قولتۇق ئويمىنى مۇسكۇل، قان تومۇر ۋە نېرۋىلارنىڭ ئاناتومىيەلىك تۈزۈلۈشى

قولتۇق ئويمىنى (Axilla) ئىنسان بەدىنىدىكى ئەڭ مۇرەككەپ ۋە مۇھىم ئاناتومىيەلىك رايونلارنىڭ بىرى بولۇپ، ئۇ پەقەت بىر ئويمانلىقلا ئەمەس، بەلكى بويۇن قىسمى بىلەن يۇقىرىقى مۈچنى تۇتاشتۇرۇپ تۇرىدىغان ھالقىلىق ئۆتەڭدۇر. بۇ رايوندا مۈرىنىڭ ھەرىكىتىنى تەمىنلەيدىغان مۇسكۇل توپلىرى، يۇقىرىقى مۈچنى قان بىلەن تەمىنلەيدىغان ئاساسلىق ئارتېرىيەلەر ۋە قولنىڭ سېزىش ھەم ھەرىكەت ئىقتىدارىنى باشقۇرىدىغان نېرۋا تورلىرى (Brachial plexus) جايلاشقان. بۇ قۇرۇلمىلارنىڭ زىچ ئورۇنلىشىشى، قولتۇق ئويمىنىنى تاشقى كېسەللىكلەر ئوپېراتسىيىسى ۋە يەرلىك ناركوز قىلىشتا ئىنتايىن ئەھمىيەتلىك ئورۇنغا ئىگە قىلىدۇ.

بۇ ماقالىدە، بىز قولتۇق ئويمىنىدىكى مۇسكۇل، قان تومۇر ۋە نېرۋىلارنىڭ ئاناتومىيەلىك ئورنى، ئۇلارنىڭ ئىقتىدارى ۋە ئۆز-ئارا مۇناسىۋىتىنى تەپسىلىي تونۇشتۇرىمىز. تۆۋەندىكى مەزمۇنلار تىببىي ئوقۇغۇچىلار، كىلىنىكا دوختۇرلىرى ۋە ئاناتومىيە ھەۋەسكارلىرى ئۈچۈن قىممەتلىك پايدىلىنىش ماتېرىيالى بولۇپ، رەسىمدىكى ھەربىر بەلگە (Label) بىر-بىرلەپ چۈشەندۈرۈلىدۇ.

رەسىم مەنبەسى: ئادەم ئاناتومىيىسىنىڭ رەڭلىك ئاتلىسى (ئۇيغۇرچە – خەنزۇچە 1993-يىلى)
رەسىم تەرجىمە تەھرىرى: ھەلىمە ئابدۇكېرىم ؛ تەھرىر: سابىت ئىسلام
رەسىم تەرجىمە قىلغۇچىلار: ئاگۇ خەسەنوۋ ، تۇرسۇنجان توقاي ، گۈلنىسا كېرەم ، نۇرمەمەت باغاشار ، ھەلىمە ئابدۇكېرىم
مەزمۇن تەييارلاش ۋە تەھرىر : دوختۇرلار تورى ئەترىتى

قولتۇق ئويمىنى ئومۇمىي قۇرۇلمىسى

قولتۇق ئويمىنى مۇسكۇل، قان تومۇر ۋە نېرۋىلار ئاناتومىيىسى (Anatomy of Axillary Muscles, Vessels and Nerves، 腋窝肌肉、血管和神经)

بۇ سىستېما قولتۇق ئويمىنى دەپ ئاتىلىدىغان تۆت قىرلىق ئېھرامسىمان بوشلۇقنى ئۆز ئىچىگە ئالىدىغان بولۇپ، ئۇنىڭ ئىچىدە قولتۇق ئارتېرىيىسى، قولتۇق ۋېناسى ۋە بىلەك نېرۋا chigichliri (Brachial plexus) نىڭ تۇتاملىرى ئۆتىدۇ. بۇ قۇرۇلمىلار كۆكرەك دىۋارى، تاغاق سۆڭىكى ۋە يۇقىرىقى بىلەك سۆڭىكى ئارىسىدىكى مۇسكۇللاردىن تەركىب تاپقان تام تەرىپىدىن قوغدىلىپ تۇرىدۇ ۋە ياغ توقۇلمىلىرى بىلەن ئورالغان بولىدۇ. بۇ يەردىكى نېرۋا ۋە قان تومۇرلارنىڭ زەخىملىنىشى پۈتكۈل يۇقىرىقى مۈچنىڭ پالەچلىنىشى ياكى قان يېتىشمەسلىكىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان بولغاچقا، بۇ رايوننىڭ ئاناتومىيىسىنى پىششىق بىلىش كىلىنىكىدا ئىنتايىن مۇھىم. قولتۇق ئويمىنى يەنە لىمفا تۈگۈنلىرى مول رايون بولۇپ، سۈت بېزى ۋە كۆكرەك دىۋارىنىڭ لىمفا سۇيۇقلۇقىنى يىغىشتا ھەل قىلغۇچ رول ئوينايدۇ.

رەسىمدىكى ئاناتومىيەلىك قۇرۇلمىلارنىڭ تەپسىلىي ئىزاھاتى

1. تاغاقنى كۆتۈرگۈچى مۇسكۇل (Levator scapulae, 肩胛提肌)
   بۇ مۇسكۇل بويۇن ئومۇرتقىلىرىدىن باشلىنىپ تاغاق سۆڭىكىنىڭ ئۈستۈنكى بۇلۇڭىغا تۇتىشىدۇ. ئۇنىڭ ئاساسلىق ۋەزىپىسى تاغاق سۆڭىكىنى يۇقىرى كۆتۈرۈش ۋە بويۇننى يانغا ئېگىشكە ياردەم بېرىشتىن ئىبارەت.
2. قوشۇمچە نېرۋا (Accessory nerve, 副神经)
   بۇ 11-جۈپ مېڭە نېرۋىسى بولۇپ، ئاساسلىقى تۆش-پاقالچاق ئەمچەك مۇسكۇلى ۋە دەمبىدىكى تىراپېتسىيەسىمان مۇسكۇلنى ھەرىكەت نېرۋىسى بىلەن تەمىنلەيدۇ. بۇ نېرۋا زەخىملەنسە مۈرىنى قىسىش ھەرىكىتى توسقۇنلۇققا ئۇچرايدۇ.
3. دىئافراگما نېرۋا (Phrenic nerve, 膈神经)
   بۇ نېرۋا بويۇن نېرۋا chigichidin (C3-C5) كېلىپ چىققان بولۇپ، كۆكرەك قەپىسىدىن ئۆتۈپ دىئافراگمىغا بارىدۇ. ئۇ نەپەسلىنىش ھەرىكىتىدىكى ئەڭ مۇھىم نېرۋا بولۇپ، دىئافراگمىنىڭ قىسقىرىشىنى كونترول قىلىدۇ.
4. ئالدى قىيپاش بۇلۇڭلۇق مۇسكۇل (Scalenus anterior, 前斜角肌)
   بويۇن ئومۇرتقىلىرىنىڭ يان تەرىپىگە جايلاشقان بولۇپ، 1-قوغۇرغىغا تۇتىشىدۇ. بۇ مۇسكۇلنىڭ ئالدى ۋە ئارقا تەرىپىدىن مۇھىم قان تومۇر ۋە نېرۋىلار (مەسىلەن، سۇبكىلاۋىيە ئارتېرىيىسى) ئۆتىدۇ.
5. ئوتتۇرا قىيپاش بۇلۇڭلۇق مۇسكۇل (Scalenus medius, 中斜角肌)
   ئالدى قىيپاش مۇسكۇلىنىڭ ئارقا تەرىپىگە جايلاشقان بولۇپ، يۇقىرىقى مۈچ نېرۋا chigichliri (Brachial plexus) مۇشۇ ئىككى مۇسكۇل ئارىلىقىدىن ئۆتىدۇ. ئۇ بويۇننى يانغا ئېگىش ۋە نەپەس ئالغاندا 1-قوغۇرغىنى كۆتۈرۈش رولىنى ئوينايدۇ.
6. قالقان بويۇن غولى (Thyrocervical trunk, 甲状颈干)
   بۇ سۇبكىلاۋىيە ئارتېرىيىسىدىن چىققان قىسقا ۋە توم قان تومۇر غولىدۇر. ئۇ قالقان بەز، بويۇن ۋە تاغاق ئەتراپىدىكى مۇسكۇللارنى قان بىلەن تەمىنلەيدىغان تارماقلارغا بۆلۈنىدۇ.
7. يۇقارىقى غول (Superior trunk, 上干)
   بىلەك نېرۋا chigichining بىر قىسمى بولۇپ، C5 ۋە C6 نېرۋا يىلتىزلىرىنىڭ قوشۇلۇشىدىن ھاسىل بولىدۇ. ئۇ مۈرە ۋە يۇقىرىقى بىلەكنىڭ سىرتقى تەرەپ مۇسكۇللىرىنى نېرۋا بىلەن تەمىنلەيدۇ.
8. ئوتتۇرا غول (Middle trunk, 中干)
   بىلەك نېرۋا chigichining ئوتتۇرا قىسمى بولۇپ، بىۋاسىتە C7 نېرۋا يىلتىزىنىڭ داۋاملىشىشىدىن شەكىللىنىدۇ. ئۇ ئاساسلىقى قول ۋە بىلەكنىڭ ئارقا تەرەپ مۇسكۇللىرىغا تارقىلىدىغان نېرۋىلارغا قاتنىشىدۇ.
9. تۆۋەنكى غول (Inferior trunk, 下干)
   C8 ۋە T1 نېرۋا يىلتىزلىرىنىڭ بىرىكىشىدىن ھاسىل بولغان غول. بۇ غولدىن چىققان نېرۋىلار ئاساسلىقى قولنىڭ ئۇششاق مۇسكۇللىرى ۋە بىلەكنىڭ ئىچكى تەرىپىنى تىزگىنلەيدۇ.
10. ئىچكى تەرەپ تۇتامى (Medial cord, 内侧束)
    بىلەك نېرۋا chigichining بىر قىسمى بولۇپ، قولتۇق ئارتېرىيىسىنىڭ ئىچكى تەرىپىگە جايلاشقان. ئۇ ئاساسلىقى بىلەك نېرۋىسى (Ulnar nerve) ۋە ئوتتۇرا نېرۋىنىڭ ئىچكى يىلتىزىنى شەكىللەندۈرىدۇ.
11. قوغۇرغا ئارىلىق بىلەك نېرۋا (Intercostobrachial nerve, 肋间臂神经)
    بۇ ئادەتتە 2-قوغۇرغا ئارىلىق نېرۋىسىنىڭ يان تېرە تارمىقى بولۇپ، قولتۇق ئويمىنىدىن ئۆتۈپ بىلەكنىڭ ئىچكى تەرەپ تېرىسىگە تارقىلىدۇ. قولتۇق ئاستى لىمفا تۈگۈنلىرىنى تازىلاش ئوپېراتسىيىسىدە بۇ نېرۋىنى قوغداش ناھايىتى مۇھىم.
12. كۆكرەك ئۇزۇن نېرۋا (Long thoracic nerve, 胸长神经)
    بۇ نېرۋا ئالدىنقى ھەرىسىمان مۇسكۇلنى (Serratus anterior) ھەرىكەت نېرۋىسى بىلەن تەمىنلەيدۇ. ئەگەر بۇ نېرۋا زەخىملەنسە «قاناتسىمان تاغاق» (Winged scapula) دەپ ئاتىلىدىغان كېسەللىك ئالامىتى كۆرۈلىدۇ.
13. ئالدىنقى ھەرىسىمان مۇسكۇل (Serratus anterior, 前锯肌)
    كۆكرەك قەپىسىنىڭ يان تەرىپىگە جايلاشقان، ھەرە چىشىغا ئوخشاش كۆرۈنىدىغان چوڭ مۇسكۇل. ئۇ تاغاق سۆڭىكىنى كۆكرەك دىۋارىغا چاپلاپ تۇرىدۇ ۋە قولنى ئالدىغا ئىتتىرىش ھەرىكىتىگە ياردەم بېرىدۇ.
14. كۆكرەك – دۈمبە نېرۋا (Thoracodorsal nerve, 胸背神经)
    بۇ نېرۋا دۈمبە كەڭ مۇسكۇلى (Latissimus dorsi) نى كونترول قىلىدۇ. ئۇ قولتۇق ئويمىنىنىڭ ئارقا دىۋارىنى بويلاپ تۆۋەنگە قاراپ ماڭىدۇ.
15. تاغاق ئاستى ئارتېرىيە (Subscapular artery, 肩胛下动脉)
    قولتۇق ئارتېرىيىسىنىڭ ئەڭ چوڭ تارمىقى بولۇپ، تاغاق سۆڭىكىنىڭ ئاستى تەرىپى ۋە دۈمبە مۇسكۇللىرىنى قان بىلەن تەمىنلەيدۇ. ئۇ ئۆزىدىن يەنە كۆكرەك-دۈمبە ئارتېرىيىسى ۋە تاغاقنى ئايلانغۇچى ئارتېرىيە دەپ تارماقلارغا بۆلۈنىدۇ.
16. كۆكرەك دۈمبە ئارتېرىيە (Thoracodorsal artery, 胸背动脉)
    تاغاق ئاستى ئارتېرىيىسىنىڭ داۋامى بولۇپ، دۈمبە كەڭ مۇسكۇلىنى ئوزۇقلۇق ۋە ئوكسىگېن بىلەن تەمىنلەيدۇ. بۇ قان تومۇر دۈمبە كەڭ مۇسكۇلى ياپقۇچىسى (Flap) كۆچۈرۈش ئوپېراتسىيىسىدە مۇھىم ئەھمىيەتكە ئىگە.
17. دۈمبە كەڭ مۇسكۇلى (Latissimus dorsi, 背阔肌)
    بەدەننىڭ ئارقا قىسمىدىكى ئەڭ كەڭ مۇسكۇل بولۇپ، قولتۇق ئويمىنىنىڭ ئارقا دىۋارىنى شەكىللەندۈرىدۇ. ئۇ قولنى ئارقىغا تارتىش، ئىچكى تەرەپكە ئايلاندۇرۇش ۋە بەدەننى يۇقىرىغا كۆتۈرۈش (مەسىلەن، تانىكقا يامىشىش) ھەرىكەتلىرىنى قىلىدۇ.
18. تاغاقنى ئايلانغۇچى ئارتېرىيە (Circumflex scapular artery, 旋肩胛动脉)
    تاغاق ئاستى ئارتېرىيىسىدىن ئايرىلىپ چىقىپ، تاغاق سۆڭىكىنىڭ سىرتىنى ئايلىنىپ ئۆتىدۇ. ئۇ باشقا ئارتېرىيەلەر بىلەن تورلىشىپ، تاغاق ئەتراپىدىكى قان ئايلىنىشنى كاپالەتلەندۈرىدۇ.
19. يۇقارىقى بىلەك ئىچكى تەرەپ تېرە نېرۋا (Medial brachial cutaneous nerve, 臂内侧皮神经)
    بىلەك نېرۋا chigichining ئىچكى تەرەپ تۇتامىدىن چىقىدۇ. ئۇ يۇقىرىقى بىلەكنىڭ ئىچكى تەرەپ تېرىسىنىڭ سېزىش ئىقتىدارىنى باشقۇرىدۇ.
20. بىلەك ئىچكى تەرەپ تېرە نېرۋىسى (Medial antebrachial cutaneous nerve, 前臂内侧皮神经)
    بۇ نېرۋىمۇ ئىچكى تەرەپ تۇتامىدىن كەلگەن بولۇپ، قولتۇق ئويمىنىدىن ئۆتۈپ تۆۋەنگە ماڭىدۇ. ئۇ جەينەكتىن بىلەك (بىلەكنىڭ ئالدى قىسمى) گىچە بولغان ئىچكى تەرەپ تېرىسىنى سېزىش نېرۋىسى بىلەن تەمىنلەيدۇ.
21. بىلەك نېرۋىسى (Ulnar nerve, 尺神经)
    قولدىكى ئەڭ مۇھىم نېرۋىلارنىڭ بىرى بولۇپ، قولتۇق ئويمىنىدىن جەينەكنىڭ ئارقىسىغا ئۆتىدۇ. ئۇ قولنىڭ كىچىك مۇسكۇللىرىنىڭ كۆپىنچىسىنى ۋە چىمىلىق بارماق تەرەپتىكى تېرىنى تىزگىنلەيدۇ.
22. ئوتتۇرا نېرۋا (Median nerve, 正中神经)
    بىلەك نېرۋا chigichining ئىچكى ۋە تاشقى تەرەپ تۇتاملىرىنىڭ بىرىكىشىدىن ھاسىل بولىدۇ. ئۇ بىلەكنىڭ ئالدى تەرەپ مۇسكۇللىرى ۋە قول ئالىقىنىنىڭ كۆپ قىسىم سېزىش ئىقتىدارىنى باشقۇرىدىغان ئاساسلىق نېرۋىدۇر.
23. يۇقارىقى بىلەك ئىككى باشلىق مۇسكۇل (Biceps brachii, 肱二头肌)
    يۇقىرىقى بىلەكنىڭ ئالدى تەرىپىدىكى داڭلىق مۇسكۇل بولۇپ، ئۇزۇن ۋە قىسقا ئىككى بېشى بار. ئۇ جەينەكنى پۈكۈش ۋە بىلەكنى تاشقى تەرەپكە ئايلاندۇرۇش (Supination) رولىنى ئوينايدۇ.
24. يۇقارىقى بىلەك ئارتېرىيىسى (Brachial artery, 肱动脉)
    قولتۇق ئارتېرىيىسىنىڭ تەرەس مۇسكۇلى (Teres major) نىڭ تۆۋەنكى گىرۋىكىدىن ئۆتكەندىن كېيىنكى داۋامىدۇر. ئۇ پۈتكۈل يۇقىرىقى مۈچنى قان بىلەن تەمىنلەيدىغان ئاساسلىق غول تومۇردۇر.
25. تۇمشۇقسىمان ئۆسۈك يۇقارىقى بىلەك (Coracobrachialis, 喙肱肌)
    تاغاق سۆڭىكىنىڭ تۇمشۇقسىمان ئۆسۈكىدىن باشلىنىپ يۇقىرىقى بىلەك سۆڭىكىگە تۇتىشىدۇ. قولتۇق نېرۋا ۋە قان تومۇرلىرىنىڭ يېتەكچى بەلگىسى بولۇپ، مۇسكۇل تېرە نېرۋىسى (Musculocutaneous nerve) بۇ مۇسكۇلنى تېشىپ ئۆتىدۇ.
26. يۇقارىقى بىلەكنى ئايلانغۇچى ئالدى ئارتېرىيە (Anterior circumflex humeral artery, 旋肱前动脉)
    قولتۇق ئارتېرىيىسىدىن چىقىپ، يۇقىرىقى بىلەك سۆڭىكىنىڭ بوينىنى ئالدى تەرەپتىن ئورايدۇ. ئۇ مۈرە بوغۇمى ۋە ئەتراپتىكى مۇسكۇللارنى قان بىلەن تەمىنلەيدۇ.
27. يۇقارىقى بىلەكنى ئايلانغۇچى ئارقا ئارتېرىيە (Posterior circumflex humeral artery, 旋肱后动脉)
    بۇ ئارتېرىيە قولتۇق نېرۋىسى بىلەن بىللە تۆت تەرەپلىك تۆشۈكتىن ئۆتۈپ، يۇقىرىقى بىلەك سۆڭىكىنىڭ ئارقا تەرىپىنى ئايلىنىدۇ. ئۇ دېلتىسىمان مۇسكۇل ۋە مۈرە بوغۇمىنى ئوزۇقلاندۇرىدۇ.
28. قولتۇق نېرۋا (Axillary nerve, 腋神经)
    بىلەك نېرۋا chigichining ئارقا تۇتامىدىن كېلىپ چىقىدۇ ۋە مۈرىنىڭ سىرتقى تەرىپىدىكى دېلتىسىمان مۇسكۇلنى ھەرىكەتلەندۈرىدۇ. مۈرە چىقىپ كەتكەندە ياكى سۇنغاندا بۇ نېرۋا ئاسان زەخىملىنىدۇ.
29. يان بىلەك نېرۋا (Radial nerve, 桡神经)
    يۇقىرىقى مۈچتىكى ئەڭ توم نېرۋا بولۇپ، يۇقىرىقى بىلەك ۋە بىلەكنىڭ ئارقا تەرەپ مۇسكۇللىرىنى (مەسىلەن، ئۈچ باشلىق مۇسكۇل) تىزگىنلەيدۇ. ئۇ قولنى ۋە بارماقلارنى كېرىش (Extension) ھەرىكىتىگە مەسئۇل.
30. ئارقا تۇتام (Posterior cord, 后束)
    قولتۇق ئارتېرىيىسىنىڭ ئارقا تەرىپىگە جايلاشقان بولۇپ، يۇقارىقى، ئوتتۇرا ۋە تۆۋەنكى غوللارنىڭ ئارقا تارماقلىرىدىن تەشكىل تاپىدۇ. ئۇ ئاساسلىقى يان بىلەك نېرۋىسى ۋە قولتۇق نېرۋىسىنى ھاسىل قىلىدۇ.
31. تاغاق ئاستى مۇسكۇل (Subscapularis, 肩胛下肌)
    تاغاق سۆڭىكىنىڭ ئالدى يۈزىگە جايلاشقان بولۇپ، قولتۇق ئويمىنىنىڭ ئارقا دىۋارىنىڭ بىر قىسمىنى تەشكىل قىلىدۇ. ئۇ يۇقىرىقى بىلەكنى ئىچكى تەرەپكە ئايلاندۇرۇش (Medial rotation) رولىنى ئوينايدۇ.
32. تاغاق ئاستى نېرۋا (Subscapular nerve, 肩胛下神经)
    ئارقا تۇتامدىن چىققان بولۇپ، ئادەتتە يۇقىرىقى ۋە تۆۋەنكى دەپ ئىككىگە بۆلۈنىدۇ. ئۇ تاغاق ئاستى مۇسكۇلى ۋە تەرەس مۇسكۇلىنى (Teres major) ھەرىكەت نېرۋىسى بىلەن تەمىنلەيدۇ.
33. تاغاق ئۈستى نېرۋا (Suprascapular nerve, 肩胛上神经)
    يۇقارىقى غولدىن بىۋاسىتە ئايرىلىپ چىقىدۇ ۋە تاغاق سۆڭىكىنىڭ ئۈستىدىكى ئويۇق ئارقىلىق ئارقا تەرەپكە ئۆتىدۇ. ئۇ تاغاق ئۈستى ۋە تاغاق ئاستى مۇسكۇللىرىنى (Supraspinatus & Infraspinatus) كونترول قىلىدۇ.
34. تاغاق ئۈستى ئارتېرىيە (Suprascapular artery, 肩胛上动脉)
    قالقان بويۇن غولىدىن ياكى سۇبكىلاۋىيە ئارتېرىيىسىدىن چىقىپ، تاغاق ئۈستى نېرۋىسى بىلەن بىرگە ماڭىدۇ. ئۇ تاغاق سۆڭىكىنىڭ ئارقا يۈزىدىكى مۇسكۇللارنى قان بىلەن تەمىنلەشتە مۇھىم رول ئوينايدۇ.

قولتۇق ئويمىنى ئاناتومىيىسىنىڭ SEO ئانالىزى ۋە مۇھىم نۇقتىلىرى

قولتۇق ئويمىنى (Axilla) ئاناتومىيىسى تىببىي ساھەدىكى ئەڭ نېگىزلىك بىلىملەرنىڭ بىرى بولۇپ، ئۇنىڭ قۇرۇلمىسى ناھايىتى مۇرەككەپ تورسىمان سىستېمىغا ئىگە. بۇ رايون پەقەت نېرۋا ۋە قان تومۇرلارنىڭ ئۆتۈش يولى بولۇپلا قالماستىن، بەلكى كۆپ خىل كىلىنىكىلىق مەشغۇلاتلارنىڭ (مەسىلەن، قولتۇق ئاستى توسۇش ناركوزى، لىمفا تۈگۈنى بىئوپسىيىسى) ئېلىپ بېرىلىدىغان ئورنىدۇر. يۇقىرىقى رەسىمدە كۆرسىتىلگەن ھەربىر نېرۋا ۋە مۇسكۇلنىڭ ئورنى ئوپېراتسىيە جەريانىدا تاشقى كېسەللىكلەر دوختۇرلىرى ئۈچۈن «خەرىتە» رولىنى ئوينايدۇ.

بىلەك نېرۋا chigichi (Brachial Plexus) نىڭ قولتۇق ئويمىنىدىكى ئورۇنلىشىشى ئالاھىدە دىققەت قىلىشقا ئەرزىيدۇ. ئۇ يىلتىز (Roots)، غول (Trunks)، تۇتام (Cords) ۋە تارماق (Branches) تىن ئىبارەت تۆت باسقۇچلۇق قۇرۇلمىغا ئىگە بولۇپ، رەسىمدىكى «يۇقارىقى غول»، «ئوتتۇرا غول» ۋە «تۆۋەنكى غول» لار بۇنىڭ مۇھىم تەركىبىي قىسىملىرىدۇر. قولتۇق ئارتېرىيىسى بولسا بۇ نېرۋا تۇتاملىرىنىڭ مەركىزىدە بولۇپ، نېرۋىلار ئۇنى ئوراپ تۇرىدۇ؛ شۇڭا «ئىچكى»، «تاشقى» ۋە «ئارقا» تۇتام دەپ ئاتىلىشى دەل ئۇلارنىڭ ئارتېرىيەگە نىسبەتەن ئورنىغا قاراپ بېكىتىلگەن.

قان تومۇر سىستېمىسى جەھەتتە، تاغاق ئاستى ئارتېرىيىسى ۋە ئۇنىڭ تارماقلىرى (كۆكرەك-دۈمبە ئارتېرىيىسى قاتارلىقلار) دۈمبە مۇسكۇللىرىنى قان بىلەن تەمىنلەشتە ئاچقۇچلۇق رول ئوينايدۇ. بولۇپمۇ سۈت بېزى راكى ئوپېراتسىيىسىدە، بۇ قان تومۇرلار ۋە ئۇنىڭغا ھەمراھ بولغان كۆكرەك-دۈمبە نېرۋىسى (Thoracodorsal nerve) نى ساقلاپ قېلىش بىمارنىڭ ئوپېراتسىيىدىن كېيىنكى مۈرە ھەرىكىتىنىڭ ئەسلىگە كېلىشىدە ھەل قىلغۇچ رول ئوينايدۇ.

مۇسكۇل قۇرۇلمىسى جەھەتتە، قولتۇق ئويمىنىنىڭ ئالدى دىۋارىنى كۆكرەك چوڭ ۋە كىچىك مۇسكۇللىرى، ئارقا دىۋارىنى تاغاق ئاستى مۇسكۇلى، دۈمبە كەڭ مۇسكۇلى ۋە تەرەس مۇسكۇلى، ئىچكى دىۋارىنى بولسا ئالدىنقى ھەرىسىمان مۇسكۇل (Serratus anterior) تەشكىل قىلىدۇ. رەسىمدىكى ئالدىنقى ھەرىسىمان مۇسكۇل ۋە ئۇنى تىزگىنلەيدىغان كۆكرەك ئۇزۇن نېرۋىسىنىڭ مۇناسىۋىتى ئىنتايىن مۇھىم بولۇپ، بۇ نېرۋىنىڭ زەخىملىنىشى كىلىنىكىدا كۆپ ئۇچرايدىغان «قاناتسىمان تاغاق» (Winged Scapula) نى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ.

ئومۇمىي جەھەتتىن ئالغاندا، بۇ ئاناتومىيەلىك دىئاگرامما بىزگە قولتۇق ئويمىنىنىڭ بىر پۈتۈن بىرلىك ئىكەنلىكىنى كۆرسىتىپ بېرىدۇ. نېرۋىلارنىڭ مۇسكۇللار ئارىسىدىن ئۆتۈشى، ئارتېرىيەلەرنىڭ تارماقلىنىشى ۋە ئۇلارنىڭ ئۆز-ئارا قوشنا مۇناسىۋىتىنى چۈشىنىش، تىببىي خادىملارنىڭ دىئاگنوز قويۇش ۋە داۋالاش سەۋىيىسىنى ئۆستۈرۈشىگە بىۋاسىتە ياردەم بېرىدۇ. بۇ بىلىملەر جىددىي قۇتقۇزۇش، سۆڭەك بۆلۈمى ۋە نېرۋا تاشقى كېسەللىكلىرى بۆلۈمى دوختۇرلىرى ئۈچۈن كەم بولسا بولمايدىغان ئاساستۇر.