ھەر يىلى 7-ئاپرېل دۇنيا مىقياسىدا خاتىرىلىنىدىغان «دۇنيا ساغلاملىق كۈنى» بولۇپ، ئۇ دۇنيا سەھىيە تەشكىلاتى (WHO) نىڭ تەشەببۇسى بىلەن ئۆتكۈزۈلىدىغان ئەڭ مۇھىم خەلقئارالىق خاتىرە كۈنلىرىنىڭ بىرى ھېسابلىنىدۇ. بۇ كۈن 1948-يىلى 7-ئاپرېل دۇنيا سەھىيە تەشكىلاتىنىڭ قۇرۇلغانلىقىنى خاتىرىلەش ئۈچۈن تەسىس قىلىنغان بولۇپ، 1950-يىلىدىن باشلاپ ھەر يىلى تەبرىكلىنىپ كېلىۋاتىدۇ. دۇنيا ساغلاملىق كۈنىنىڭ ئاساسلىق مەقسىتى پۈتۈن دۇنيانىڭ دىققىتىنى شۇ يىللىق مۇھىم بىر ساغلاملىق تېمىسىغا مەركەزلەشتۈرۈش، كىشىلەرنىڭ ساغلاملىق ئېڭىنى ئۆستۈرۈش ۋە ھەر قايسى دۆلەت ھۆكۈمەتلىرىنى ئاممىۋى سەھىيە ئىشلىرىغا تېخىمۇ كۆپ كۈچ سەرپ قىلىشقا چاقىرىشتىن ئىبارەت.
دۇنيا ساغلاملىق كۈنى
World Health Day
世界健康日
دۇنيا ساغلاملىق كۈنى توغرىلىق نىمىلەرنى بىلىمىز؟
دۇنيا سەھىيە تەشكىلاتى ھەر يىلى دۇنيا ساغلاملىق كۈنى ئۈچۈن دۇنيا دۇچ كېلىۋاتقان جىددىي ساغلاملىق مەسىلىلىرىگە ئاساسەن ئوخشىمىغان بىر شۇئارنى ئوتتۇرىغا قويىدۇ. بۇ شۇئارلار يىللاردىن بۇيان روھىي ساغلاملىق، ئانا ۋە بالىلارنى كۈتۈش، يۇقۇملۇق كېسەللىكلەرنىڭ ئالدىنى ئېلىش، كېلىمات ئۆزگىرىشى، يېمەكلىك بىخەتەرلىكى، قەنت كېسىلى قاتارلىق نۇرغۇنلىغان مۇھىم ساھەلەرنى ئۆز ئىچىگە ئالدى. مەسىلەن، 2024-يىللىق شۇئار «مېنىڭ ساغلاملىقىم، مېنىڭ ھوقۇقۇم» بولۇپ، ھەر بىر كىشىنىڭ سۈپەتلىك داۋالاش مۇلازىمىتى، ساغلاملىق مائارىپى، بىخەتەر ئىچىملىك سۇ، پاكىز ھاۋا ۋە ياخشى ئوزۇقلىنىش قاتارلىق ھوقۇقلارغا ئىگە ئىكەنلىكىنى تەكىتلىدى.
بۇ خاتىرە كۈنىنىڭ ئەھمىيىتى پەقەت بىر كۈنلۈك تەشۋىقات بىلەنلا چەكلەنمەيدۇ. ئۇ بىر پۇرسەت بولۇپ، ھۆكۈمەتلەر، ئاممىۋى تەشكىلاتلار ۋە ھەر بىر شەخسنىڭ ساغلاملىققا بولغان مەسئۇلىيىتىنى قايتىدىن خاتىرىلىتىپ، ئۇزۇن مۇددەتلىك پىلان ۋە ھەرىكەت قوللىنىشىغا تۈرتكە بولىدۇ. دۇنيا سەھىيە تەشكىلاتىنىڭ ئاساسىي قانۇنىدا ساغلاملىقتىن بەھرىمەن بولۇش ئىنساننىڭ ئىرقى، دىنى، سىياسىي ئېتىقادى ياكى ئىقتىسادىي ۋە ئىجتىمائىي ئەھۋالىدىن قەتئىينەزەر ھەر بىر ئىنساننىڭ ئاساسلىق ھوقۇقى دەپ ئېتىراپ قىلىنغان.
«ھەممە ئادەم ساغلام بولسۇن» دېگەن ئۇلۇغۋار نىشان دۇنيا ساغلاملىق كۈنىنىڭ يادرولۇق ئىدىيەسىدۇر. بۇ نىشانغا يېتىش ئۈچۈن دۆلەتلەرنىڭ ئومۇميۈزلۈك سەھىيە سۇغۇرتىسىنى يولغا قويۇشى، كېسەللىكلەرنىڭ ئالدىنى ئېلىشنى بىرىنچى ئورۇنغا قويۇشى، ساغلاملىق مۇلازىمىتىنىڭ ھەممە ئادەم ئۈچۈن باراۋەر بولۇشىغا كاپالەتلىك قىلىشى كېرەك.
گەرچە دۇنيا مىقياسىدا 140 دىن ئارتۇق دۆلەت ساغلاملىقنى ئاساسىي قانۇندا بېكىتىلگەن ھوقۇق دەپ ئېتىراپ قىلسىمۇ، ئەمەلىيەتتە مىلياردلىغان كىشى يەنىلا ئاساسلىق سەھىيە مۇلازىمىتىگە ئېرىشەلمەيۋاتىدۇ. توقۇنۇش، كېسەللىكلەر، ئاپەتلەر ۋە كېلىمات كرىزىسى قاتارلىق ئامىللار دۇنيا مىليونلىغان كىشىنىڭ ساغلاملىق ھوقۇقىغا ئېغىر تەھدىت ئېلىپ كەلمەكتە.
شۇڭا، دۇنيا ساغلاملىق كۈنىدە ھەر بىرىمىز ئۆزىمىزنىڭ ۋە ئائىلىمىزنىڭ تۇرمۇش ئادىتىنى قايتىدىن كۆزدىن كەچۈرۈپ، ساغلام تاللاشنى بىرىنچى ئورۇنغا قويۇشىمىز لازىم. تەڭپۇڭ ئوزۇقلىنىش، يېتەرلىك ئۇيقۇ، تەنتەربىيە بىلەن شۇغۇللىنىش ۋە روھىي ساغلاملىققا ئەھمىيەت بېرىش ئارقىلىق، بىز ئۆزىمىزنىڭ ساغلاملىق ھوقۇقىنى قوغداپلا قالماي، يەنە پۈتكۈل جەمئىيەتنىڭ ساغلام كەلگۈسى ئۈچۈن تۆھپە قوشالايمىز.
ساغلاملىق پەقەت كېسەل بولماسلىقلا ئەمەس، بەلكى جىسمانىي، روھىي ۋە ئىجتىمائىي جەھەتتىن مۇكەممەل بولۇشنى كۆرسىتىدۇ. بۇ ھەر بىر ئادەم ئۈچۈن ئەڭ قىممەتلىك بايلىق.
تېخىمۇ كۆپ تىببىي ساغلاملىق خاتىرە كۈنلىرى ۋە بايراملارنى چۈشەنمەكچى بولسىڭىز، تۆۋەندىكى ئادرىسنى زىيارەت قىلىڭ:
دۇنيا ساغلام كېسەل خاتىرە كۈنلىرى بايراملار تىزىملىكى
https://dohturlar.com/dunya-saghlam-kesel-xatire-kunliri-tizimliki