدۇ. ئۇ تېقىم ئارتېرىيەسى بىلەن بىللە يۈرىدۇ ۋە ئادەتتە ئارتېرىيەنىڭ يۈزە تەرىپىگە جايلاشقان بولىدۇ.

22. تېقىم ئارتېرىيەسى (Popliteal Artery, 腘动脉)
يوتا ئارتېرىيەسىنىڭ داۋامى بولۇپ، تېقىم ئويمىنىنىڭ ئەڭ چوڭقۇر قەۋىتىگە جايلاشقان. بۇ ئارتېرىيە تىز بوغۇمىنى ۋە پاقالچاق مۇسكۇللىرىنى قان بىلەن تەمىنلەشتە ھەل قىلغۇچ رول ئوينايدۇ، زەخىملەنسە پاقالچاقنىڭ قان تەمىناتى ئۈزۈلۈپ قېلىشى مۇمكىن.

23. يېرىم پەردىلىك مۇسكۇل (Semimembranosus, 半膜肌)
يوتا ئارقا تەرەپ ئىچكى قىسمىغا جايلاشقان كەڭ، ياپىلاق مۇسكۇل بولۇپ، يېرىم پەيلىك مۇسكۇلنىڭ ئاستىدا تۇرىدۇ. ئۇ ئولتۇرغۇچ دۆمبىچىكىدىن باشلىنىپ ئېسىل (چوڭ پاقالچاق) سۆڭىكىگە تۇتىشىدۇ، تىزنى پۈكۈش ۋە يوتىنى سوزۇشقا ياردەم بېرىدۇ.

24. يېرىم پەيلىك مۇسكۇل (Semitendinosus, 半腱肌)
يوتا ئارقا تەرەپ ئىچكى قىسمىدىكى يەنە بىر مۇھىم مۇسكۇل بولۇپ، ئۇنىڭ تۆۋەنكى قىسمى ناھايىتى ئۇزۇن پەيگە ئايلىنىدۇ (شۇڭا ئىسمى شۇنداق ئاتالغان). ئۇ يېرىم پەردىلىك مۇسكۇل ۋە يوتا ئىككى باشلىق مۇسكۇلى بىلەن بىرلىكتە تىزنى پۈكۈش رولىنى ئۆتەيدۇ.

25. يوتا نېپىز مۇسكۇل (Gracilis, 股薄肌)
يوتا ئىچكى تەرىپىدىكى ئەڭ يۈزە ۋە ئەڭ ئۇزۇن نېپىز مۇسكۇل بەلبېغى بولۇپ، يوتىنى ئىچكە يىغىش (adduction) ۋە تىزنى ئازراق پۈكۈشكە قاتنىشىدۇ. ئۇ ئادەتتە سۇلياۋ تاشقى كېسەللىكلەر ئوپېراتسىيەسىدە مۇسكۇل كۆچۈرۈشتە كۆپ ئىشلىتىلىدۇ.

26. يوتا ئىككى باشلىق مۇسكۇل ئۇزۇن بېشى (股二头肌长头)
(بۇ يەردە رەسىمدە تەكرار كۆرسىتىلگەن بولۇشى مۇمكىن) بۇ مۇسكۇلنىڭ ئۈستى تەرەپتىن باشلىنىش قىسمى كۆرسىتىلگەن. ئۇ ئولتۇرغۇچ سۆڭىكىدىن باشلىنىپ يېرىم پەيلىك مۇسكۇل بىلەن ئورتاق باشلىنىش نۇقتىسىغا ئىگە، يوتا ئارقا تەرەپنىڭ سىرتقى قىسمىنى شەكىللەندۈرىدۇ.

27. ئولتۇرغۇچ نېرۋا بىلەن يانداش ئارتېرىيە (Artery Comitans Nervi Ischiadici, 坐骨神经伴行动脉)
بۇ ئىنتايىن ئىنچىكە ئارتېرىيە بولۇپ، ئولتۇرغۇچ نېرۋىسىنىڭ يۈزىنى بويلاپ ماڭىدۇ ۋە نېرۋىنىڭ ئۆزىنى قان بىلەن تەمىنلەيدۇ. گەرچە كىچىك بولسىمۇ، نېرۋىنىڭ ھاياتىي كۈچىنى ساقلاشتا مۇھىم رول ئوينايدۇ.

28. يوتا ئارقا تېرە نېرۋىسى (Posterior Femoral Cutaneous Nerve, 股后皮神经)
بۇ نېرۋا ساغرا تۆۋەنكى نېرۋىسىنىڭ يېنىدىن چىقىپ، پۈتكۈل يوتا ئارقا تەرىپىنىڭ ۋە پاقالچاقنىڭ ئۈستۈنكى قىسمىنىڭ تېرە سەزگۈسىنى تەمىنلەيدۇ. ئۇ پەقەت سەزگۈ نېرۋىسى بولۇپ، ھەرىكەت ئىقتىدارى يوق.

29. ساغرا تۆۋەنكى ئارتېرىيە (Inferior Gluteal Artery, 臀下动脉)
داس بوشلۇقىدىن چىقىپ، ئامۇتسىمان مۇسكۇلنىڭ ئاستىدىن ئۆتىدۇ ۋە ساغرا چوڭ مۇسكۇلىنىڭ تۆۋەنكى قىسمىنى، شۇنداقلا يوتا ئارقا تەرەپنىڭ ئۈستۈنكى قىسمىنى قان بىلەن تەمىنلەيدۇ.

30. ئەۋرەت ئىچكى ئارتېرىيە (Internal Pudendal Artery, 阴部内动脉)
داس بوشلۇقىدىن چىقىپ، كىچىك ئولتۇرغۇچ تۆشۈكى ئارقىلىق ئەۋرەت رايونىغا قاراپ ماڭىدۇ. ئۇ ئاساسلىقى تاشقى جىنسىي ئەزالار ۋە چاتراق قىسمىنى قان بىلەن تەمىنلەيدۇ، ساغرا رايونىدا قىسقا بىر بۆلىكى كۆرۈنىدۇ.

31. ئەۋرەت نېرۋىسى (Pudendal Nerve, 阴部神经)
ئولتۇرغۇچ تىكەن سۆڭىكىنىڭ يېنىدىن ئۆتۈپ، ئەۋرەت ئىچكى ئارتېرىيەسى بىلەن بىللە چاتراق رايونىغا بارىدۇ. ئۇ چاتراق مۇسكۇللىرىنى ۋە جىنسىي ئەزالارنىڭ تېرە سەزگۈسىنى تەمىنلەيدىغان ئاساسلىق نېرۋا ھېسابلىنىدۇ.

32. ساغرا تۆۋەنكى نېرۋا (Inferior Gluteal Nerve, 臀下神经)
ئامۇتسىمان مۇسكۇلنىڭ ئاستىدىن چىقىپ، بىۋاسىتە ساغرا چوڭ مۇسكۇلىغا (Gluteus Maximus) كىرىدۇ ۋە ئۇنى ھەرىكەتلىندۈرىدۇ. بۇ نېرۋا زەخىملەنسە ئادەم ئورنىدىن تۇرۇش ياكى پەلەمپەيگە چىقىشتا قىينىلىدۇ.

33. ساغرا يۇقارىقى نېرۋا (Superior Gluteal Nerve, 臀上神经)
ئامۇتسىمان مۇسكۇلنىڭ ئۈستۈنكى قىسمىدىن چىقىپ، ساغرا ئوتتۇرا ۋە كىچىك مۇسكۇللىرىنى شۇنداقلا يوتا پەردە جىجىگۈچى مۇسكۇلىنى تەمىنلەيدۇ. بۇ نېرۋا مېڭىش جەريانىدا داسنىڭ تەڭپۇڭلۇقىنى ساقلاشتا ئاچقۇچلۇق رول ئوينايدۇ.

34. ساغرا يۇقارىقى ئارتېرىيە (Superior Gluteal Artery, 臀上动脉)
داس ئىچكى ئارتېرىيەسىنىڭ ئەڭ چوڭ تارمىقى بولۇپ، ساغرا يۇقارىقى نېرۋىسى بىلەن بىللە يۈرىدۇ. ئۇ ئاساسلىقى ساغرا ئوتتۇرا ۋە كىچىك مۇسكۇللىرىنى قان بىلەن تەمىنلەيدۇ ۋە ساغرا قىسمىدىكى قان ئايلىنىش تورىنىڭ مۇھىم قىسمىدۇر.

35. ساغرا چوڭ مۇسكۇل (Gluteus Maximus, 臀大肌)
بۇ رايوندىكى ئەڭ چوڭ ۋە ئەڭ يۈزەكى مۇسكۇل بولۇپ، ساغرا قىسمىنىڭ يۇمىلاق شەكلىنى ھاسىل قىلىدۇ. ئۇ يوتا بوغۇمىنى كۈچلۈك كەينىگە سوزۇش (extension) ۋە سىرتقا ئايلاندۇرۇش ئىقتىدارىغا ئىگە بولۇپ، يۈگۈرۈش، سەكرەش ۋە ئورنىدىن تۇرۇشتا ئاساسلىق كۈچ چىقىرىدۇ.

ساغرا ۋە يوتا ئارقا تەرەپ ئاناتومىيىسى كىلىنىكىلىق مېدىتسىنا، بولۇپمۇ سۆڭەك تاشقى كېسەللىكلىرى، نېرۋا تاشقى كېسەللىكلىرى ۋە تەنتەربىيە مېدىتسىناسىدا ئىنتايىن مۇھىم تەتقىقات ئوبيېكتى ھېسابلىنىدۇ. بۇ رايوندىكى مۇسكۇللار ئىنساننىڭ تىك مېڭىشى ئۈچۈن زۆرۈر بولغان ھەرىكەتلەندۈرگۈچ كۈچنى تەمىنلەيدۇ. بولۇپمۇ ساغرا چوڭ مۇسكۇلى ۋە ھامسترىڭ مۇسكۇللىرى (يوتا ئىككى باشلىق مۇسكۇلى، يېرىم پەيلىك ۋە يېرىم پەردىلىك مۇسكۇللار) بەدەننىڭ ھەرىكەت ئىقتىدارىنىڭ ئاساسىي تۈۋرۈكلىرىدۇر.

بۇ رايوندىن ئۆتىدىغان نېرۋىلار، بولۇپمۇ ئولتۇرغۇچ نېرۋىسى (Sciatic Nerve)، بەدەندىكى ئەڭ چوڭ نېرۋا بولۇش سۈپىتى بىلەن، كۆپ ئۇچرايدىغان «ئولتۇرغۇچ نېرۋا ئاغرىقى» (Sciatica) نىڭ ئاساسلىق مەنبەسىدۇر. بۇ رەسىمدىكى ئاناتومىيەلىك قۇرۇلمىلارنى پىششىق بىلىش، يىڭنە سانجىپ داۋالاش، مۇسكۇلغا ئوكۇل ئۇرۇش (بولۇپمۇ ساغرا قىسمىغا) ۋە ئوپېراتسىيە جەريانىدا نېرۋا ۋە قان تومۇرلارنىڭ زەخىملىنىشىدىن ساقلىنىش ئۈچۈن بىخەتەرلىك كاپالىتى بىلەن تەمىنلەيدۇ.

قان تومۇر سىستېمىسى جەھەتتە، ساغرا يۇقارىقى ۋە تۆۋەنكى ئارتېرىيەلىرى ھەمدە يوتا تىشىپ ئۆتكۈچى ئارتېرىيەلەر بۇ رايوندىكى مۇسكۇللارنىڭ ئوزۇقلىنىشىنى كاپالەتلەندۈرىدۇ. تىزنىڭ ئارقا تەرىپىدىكى تېقىم ئويمىنى (Popliteal Fossa) بولسا نېرۋا، ئارتېرىيە ۋە ۋىنالارنىڭ توپلاشقان يېرى بولۇپ، ئاناتومىيەلىك جەھەتتىن ئىنتايىن نازۇك ۋە مۇھىم ئۆتكەل ھېسابلىنىدۇ.

خۇلاسىلىگەندە، يۇقىرىدىكى ئاناتومىيەلىك دىئاگرامما ساغرا ۋە يوتا ئارقا تەرەپنىڭ مۇرەككەپ قۇرۇلمىسىنى ئېنىق كۆرسىتىپ بېرىدۇ. بۇ بىلىملەرنى ئىگىلەش تىببىي خادىملارنىڭ دىئاگنوز قويۇش ۋە داۋالاش سەۋىيەسىنى ئۆستۈرۈپلا قالماي، تەنتەربىيەچىلەرنىڭ مۇسكۇل زەخىملىنىشىنىڭ ئالدىنى ئېلىشىغىمۇ ئىلمىي ئاساس سالىدۇ.