ئاكتىپ توشۇش (ياكى ئاكتىپ توشۇلۇش) ھۈجەيرە بىئولوگىيەسىدىكى بىر ئۇقۇم بولۇپ، ھۈجەيرىنىڭ ئېنېرگىيە سەرپ قىلىش ئارقىلىق، ماددىلارنى تۆۋەن قويۇقلۇقتىكى تەرەپتىن يۇقىرى قويۇقلۇقتىكى تەرەپكە يۆتكەش جەريانىنى كۆرسىتىدۇ. بۇ جەريان ئادەتتە توشۇغۇچى ئاقسىل (Carrier protein) نىڭ ياردىمىگە موھتاج بولىدۇ ھەمدە كۆپىنچە ھۈجەيرە ئىچىدىكى ئېنېرگىيە مەنبەسى ATP غا تايىنىدۇ.

ئۇيغۇرچە : ئاكتىپ توشۇش

ئىنگىلىزچە : Active transport

خەنزۇچە : 主动转运

ئاكتىپ توشۇش ھۈجەيرە ئىچى ۋە سىرتىدىكى ماددا ئالماشتۇرۇشتا ئاچقۇچلۇق رول ئوينايدۇ. ئۇ ھۈجەيرىنىڭ ئىچكى قىسمىدىكى مۇقىم ھالەت (Homeostasis) نى ساقلاشقا ياردەم بېرىدۇ، ئوزۇقلۇق ماددىلار ۋە ئىئون قاتارلىق زۆرۈر ماددىلار بىلەن تەمىنلەشكە كاپالەتلىك قىلىدۇ، شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا كېرەكسىز ۋە زىيانلىق ماددىلارنى چىقىرىپ تاشلايدۇ. ئاكتىپ توشۇشنىڭ ئالاھىدىلىكلىرى تۆۋەندىكىلەرنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ:

قويۇقلۇق گرادىيېنتى (Concentration gradient) غا قارشى توشۇش: ماددا سىرتىدىكى تۆۋەن قويۇقلۇقتىكى رايوندىن ئىچكى قىسىمدىكى يۇقىرى قويۇقلۇقتىكى رايونغا (ياكى ئەكسىچە) توشۇلىدۇ.

ئېنېرگىيە سەرپ قىلىش: بۇ جەرياندا ئادەتتە ATP ئېنېرگىيە مەنبەسى قىلىنىدۇ.

توشۇغۇچى ئاقسىلغا ئېھتىياجلىق بولۇش: ماددا توشۇغۇچى ئاقسىل بىلەن بىرىكىدۇ، ئاقسىل ئۇنىڭ ھۈجەيرە پەردىسىدىن ھالقىپ ئۆتۈشىگە ياردەم بېرىدۇ.

تاللاشچانلىق (Selectivity) قا ئىگە بولۇش: توشۇغۇچى ئاقسىل ئادەتتە توشۇلىدىغان ماددىلارغا نىسبەتەن تاللاشچانلىققا ئىگە بولۇپ، پەقەت ئالاھىدە ئېرىگۈچى مولېكۇلا ياكى ئىئونلارنىلا توشۇيدۇ.

ئاكتىپ توشۇش ھۈجەيرىنىڭ ياشىشى ۋە ئىقتىدارىنى ساقلاشتا ئىنتايىن مۇھىم بولۇپ، ئۇ ھۈجەيرىنىڭ ئېھتىياجغا ئاساسەن ماددىلارنى قوبۇل قىلىشى ياكى چىقىرىپ تاشلىشىغا كاپالەتلىك قىلىپ، ئوخشاش بولمىغان مۇھىت شارائىتىغا ماسلىشىشىغا ياردەم بېرىدۇ.