ئالدى بىلەك ئارقا تەرەپ مۇسكۇل، قان تومۇر ۋە نېرۋىلىرىنىڭ ئاناتومىيىلىك تۈزۈلۈشى

ئادەم بەدىنىنىڭ ئۈستۈنكى ئەزالىرى ئىچىدە، ئالدى بىلەكنىڭ ئارقا تەرىپى (Posterior Compartment) قولنىڭ نازۇك ۋە كۈچلۈك ھەرىكەتلىرىنى ئەمەلگە ئاشۇرۇشتا ھەل قىلغۇچ رول ئوينايدۇ. بۇ رايوندىكى مۇسكۇللار ئاساسلىقى «تۈزلىگۈچى» (Extensor) تۈرىگە تەۋە بولۇپ، ئۇلار بىلەيزۈك بوغۇمىنى كۆتۈرۈش، بارماقلارنى ئېچىش ۋە باش بارماقنى ھەرىكەتلەندۈرۈش خىزمىتىنى ئۆتەيدۇ. بۇ قىسىمدىكى مۇسكۇل ۋە نېرۋىلارنىڭ زەخىملىنىشى كۆپىنچە «بىلەيزۈك ساڭگىلاش» قاتارلىق كىلىنىكىلىق ئالامەتلەرنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ.

بۇ ماقالىدە بىز تەمىنلەنگەن ئاناتومىيەلىك دىئاگراممىغا ئاساسەن، ئالدى بىلەكنىڭ ئارقا تەرىپىگە جايلاشقان ھەربىر مۇسكۇل، ئارتېرىيە ۋە نېرۋىلارنىڭ ئورنى، نامى ۋە ئىقتىدارىنى تەپسىلىي تونۇشتۇرىمىز. بۇ مەزمۇنلار تىببىي ئوقۇغۇچىلار، سۆڭەك بۆلۈمى دوختۇرلىرى ۋە ئادەم بەدىنى قۇرۇلمىسىغا قىزىققۇچىلار ئۈچۈن قىممەتلىك پايدىلىنىش ماتېرىيالى بولۇپ، ئالدى بىلەك قىسمىدىكى ئاغرىق ۋە كېسەللىكلەرنى چۈشىنىشتە مۇھىم ئەھمىيەتكە ئىگە.

رەسىم مەنبەسى: ئادەم ئاناتومىيىسىنىڭ رەڭلىك ئاتلىسى (ئۇيغۇرچە – خەنزۇچە 1993-يىلى)
رەسىم تەرجىمە تەھرىرى: ھەلىمە ئابدۇكېرىم ؛ تەھرىر: سابىت ئىسلام
رەسىم تەرجىمە قىلغۇچىلار: ئاگۇ خەسەنوۋ ، تۇرسۇنجان توقاي ، گۈلنىسا كېرەم ، نۇرمەمەت باغاشار ، ھەلىمە ئابدۇكېرىم
مەزمۇن تەييارلاش ۋە تەھرىر : دوختۇرلار تورى ئەترىتى

رەسىمدىكى ئاناتومىيەلىك قۇرۇلمىلارنىڭ تەپسىلىي تىزىملىكى

تۆۋەندە رەسىمدىكى ھەربىر بەلگە تەرتىپ بويىچە تەپسىلىي چۈشەندۈرۈلدى:

ئالدى بىلەك ئارقا تەرەپ مۇسكۇل، قان تومۇر ۋە نېرۋىلار ئاناتومىيىسى
( Anatomy of Posterior Forearm Muscles, Vessels and Nerves | 前臂后面肌肉，血管和神经 )

بۇ بۆلەك ئالدى بىلەكنىڭ ئارقا تەرىپىگە جايلاشقان بولۇپ، ئاساسلىقى بىلەيزۈك ۋە بارماقلارنى تۈزلىگۈچى مۇسكۇللار توپىدىن تەركىب تاپقان. بۇ يەردىكى مۇسكۇللار يان بىلەك نېرۋىسى (Radial Nerve) تەرىپىدىن كونترول قىلىنىدۇ ۋە چوڭقۇر ھەم يۈزە قاتلاملارغا بۆلۈنىدۇ. قان تومۇر سىستېمىسى بولسا سۆڭەك ئارىلىق ئارقا ئارتېرىيە ۋە باشقا تارماقلار ئارقىلىق بۇ رايوننى ئوزۇقلۇق بىلەن تەمىنلەيدۇ. بۇ ئاناتومىيىلىك قۇرۇلما قولنىڭ تۇتۇش، قويۇپ بېرىش ۋە بىلەكنى كۆتۈرۈش ھەرىكەتلىرىدە ھەل قىلغۇچ رول ئوينايدۇ.

1. ئالدى بىلەك ئارقا تېرە نېرۋىسى ( Posterior Antebrachial Cutaneous Nerve | 前臂后皮神经 )
   بۇ نېرۋا يان بىلەك نېرۋىسىدىن ئايرىلىپ چىققان بولۇپ، ئالدى بىلەكنىڭ ئارقا تەرىپىدىكى تېرىنىڭ سەزگۈسىگە مەسئۇل. ئۇ تېرە ئاستىغا جايلاشقان بولۇپ، سىرتقى مۇھىتتىكى تېمپېراتۇرا ۋە ئاغرىق سېزىمىنى يەتكۈزىدۇ.
2. يان بىلەك تەرەپ قوشۇمچە ئارتېرىيە ( Radial Collateral Artery | 桡侧副动脉 )
   يۇقىرىقى بىلەك چوڭقۇر ئارتېرىيىسىنىڭ داۋامى بولۇپ، جەينەك بوغۇمىنىڭ يان تەرىپىدىن تۆۋەنگە قاراپ ماڭىدۇ. ئۇ جەينەك ئەتراپىدىكى قان ئايلىنىش تورىغا قوشۇلۇپ، بوغۇمنى قان بىلەن تەمىنلەيدۇ.
3. يۇقىرىقى بىلەك – يان بىلەك مۇسكۇلى ( Brachioradialis | 肱桡肌 )
   ئالدى بىلەكنىڭ يان تەرىپىدىكى ئەڭ گەۋدىلىك مۇسكۇل بولۇپ، گەرچە تۈزلىگۈچى مۇسكۇللار ئارىسىدا تۇرسىمۇ، ئۇ ئاساسلىقى جەينەكنى پۈكۈش رولىنى ئوينايدۇ. ئۇ يان بىلەك سۆڭىكىنىڭ تۆۋەنكى قىسمىغا تۇتىشىدۇ.
4. بىلەك تەرەپ بىلەيزۈكنى تۈزلىگۈچى ئۇزۇن مۇسكۇل ( Extensor Carpi Radialis Longus | 桡侧腕长伸肌 )
   بۇ مۇسكۇل بىلەيزۈكنى تۈزلىگۈچى (كۆتۈرگۈچى) ۋە قولنى يان تەرەپكە (باش بارماق تەرەپكە) قايرىغۇچى مۇھىم مۇسكۇلدۇر. ئۇ يۇقىرىقى بىلەك سۆڭىكىنىڭ سىرتقى دۆڭچىسىدىن باشلىنىدۇ.
5. جەينەك مۇسكۇل ( Anconeus | 肘肌 )
   جەينەكنىڭ ئارقا تەرىپىگە جايلاشقان كىچىك ئۈچبۇلۇڭ شەكىللىك مۇسكۇل. ئۇ يۇقىرىقى بىلەك ئۈچ باشلىق مۇسكۇلىغا ياردەملىشىپ جەينەكنى تۈزلەيدۇ ۋە بوغۇمنى مۇقىملاشتۇرىدۇ.
6. قول بارمىقىنى تۈزلىگۈچى مۇسكۇل ( Extensor Digitorum | 指伸肌 )
   ئالدى بىلەك ئارقا تەرىپىدىكى ئاساسلىق مۇسكۇل بولۇپ، تۆت دانە پەيگە بۆلۈنۈپ 2-5 بارماقلارغا تۇتىشىدۇ. ئۇ بارماقلارنى ۋە بىلەيزۈكنى تۈزلەش (كېرىش) رولىنى ئوينايدۇ.
7. بىلەك تەرەپ بىلەيزۈكنى تۈزلىگۈچى مۇسكۇل ( Extensor Carpi Ulnaris | 尺侧腕伸肌 )
   ئالدى بىلەكنىڭ ئارقا-ئىچكى تەرىپىگە جايلاشقان بولۇپ، بىلەيزۈكنى تۈزلەيدۇ ۋە قولنى بىلەك تەرەپكە (كىچىك بارماق تەرەپكە) قايرىيدۇ. ئۇ بىلەك سۆڭىكىنىڭ بېشىغا يېقىن جايدىن ئۆتىدۇ.
8. كەينىگە تولغىغۇچى مۇسكۇل ( Supinator | 旋后肌 )
   بۇ مۇسكۇل چوڭقۇر قاتلامغا جايلاشقان بولۇپ، يان بىلەك سۆڭىكىنىڭ يۇقىرى قىسمىنى ئوراپ تۇرىدۇ. ئۇنىڭ ئاساسلىق ۋەزىپىسى ئالدى بىلەكنى سىرتقا ئايلاندۇرۇش (ئالقاننى ئاسمانغا قىلىش).
9. يان بىلەك تەرەپ بىلەيزۈك بوغۇمىنى تۈزلىگۈچى قىسقا مۇسكۇل ( Extensor Carpi Radialis Brevis | 桡侧腕短伸肌 )
   تۈزلىگۈچى ئۇزۇن مۇسكۇلنىڭ ئاستىغا جايلاشقان بولۇپ، بىلەيزۈكنى تۈزلەشكە ياردەم بېرىدۇ. ئۇ 3- قول ئالقان سۆڭىكىنىڭ تۈۋىگە بېرىپ چاپلىشىدۇ.
10. سۆڭەك ئارىلىق ئارقا نېرۋا ( Posterior Interosseous Nerve | 骨间后神经 )
    يان بىلەك نېرۋىسىنىڭ چوڭقۇر تارمىقى بولۇپ، كۆپىنچە چوڭقۇر قاتلامدىكى تۈزلىگۈچى مۇسكۇللارنى ھەرىكەتكە كەلتۈرىدۇ. بۇ نېرۋا زەدەلەنسە بارماقلارنى تۈزلەش قىيىنلىشىدۇ.
11. باشبارماقنى كەرگۈچى ئۇزۇن مۇسكۇل ( Abductor Pollicis Longus | 拇长展肌 )
    چوڭقۇر قاتلامدىكى مۇسكۇل بولۇپ، باش بارماقنى سىرتقا كىرىدۇ (قولدىن يىراقلاشتۇرىدۇ). ئۇنىڭ پەيلىرى باش بارماقنىڭ تۈۋىدە ئېنىق بىلىنىدۇ.
12. باشبارماقنى تۈزلىگۈچى قىسقا مۇسكۇل ( Extensor Pollicis Brevis | 拇短伸肌 )
    باش بارماقنىڭ بىرىنچى بوغۇمىنى تۈزلەش رولىنى ئوينايدۇ. ئۇ كەرگۈچى ئۇزۇن مۇسكۇل بىلەن بىللە ماڭىدۇ.
13. باشبارماقنى تۈزلىگۈچى ئۇزۇن مۇسكۇل ( Extensor Pollicis Longus | 拇长伸肌 )
    باش بارماقنىڭ ئاخىرقى بوغۇمىنى تۈزلەيدىغان مۇسكۇل بولۇپ، ئۇنىڭ پەيى «تاماكا دانىكى» (Anatomical Snuffbox)نىڭ ئىچكى چېگرىسىنى شەكىللەندۈرىدۇ.
14. كۆرسەتكۈچى بارماقنى تۈزلىگۈچى مۇسكۇل ( Extensor Indicis | 示指伸肌 )
    كۆرسەتكۈچى بارماق (سۇق بارماق)قا خاس ئايرىم تۈزلىگۈچى مۇسكۇل. ئۇ سۇق بارماقنىڭ مۇستەقىل ھەرىكەت قىلىشىغا ياردەم بېرىدۇ.
15. قول بارماقنى تۈزلىگۈچى مۇسكۇل پېيى ( Extensor Digitorum Tendons | 指伸肌腱 )
    قول بارمىقىنى تۈزلىگۈچى مۇسكۇلنىڭ قول دۈمبىسىگە كەلگەندە شەكىللەندۈرگەن تۆت تال پېيى. بۇ پەيلەر بارماقلارنىڭ ئارقا تەرىپىگە بېرىپ چاپلىشىدۇ.
16. يان بىلەك نېرۋا يۈزە شېخى ( Superficial Branch of Radial Nerve | 桡神经浅支 )
    يان بىلەك نېرۋىسىنىڭ تېرە ئاستىدا ماڭىدىغان تارمىقى بولۇپ، قولنىڭ دۈمبە قىسمى ۋە باش بارماق تەرەپتىكى تېرىنىڭ سەزگۈسىنى تەمىنلەيدۇ.
17. يان بىلەك ئارتېرىيىسى ( Radial Artery | 桡动脉 )
    ئالدى بىلەكنىڭ ئالدى تەرىپىدىن كېلىپ، قول دۈمبىسىگە ئايلىنىپ ئۆتىدىغان مۇھىم قان تومۇر. ئۇ «تاماكا دانىكى» ئويمانلىقىدىن ئۆتۈپ ئالقانغا كىرىدۇ.
18. يان بىلەك تەرەپ بىلەيزۈكنى تۈزلىگۈچى ئۇزۇن مۇسكۇل پېيى ( Extensor Carpi Radialis Longus Tendon | 桡侧腕长伸肌腱 )
    بۇ مۇسكۇلنىڭ پېيى ئىككىنچى ئالقان سۆڭىكىنىڭ تۈۋىگە چاپلىشىپ، بىلەيزۈكنى كۈچلۈك كۆتۈرۈش كۈچى ھاسىل قىلىدۇ.
19. يان بىلەك تەرەپ بىلەيزۈكنى تۈزلىگۈچى قىسقا مۇسكۇل پەيى ( Extensor Carpi Radialis Brevis Tendon | 桡侧腕短伸肌腱 )
    بۇ پەي ئۈچىنچى ئالقان سۆڭىكىگە چاپلىشىدۇ. ئۇ بىلەيزۈك ھەرىكىتىنىڭ مەركىزىي ئوقىدا مۇھىم رول ئوينايدۇ.
20. بىلەك نېرۋا قول دۈمبە شاخچىسى ( Dorsal Branch of Ulnar Nerve | 尺神经手背支 )
    بىلەك نېرۋىسىدىن ئايرىلىپ، قولنىڭ دۈمبە تەرىپىدىكى كىچىك بارماق ۋە ئىسمىسىز بارماق قىسمىدىكى تېرىنى نېرۋا بىلەن تەمىنلەيدۇ.
21. تۈزلىگۈچى مۇسكۇل تېرەك بەلۋىغى ( Extensor Retinaculum | 伸肌支持带 )
    بىلەيزۈكنىڭ ئارقا تەرىپىدىكى توغرىسىغا تارتىلغان قاتتىق تالالىق بەلۋاغ. ئۇ تۈزلىگۈچى مۇسكۇل پەيلىرىنى ئۆز ئورنىدا مۇقىملاشتۇرۇپ، «ياي» بولۇپ قېلىشىنىڭ ئالدىنى ئالىدۇ.
22. چىمچىلاقنى تۈزلىگۈچى مۇسكۇل پەيى ( Extensor Digiti Minimi Tendon | 小指伸肌腱 )
    كىچىك بارماققا (چىمچىلاققا) خاس تۈزلىگۈچى مۇسكۇلنىڭ پېيى بولۇپ، كىچىك بارماقنىڭ مۇستەقىل تۈزلىنىشىگە ياردەم بېرىدۇ.
23. بىلەك تەرەپ بىلەيزۈك بوغۇمىنى پۈككۈچى مۇسكۇل ( Extensor Carpi Ulnaris | 尺侧腕伸肌 )
    ئىزاھات: رەسىم ۋە ئورنىغا قارىغاندا بۇ خەنزۇچىسى «伸肌» (تۈزلىگۈچى) بولۇپ، توغرىسى «بىلەك تەرەپ بىلەيزۈكنى تۈزلىگۈچى مۇسكۇل» بولۇشى كېرەك. بۇ مۇسكۇل بىلەيزۈكنى تۈزلەش ۋە ئىچىگە قايرىش رولىنى ئوينايدۇ.
24. سۆڭەك ئارىلىق ئارقا ئارتېرىيە ( Posterior Interosseous Artery | 骨间后动脉 )
    سۆڭەك ئارىلىق پەردىسىنىڭ ئارقا تەرىپىدە ماڭىدىغان تومۇر بولۇپ، چوڭقۇر قاتلامدىكى مۇسكۇللارنى قان بىلەن تەمىنلەيدۇ.
25. سۆڭەك ئارىلىقى قايتقۇچى ئارتېرىيە ( Recurrent Interosseous Artery | 骨间返动脉 )
    سۆڭەك ئارىلىق ئارقا ئارتېرىيىسىدىن يۇقىرىغا قاراپ شاخلىنىپ، جەينەك بوغۇمىنىڭ ئارقا تەرىپىدىكى قان تورىغا قوشۇلىدۇ.
26. يۇقارىقى بىلەك ئۈچ باشلىق مۇسكۇل ( Triceps Brachii | 肱三头肌 )
    يۇقىرىقى بىلەكنىڭ ئارقا تەرىپىدىكى چوڭ مۇسكۇل بولۇپ، ئۇنىڭ پەيى جەينەككە (بۈركۈت تۇمشۇقىغا) تۇتىشىدۇ. ئۇ جەينەكنى تۈزلىگۈچى ئاساسلىق كۈچ مەنبەسى.
27. يۇقىرىقى بىلەك – يان بىلەك مۇسكۇل ( Brachioradialis | 肱桡肌 )
    (بۇ مۇسكۇل يۇقىرىدا تونۇشتۇرۇلدى). ئالدى بىلەكنىڭ يان تەرىپىدىن ئۆتىدىغان، جەينەكنى پۈكۈشكە ياردەم بېرىدىغان ئۇزۇن مۇسكۇل.
28. يان بىلەك تەرەپ بىلەيزۈكنى تۈزلىگۈچى ئۇزۇن مۇسكۇل ( Extensor Carpi Radialis Longus | 桡侧腕长伸肌 )
    (بۇ مۇسكۇل يۇقىرىدا تونۇشتۇرۇلدى). بىلەيزۈكنى تۈزلەيدىغان ۋە سىرتقا قايرىيدىغان مۇھىم مۇسكۇل.
29. يان بىلەك تەرەپ بىلەيزۈكنى تۈزلىگۈچى قىسقا مۇسكۇل ( Extensor Carpi Radialis Brevis | 桡侧腕短伸肌 )
    (بۇ مۇسكۇل يۇقىرىدا تونۇشتۇرۇلدى). ئۇزۇن مۇسكۇلنىڭ ئاستىدا بولۇپ، بىلەيزۈك ھەرىكىتىگە ھەمكارلىشىدۇ.
30. باشبارماقنى كەرگۈچى ئۇزۇن مۇسكۇل ( Abductor Pollicis Longus | 拇长展肌 )
    (بۇ مۇسكۇل يۇقىرىدا تونۇشتۇرۇلدى). باش بارماقنى يانغا ئاچىدىغان مۇسكۇل، ئۇنىڭ قورسىقى بىلەك سۆڭىكى ۋە يان بىلەك سۆڭىكىگە تۇتاشقان.
31. باشبارماقنى تۈزلىگۈچى قىسقا مۇسكۇل ( Extensor Pollicis Brevis | 拇短伸肌 )
    (بۇ مۇسكۇل يۇقىرىدا تونۇشتۇرۇلدى). باش بارماقنىڭ بىرىنچى بوغۇمىنى تۈزلەيدۇ ۋە كەرگۈچى مۇسكۇل بىلەن يانمۇ-يان ماڭىدۇ.
32. يان بىلەك نېرۋا يۈزە شېخى ( Superficial Branch of Radial Nerve | 桡神经浅支 )
    (بۇ نېرۋا يۇقىرىدا تونۇشتۇرۇلدى). تېرە ئاستىدىكى سەزگۈ نېرۋىسى بولۇپ، قول دۈمبىسىنىڭ سىرتقى قىسمىغا تارقىلىدۇ.
33. تۈزلىگۈچى مۇسكۇل تېرەك بەلۋىغى ( Extensor Retinaculum | 伸肌支持带 )
    (بۇ قۇرۇلما يۇقىرىدا تونۇشتۇرۇلدى). پەيلەرنى بىلەيزۈككە بېسىپ تۇرىدىغان توغرا تالالىق بەلۋاغ.
34. باشبارماقنى تۈزلىگۈچى قىسقا مۇسكۇل پەيى ( Extensor Pollicis Brevis Tendon | 拇短伸肌腱 )
    بۇ پەي باش بارماقنىڭ بىرىنچى بوغۇمىنىڭ ئارقا تەرىپىگە بېرىپ تۇتىشىدۇ.
35. باشبارماقنى تۈزلىگۈچى ئۇزۇن مۇسكۇل پەيى ( Extensor Pollicis Longus Tendon | 拇长伸肌腱 )
    بۇ پەي لىستېر دۆڭچىسى (Lister’s tubercle) نى ئايلىنىپ ئۆتۈپ، باش بارماقنىڭ ئۇچىغا تۇتىشىدۇ.
36. كۆرسەتكۈچ بارماقنى تۈزلىگۈچى مۇسكۇل پەيى ( Extensor Indicis Tendon | 示指伸肌腱 )
    سۇق بارماققا بارىدىغان ئايرىم پەي بولۇپ، ئادەتتىكى بارماق تۈزلىگۈچى پەينىڭ ئىچكى تەرىپىدە ماڭىدۇ.
37. چىمچىلاقنى تۈزلىگۈچى مۇسكۇل پەيى ( Extensor Digiti Minimi Tendon | 小指伸肌腱 )
    كىچىك بارماقنىڭ ئارقا تەرىپىگە بارىدىغان پەي بولۇپ، كىچىك بارماقنىڭ ئەركىن ھەرىكىتىنى تەمىنلەيدۇ.
38. بىلەك نېرۋا قول دۈمبە شېخى ( Dorsal Branch of Ulnar Nerve | 尺神经手背支 )
    (بۇ نېرۋا يۇقىرىدا تونۇشتۇرۇلدى). قول دۈمبىسىنىڭ ئىچكى تەرەپ (كىچىك بارماق تەرەپ) تېرىسىنى سەزگۈ بىلەن تەمىنلەيدۇ.
39. بىلەيزۈك دۈمبە تورى ( Dorsal Carpal Arch | 腕背网 )
    بىلەيزۈكنىڭ ئارقا تەرىپىدىكى قان تومۇرلارنىڭ بىر-بىرى بىلەن تۇتىشىشىدىن ھاسىل بولغان تور. ئۇ بىلەيزۈك بوغۇمىنى قان بىلەن تەمىنلەيدۇ.
40. چىمچىلاقنى تۈزلىگۈچى مۇسكۇل ( Extensor Digiti Minimi | 小指伸肌 )
    بۇ مۇسكۇل كىچىك بارماققا خاس بولۇپ، ئۇزۇن تۈزلىگۈچى مۇسكۇلنىڭ يېنىدا ئايرىم ئورۇنلاشقان.
41. بىلەك تەرەپ بىلەيزۈكنى تۈزلىگۈچى مۇسكۇل ( Extensor Carpi Ulnaris | 尺侧腕伸肌 )
    (بۇ مۇسكۇل يۇقىرىدا تونۇشتۇرۇلدى). بىلەيزۈكنى تۈزلەش ۋە ئىچىگە قايرىشقا مەسئۇل مۇسكۇل.
42. قولبارماقنى تۈزلىگۈچى مۇسكۇل ( Extensor Digitorum | 指伸肌 )
    (بۇ مۇسكۇل يۇقىرىدا تونۇشتۇرۇلدى). بارماقلارنى كېرىدىغان ئاساسلىق مۇسكۇل.
43. جەينەك مۇسكۇل ( Anconeus | 肘肌 )
    (بۇ مۇسكۇل يۇقىرىدا تونۇشتۇرۇلدى). جەينەكنى تۈزلەشكە ياردەم بېرىدىغان كىچىك مۇسكۇل.
44. بۈركۈت تۇمشۇقى ( Olecranon | 鹰嘴 )
    بىلەك سۆڭىكىنىڭ (Ulna) ئەڭ يۇقىرىقى ئۇچى بولۇپ، بىز «جەينەك سۆڭىكى» دەپ ئاتايدىغان يەر. بۇ يەرگە ئۈچ باشلىق مۇسكۇل چاپلىشىدۇ.
45. يۇقارىقى بىلەك ئۈچ باشلىق مۇسكۇل ( Triceps Brachii | 肱三头肌 )
    (بۇ مۇسكۇل يۇقىرىدا تونۇشتۇرۇلدى). قولنى تۈزلەشتىكى ئەڭ ئاساسلىق مۇسكۇل.

ئالدى بىلەكنىڭ ئارقا تەرىپى (Posterior Forearm) ئادەم بەدىنىنىڭ ھەرىكەت سىستېمىسىدىكى ئەڭ مۇرەككەپ رايونلارنىڭ بىرى ھېسابلىنىدۇ. بۇ رايوندىكى مۇسكۇللار «تۈزلىگۈچى» (Extensor) ۋە «كەرگۈچى» (Abductor) دەپ ئىككى چوڭ ئىقتىدارغا ئىگە بولۇپ، ئۇلار يۈزە ۋە چوڭقۇر دەپ ئىككى قەۋەتكە ئايرىلىدۇ. يۈزە قەۋەتتىكى مۇسكۇللار ئاساسلىقى بىلەيزۈك بوغۇمىنى ۋە بارماقلارنى تۈزلەشكە مەسئۇل بولسا، چوڭقۇر قەۋەتتىكى مۇسكۇللار باش بارماق ۋە سۇق بارماقنىڭ ئىنچىكە ھەرىكەتلىرىنى كونترول قىلىدۇ.

بۇ رايوننىڭ قان بىلەن تەمىنلىنىشى ئاساسلىقى سۆڭەك ئارىلىق ئارقا ئارتېرىيە (Posterior Interosseous Artery) ۋە يان بىلەك ئارتېرىيىسى ئارقىلىق ئەمەلگە ئاشىدۇ. بولۇپمۇ يان بىلەك ئارتېرىيىسى قول دۈمبىسىگە ئۆتكەندە «تاماكا دانىكى» (Anatomical Snuffbox) دەپ ئاتىلىدىغان ئالاھىدە ئاناتومىيەلىك بوشلۇقتىن ئۆتىدۇ. بۇ بوشلۇق باش بارماقنى كەرگۈچى ۋە تۈزلىگۈچى مۇسكۇل پەيلىرى ئارىسىدا بولۇپ، كىلىنىكىدا سۆڭەك سۇنۇقلىرىنى تەكشۈرۈشتە مۇھىم ئورۇن تۇتىدۇ.

نېرۋا كونترول قىلىش جەھەتتە، يان بىلەك نېرۋىسى (Radial Nerve) بۇ رايوننىڭ مۇتلەق ھۆكۈمرانى ھېسابلىنىدۇ. ئۇنىڭ چوڭقۇر شېخى (سۆڭەك ئارىلىق ئارقا نېرۋىسى) بارلىق تۈزلىگۈچى مۇسكۇللارنى ھەرىكەتلەندۈرىدۇ. ئەگەر يان بىلەك نېرۋىسى زەخىملەنسە، «بىلەيزۈك ساڭگىلاپ قېلىش» (Wrist Drop) ئالامىتى كۆرۈلۈپ، بىمار بىلەيزۈكىنى ۋە بارماقلىرىنى كۆتۈرەلمەيدۇ. بۇ خىل ئەھۋال سۆڭەك سۇنغاندا ياكى نېرۋا بېسىلىپ قالغاندا كۆپ ئۇچرايدۇ.

بۇنىڭدىن باشقا، «تۈزلىگۈچى مۇسكۇل تېرەك بەلۋىغى» (Extensor Retinaculum) بۇ رايوندىكى پەيلەرنى خۇددى بىر تىزگىنەككە ئوخشاش بېسىپ تۇرىدۇ. بۇ قۇرۇلما پەيلەرنىڭ جايىدىن چىقىپ كەتمەسلىكىنى ۋە كۈچنىڭ ئۈنۈملۈك يەتكۈزۈلۈشىنى كاپالەتكە ئىگە قىلىدۇ. قول دۈمبىسىدىكى تېرە نېرۋىلىرى بولسا قولنىڭ سىرتقى مۇھىت بىلەن بولغان تېمپېراتۇرا ۋە ئاغرىق ئالاقىسىنى ساقلايدۇ.

خۇلاسىلىگەندە، ئالدى بىلەك ئارقا تەرەپ قۇرۇلمىسى ئىنسانلارنىڭ قول ئىقتىدارى، بولۇپمۇ نەرسىلەرنى قويۇپ بېرىش، ئىتتىرىش ۋە ئىنچىكە ھۈنەرلەرنى قىلىشتا كەم بولسا بولمايدىغان سىستېمىدۇر. بۇ ئاناتومىيەلىك بىلىملەرنى ئىگىلەش تىببىي خادىملارنىڭ قول تاشقى كېسەللىكلەر ئوپېراتسىيىسى ۋە سالامەتلىكنى ئەسلىگە كەلتۈرۈش داۋالاشلىرىدا توغرا دىئاگنوز قويۇشىغا ياردەم بېرىدۇ.