گولف توپ

گولف توپ: يېشىللىقتىكى نەپىس تەنھەرىكەت ۋە ساغلاملىق يولى

گولف توپى – يېشىللىق، ساپ ھاۋا ۋە ئېسىل جەمئىيەتنىڭ بىرىكىشى بولۇپ، ئۇ پەقەت بىر تەنھەرىكەت تۈرىلا ئەمەس، بەلكى بىر خىل تۇرمۇش ئۇسۇلى ۋە ئىجتىمائىي پائالىيەتتۇر. ئۇنىڭ نەپىسلىكى، ئۆزىگە خاس قائىدىلىرى ۋە تەبىئەت بىلەن بىرلەشىشى نۇرغۇن كىشىلەرنى جەلپ قىلىپ كەلمەكتە. بۇ ماقالىدە گولف توپى ھەققىدە ئەتراپلىق توختىلىپ، ئۇنىڭ سىرىنى بىرگە ئېچىپ باقايلى.

1. گولف توپ دىگەن نىمە؟ ئومۇمىي تونۇشتۇرۇلۇشى

گولف توپى ئالاھىدە لايىھەلەنگەن مەيداندىكى بىر يۈرۈش ئورەكلەرگە (ئادەتتە 18 ئورەك) گولف كالتەكى ئارقىلىق توپنى ئۇرۇپ كىرگۈزۈش مەقسەتتە ئوينىلىدىغان بىر خىل تەنھەرىكەت تۈرىدۇر. ئويۇننىڭ ئاساسلىق مەقسىتى – ئەڭ ئاز كالتەك ئۇرۇش قېتىم سانى بىلەن بارلىق ئورەكلەرنى تاماملاش. گولف توپى جىسمانىي كۈچتىن بەكرەك ماھارەت، ئىستراتېگىيە ۋە روھىي تەمكىنلىكنى تەلەپ قىلىدۇ. ئۇ توپچىلارنىڭ دىققىتىنى يىغىش، سەۋرچان بولۇش ۋە ئۆزىنى كونترول قىلىش ئىقتىدارىنى سىنايدۇ. گولف مەيدانىنىڭ گۈزەل تەبىئىي مەنزىرىسى، يېشىل ئوتلاقلار، كۆللەر ۋە دەرەخلەر بۇ ئويۇنغا ئۆزگىچە جەلىپكارلىق بېغىشلايدۇ.

ئۇيغۇرچە / Uyghurche : گولف توپ
ئىنگىلىزچە / English : Golf
تۈركچە / Türkçe : Golf
خەنزۇچە / 汉语 : 高尔夫球

2. كېلىپ چىقىش تارىخى

گولف توپىنىڭ كېلىپ چىقىشى ھەققىدە ھەر خىل قاراشلار مەۋجۇت بولسىمۇ، ھازىرقى زامان گولف توپىنىڭ 15-ئەسىردە شوتلاندىيەدە بارلىققا كەلگەنلىكى ئومۇميۈزلۈك ئېتىراپ قىلىنىدۇ. ئەينى ۋاقىتتا شوتلاندىيە پادىشاھى جامىس II ئوقيا ئېتىشقا كۆرسىتىدىغان تەسىرى سەۋەبلىك بۇ ئويۇننى چەكلىگەن.

لېكىن گولف توپى خەلق ئارىسىدا داۋاملىق تەرەققىي قىلىپ، 1744-يىلى دۇنيادىكى تۇنجى گولف كۇلۇبى – «شەرەپلىك ئېدىنبۇرگ گولفچىلار شىركىتى» قۇرۇلۇپ، تۇنجى يازما قائىدىلەر تۈزۈلگەن. شۇنىڭدىن كېيىن، گولف توپى ئەنگىلىيە ۋە ئۇنىڭ مۇستەملىكىلىرىگە كېڭىيىپ، 19-ئەسىرنىڭ ئاخىرلىرىدا پۈتۈن دۇنياغا تارقالغان.

3. ئاساسىي تېخنىكىلىرى

گولف توپىنىڭ ئاساسلىق تېخنىكىلىرى بىر قانچە مۇھىم ھالقىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ:

• تۇتۇش (Grip): كالتەكنى توغرا تۇتۇش – مۇقىم ۋە توغرا زەربە بېرىشنىڭ ئاساسى. ئادەتتە ئۆز-ئارا قىستۇرما، ئۈستى-ئۈستىگە بېسىش ۋە ۋاسكىتبولچە تۇتۇش قاتارلىق ئۇسۇللار بار.
• تۇرۇش (Stance): ئىككى پۇتنى مۈرە كەڭلىكىدە ئېچىپ، تىزنى سەل ئېگىپ، بەلنى تۈز تۇتۇپ، پۈتۈن بەدەننىڭ تەڭپۇڭلۇقىنى ساقلاش كېرەك.
• كۆتۈرۈش (Swing): كالتەكنى سىلىق ھەم كونتروللۇق ھالدا ئارقىغا كۆتۈرۈپ، ئاندىن پۈتۈن بەدەننىڭ كۈچىنى ماسلاشتۇرۇپ، تېزلىك بىلەن ئالدىغا ئۇرۇش ھەرىكىتى. بۇ گولفتىكى ئەڭ مۇرەككەپ ۋە ھالقىلىق تېخنىكا.
• ئىتتىرىش (Putting): يېشىللىق ئۈستىدە توپنى ئورەككە يېقىنلاشتۇرۇش ۋە كىرگۈزۈش ئۈچۈن ئىشلىتىلىدىغان نازۇك ھەرىكەت. بۇ يۇقىرى دەرىجىدىكى سەزگۈرلۈك ۋە كونتروللۇقنى تەلەپ قىلىدۇ.
• قىسقا ئۇرۇش (Chipping): ئورەككە يېقىن، ئەمما يېشىللىقتىن سەل يىراقراق جايدا توپنى ھاۋاغا سەل كۆتۈرۈپ، يەرگە چۈشكەندىن كېيىن دومىلاپ ئورەككە يېقىنلىشىدىغان قىلىپ ئۇرۇش.

4. توپ ۋە كالتەكنىڭ ئۆلچىمى

• گولف توپى: زامانىۋى گولف توپىنىڭ ئۆلچىمى قاتتىق بەلگىلەنگەن. ئۇنىڭ دىئامېتىرى 42.67 مىللىمېتىردىن كىچىك بولمايدۇ، ئېغىرلىقى 45.93 گرامدىن ئېشىپ كەتمەيدۇ. توپ يۈزىدە 300 دىن 500 گىچە كىچىك ئويمانلار بولۇپ، بۇلار ھاۋا ئېقىمىنى ياخشىلاپ، توپنىڭ ئۇچۇش مۇساپىسىنى ۋە مۇقىملىقىنى ئاشۇرىدۇ.

• گولف كالتەكلىرى: بىر توپچى مۇسابىقىدە ئەڭ كۆپ بولغاندا 14 دانە كالتەك ئېلىپ يۈرەلەيدۇ. كالتەكلەر ئوخشىمىغان ماتېرىيال ۋە لايىھەگە ئاساسەن ئۈچ چوڭ تۈرگە ئايرىلىدۇ:
  • ياغاچ كالتەك (Woods): ئادەتتە ئۇزۇن مۇساپىلىك زەربىلەر ئۈچۈن ئىشلىتىلىدۇ. (مەسىلەن، 1-نومۇرلۇق كالتەك ياكى Driver).
  • تۆمۈر كالتەك (Irons): ئوتتۇرا ۋە قىسقا مۇساپىلىك، يۇقىرى توغرىلىق تەلەپ قىلىدىغان زەربىلەرگە ئىشلىتىلىدۇ.
  • ئىتتىرىش كالتەكى (Putter): پەقەت يېشىللىقتا توپنى ئورەككە ئىتتىرىپ كىرگۈزۈش ئۈچۈن ئىشلىتىلىدۇ.

5. مۇسابىقە مەيدانى ۋە تۈزۈلۈشى

بىر ئۆلچەملىك گولف مەيدانى ئادەتتە 18 ئورەكتىن تەركىب تاپىدۇ. ھەر بىر ئورەك تۆۋەندىكى قىسىملاردىن تەشكىللىنىدۇ:

• باشلاش رايونى (Teeing Ground): ھەر بىر ئورەكنىڭ بىرىنچى زەربىسىنى بېرىدىغان جاي.
• توپ يولى (Fairway): باشلاش رايونى بىلەن يېشىللىق ئارىسىدىكى ئوت-چۆپلىرى پاكىز ۋە ياخشى ئۆسكەن رايون. توپنى بۇ يەرگە چۈشۈرۈش ئەڭ كۆڭۈلدىكىدەك ھالەت.
• قوپال ئوتلاق (Rough): توپ يولىنىڭ ئىككى تەرىپىدىكى ئوت-چۆپلىرى ئۇزۇن ۋە قالايمىقان ئۆسكەن رايون. بۇ يەردىن توپ ئۇرۇش قىيىنراق بولىدۇ.
• توسالغۇلار (Hazards): قۇم ئورەك (Bunker) ۋە سۇ توسالغۇلىرى (Water Hazards) قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. بۇلار ئويۇننىڭ قىيىنلىق دەرىجىسىنى ۋە ئىستراتېگىيەلىك خاراكتېرىنى ئاشۇرىدۇ.
• يېشىللىق (Putting Green): ھەر بىر ئورەكنىڭ ئاخىرقى قىسمى بولۇپ، ئوت-چۆپلىرى ئىنتايىن پاكىز ۋە تەكشى قىرقىلغان، ئورەك (Hole) جايلاشقان رايون.

6. نومۇر ھېسابلاش ۋە جازالاش

گولفتا ھەر بىر ئورەكنىڭ ئۆلچەملىك زەربە سانى (Par) بولىدۇ. بۇ ئادەتتە 3، 4 ياكى 5 بولىدۇ. توپچىنىڭ نەتىجىسى Par بىلەن سېلىشتۇرۇپ ھېسابلىنىدۇ:

• Birdie: ئۆلچەملىك زەربە سانى (Par) دىن بىر زەربە ئاز.
• Eagle: ئۆلچەملىك زەربە سانى (Par) دىن ئىككى زەربە ئاز.
• Bogey: ئۆلچەملىك زەربە سانى (Par) دىن بىر زەربە كۆپ.
• Double Bogey: ئۆلچەملىك زەربە سانى (Par) دىن ئىككى زەربە كۆپ.

ئەگەر توپچى توپىنى يوقىتىپ قويسا، توسالغۇلارغا چۈشۈرۈپ قويسا ياكى قائىدىگە خىلاپلىق قىلسا، ئۇنىڭغا قوشۇمچە جازا زەربىسى بېرىلىدۇ. ئويۇننىڭ ئاخىرىدا ئەڭ ئاز زەربە سانى بىلەن 18 ئورەكنى تاماملىغان توپچى غەلىبە قىلىدۇ.

7. گولف توپىنىڭ ساغلاملىققا ئەھمىيىتى

گولف توپى ھەر قانداق ياشتىكى كىشىلەرگە ماس كېلىدىغان تۆۋەن خەتەرلىك تەنھەرىكەت تۈرى. ئۇنىڭ ساغلاملىققا بولغان پايدىسى كۆپ:

• پۈتۈن بەدەننى چېنىقتۇرۇش: بىر مەيدان گولف ئوينىغاندا (ئادەتتە 4-5 سائەت)، توپچىلار بىر نەچچە كىلومېتىر پىيادە ماڭىدۇ، بۇ يۈرەك-قان تومۇر سىستېمىسىنى ياخشىلايدۇ.
• روھىي بېسىمنى يېنىكلىتىش: گۈزەل تەبىئەت قوينىدا ئويناش، ساپ ھاۋادىن نەپەس ئېلىش روھىي كەيپىياتنى كۆتۈرۈپ، بېسىمنى ئازايتىدۇ.
• دىققەتنى مەركەزلەشتۈرۈشنى ياخشىلاش: ھەر بىر زەربە يۇقىرى دەرىجىدىكى دىققەت ۋە ھېسابلاشنى تەلەپ قىلىدىغان بولغاچقا، مېڭىنى چېنىقتۇرىدۇ.
• ئىجتىمائىي ئالاقىنى كۈچەيتىش: گولف كۆپىنچە دوستلار ياكى ھەمكارلاشقۇچىلار بىلەن بىللە ئوينىلىدىغان بولغاچقا، كىشىلىك مۇناسىۋەتنى ياخشىلاشقا پايدىلىق.

8. گولف توپى ساھەدىكى داڭلىق دۆلەت ۋە كىشىلەر

• داڭلىق دۆلەتلەر: گولف توپى دۇنيادىكى نۇرغۇن دۆلەتلەردە ئومۇملاشقان بولسىمۇ، ئامېرىكا، ئەنگىلىيە (بولۇپمۇ شوتلاندىيە)، ياپونىيە، ئاۋسترالىيە ۋە كورېيە قاتارلىق دۆلەتلەر بۇ ساھەدە ئالاھىدە كۈچلۈك.
• داڭلىق كىشىلەر: تارىختىن بۇيان نۇرغۇنلىغان ئۇلۇغ گولفچىلار مەيدانغا كەلگەن. بۇلارنىڭ ئىچىدە جەك نىكلائۇس (Jack Nicklaus)، ئارنولد پالمېر (Arnold Palmer)، بېن ھوگان (Ben Hogan) قاتارلىقلار كلاسسىك ئەfsانىلار ھېسابلىنىدۇ. ھازىرقى زاماندا بولسا، تەيگېر ۋۇدس (Tiger Woods) گولف توپىنى پۈتۈن دۇنياغا تونۇتقان ئەڭ تەسىر كۈچكە ئىگە شەخس. ئۇنىڭدىن باشقا، فىل مىكېلسون (Phil Mickelson)، رورىي مكىلروي (Rory McIlroy) ۋە جوردان سپىس (Jordan Spieth) قاتارلىقلارمۇ ھازىرقى ئەڭ مۇنەۋۋەر توپچىلاردۇر.

9. ھازىرقى زامان گولف توپ ساھەسىدىكى مۇھىم مۇسابىقىلەر

ھازىرقى زامان كەسپىي گولف ساھەسىدىكى ئەڭ نوپۇزلۇق مۇسابىقىلەر «تۆت چوڭ مۇسابىقە» (Majors) دەپ ئاتىلىدۇ:

• ئامېرىكا پىشىۋالار مۇسابىقىسى (The Masters Tournament): ھەر يىلى 4-ئايدا ئامېرىكىنىڭ جورجىيا شتاتىدىكى ئاۋگۇستا دۆلەتلىك گولف كۇلۇبىدا ئۆتكۈزۈلىدۇ.
• PGA لەۋھە تالىشىش مۇسابىقىسى (PGA Championship): ھەر يىلى 5-ئايدا ئامېرىكىدىكى ئوخشىمىغان مەيدانلاردا ئۆتكۈزۈلىدۇ.
• ئامېرىكا ئوچۇق مۇسابىقىسى (U.S. Open): ھەر يىلى 6-ئايدا ئۆتكۈزۈلىدىغان بولۇپ، مەيداننىڭ قىيىنلىق دەرىجىسى يۇقىرى بولۇشى بىلەن داڭلىق.
• ئەنگىلىيە ئوچۇق مۇسابىقىسى (The Open Championship): دۇنيادىكى ئەڭ قەدىمكى گولف مۇسابىقىسى بولۇپ، ھەر يىلى 7-ئايدا ئەنگىلىيەدىكى دېڭىز بويىدىكى مەيدانلاردا ئۆتكۈزۈلىدۇ.

بۇ تۆت چوڭ مۇسابىقىدىن باشقا، ھەر ئىككى يىلدا بىر قېتىم ئۆتكۈزۈلىدىغان ئامېرىكا ۋە ياۋروپا كوماندىلىرى ئوتتۇرىسىدىكى رايدېر لوڭقىسى (Ryder Cup) مۇسابىقىسىمۇ ئىنتايىن كۆپ دىققەتنى تارتىدۇ.

10. دىققەت قىلىدىغان ئىشلار

گولف مەيدانىدا بىر قىسىم دىمىسىمۇ بىلىشكە تىگىشلىك قائىدىلەر ۋە ئەدەپ-ئەخلاقلار بار:

• جىمجىتلىقنى ساقلاش: باشقا توپچىلار زەربە بېرىۋاتقاندا جىم تۇرۇش ۋە ھەرىكەت قىلماسلىق كېرەك.
• تېزلىك: ئويۇن رىتىمىنى ساقلاش ئۈچۈن، ئالدىڭىزدىكى گۇرۇپپىدىن بەك ئارقىدا قاپ كەتمەسلىك كېرەك.
• مەيداننى ئاسراش: ئوتلاققا زىيان سالغان جايلارنى رېمونت قىلىش، قۇم ئورەكتىكى ئىزنى تەكشىلەش ۋە يېشىللىقتىكى توپ ئىزلىرىنى تۈزەشتۈرۈش كېرەك.
• بىخەتەرلىك: زەربە بېرىشتىن بۇرۇن ئەتراپتا ھېچكىمنىڭ يوقلۇقىغا كۆز يەتكۈزۈش كېرەك.

ئاخىرقى سۆزىمىز

گولف توپى – جىسمانىي ۋە ئەقلىي جەھەتتىن تەڭ پايدا ئېلىپ كېلىدىغان، ئىستراتېگىيە، ماھارەت ۋە سەۋرچانلىقنى بىرلەشتۈرگەن ئۆزگىچە بىر تەنھەرىكەت تۈرىدۇر. ئۇنىڭ ئۇزۇن تارىخى، نەپىس قائىدىلىرى ۋە تەبىئەت بىلەن بولغان يېقىن مۇناسىۋىتى ئۇنى دۇنيا مىقياسىدا مىليونلىغان كىشىلەرنىڭ سۆيۈپ ئوينايدىغان پائالىيىتىگە ئايلاندۇردى. ئەگەر سىز ساغلام، خۇشال ۋە جەمئىيەتچان بىر تۇرمۇش ئۇسۇلىنى ئىزدەۋاتقان بولسىڭىز، گولف توپى سىز ئۈچۈن ئەڭ ياخشى تاللاشلارنىڭ بىرى بولالايدۇ.

تېخىمۇ كۆپ تەنتەربىيە چېنىقىش تۈرلىرىنى ساپ ئۇيغۇر تىلىمىزدا چۈشەنمەكچى بولسىڭىز، تۆۋەندىكى ئادرىسقا قاراڭ:

تەنھەرىكەتلەر تۈرلىرى ئۇيغۇرچە، ئىنگىلىزچە ۋە خەنزۇچە ئىسىملىرى سېلىشتۇرمىسى ۋە چۈشەندۈرۈلۈشى

https://dohturlar.com/tenheriketler-turliri-uyghurche-ingilizche-we-xenzuche-isimliri-selishturmisi/

تەنھەرىكەتلەر تۈرلىرى ئۇيغۇرچە، ئىنگىلىزچە ۋە خەنزۇچە ئىسىملىرى سېلىشتۇرمىسى ۋە چۈشەندۈرۈلۈشى