پاتقاق گازىنى ئېچىتىش ( پاتقاق گازى ئېچىتىش )
沼气发酵
Marsh gas fermentation
پاتقاق گازىنى ئېچىتىش ئورگانىك كېرەكسىز ماددىلاردىن پايدىلىنىپ كۆيۈشچان گاز ھاسىل قىلىش جەريانىدۇر.
پاتقاق گازىنى ئېچىتىش يەنە بىئولوگىيىلىك مېتانلاشتۇرۇش دەپمۇ ئاتىلىدۇ، ئۇ ئوكسىگېنسىز شارائىتتا، مىكرو ئورگانىزملارنىڭ رولى ئارقىلىق ئورگانىك ماددىلارنى پارچىلاپ پاتقاق گازىغا ئايلاندۇرۇش جەريانىنى كۆرسىتىدۇ. پاتقاق گازىنىڭ ئاساسلىق تەركىبى مېتان ( CH4 ) ۋە كاربون ( Ⅳ ) ئوكسىد ( CO2 ) بولۇپ، قايتا ھاسىل بولىدىغان ئېنېرگىيە ھېسابلىنىدۇ. تۆۋەندە پاتقاق گازى ئېچىتىشنى تەپسىلىي تونۇشتۇرىمىز:
1. پىرىنسىپى:ئوكسىگېنسىز ياكى ئوكسىگېن كەمچىل مۇھىتتا، ئالاھىدە تىپتىكى مىكرو ئورگانىزملار ( مېتان ھاسىل قىلغۇچى باكتېرىيە دەپ ئاتىلىدۇ ) ئورگانىك ماددىلارنى پارچىلاپ، مېتان ۋە كاربون ( Ⅳ ) ئوكسىدىنى ھاسىل قىلىپ، مېتابولىزم مەھسۇلاتى قىلىدۇ.
2. تېخنولوگىيە:پاتقاق گازى ئېچىتىش تېخنولوگىيەسى كۆپ خىل تېخنىكا ۋە ئۇسۇللارنى بىرىكتۈرۈشنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ، بۇ تېخنىكا ۋە ئۇسۇللارنى تاللاش خام ماتېرىيالدىن پايدىلىنىش نىسبىتى، گاز ھاسىل قىلىش ئىقتىدارى ۋە ئېچىتىش ۋاقتى قاتارلىق ئاچقۇچلۇق پارامېتىرلارغا تەسىر كۆرسىتىدۇ.
3. تەسىر كۆرسىتىدىغان ئامىللار:تېمپېراتۇرا، pH قىممىتى، ئوكسىگېن مىقدارى، ئەملىگۈچى ماددا ۋە ئېچىتىش ئۈسكۈنىسىنىڭ لايىھەلىنىشى پاتقاق گازىنى ئېچىتىشقا تەسىر كۆرسىتىدىغان ئاساسلىق ئامىللاردۇر. بۇ شەرتلەرنى ئىنچىكىلىك بىلەن كونترول قىلىپ ۋە باشقۇرۇپ، ئېچىتىش جەريانىنىڭ ئۈنۈمى ۋە مۇقىملىقىغا كاپالەتلىك قىلىشقا توغرا كېلىدۇ.
4. ھاسىلات:پاتقاق گازىدىن باشقا، ئېچىتىش جەريانىدا يەنە بىر خىل تېز ئۈنۈملۈك ئەلا سۈپەتلىك ئورگانىك ئوغۇت پاتقاق گازى ئوغۇتى ھاسىل بولىدۇ. بۇ خىل ئوغۇت تەركىبىدە ئازوت، فوسفور، كالىي، ماگنىي قاتارلىق ئېلېمېنتلار مول بولۇپ، زىرائەتلەرنىڭ ئۆسۈشىگە ئىنتايىن پايدىلىق.
5. ئىشلىتىلىشى:پاتقاق گازى ئارقىلىق ئېچىتىش ئېكولوگىيەلىك يېزا ئىگىلىكىدە كەڭ قوللىنىلىدۇ، ئۇ ئورگانىك تاشلاندۇقلارنى بىر تەرەپ قىلىپ، مۇھىت بۇلغىنىشىنى ئازايتىپلا قالماي، يەنە پاكىز ئېنېرگىيە ۋە ئەلا سۈپەتلىك ئوغۇت بىلەن تەمىنلەپ، بايلىقتىن تەكرار پايدىلىنىشنى ئىشقا ئاشۇرىدۇ.6. ئەۋزەللىكى ۋە چەكلىمىسى:پاتقاق گازىنى ئېچىتىش بىر خىل ھاسىلىي ئېنېرگىيە تېخنىكىسى بولۇش سۈپىتى بىلەن مۇھىت ئاسراش ۋە ئىمكانىيەتلىك سىجىل بولۇش ئەۋزەللىكىگە ئىگە. ھالبۇكى، ئۇنىڭدا يەنە بەلگىلىك چەكلىمىلىك مەۋجۇت، مەسىلەن، تېخنىكىنىڭ پىشىپ يېتىلىش دەرىجىسى، ئىقتىسادىي تەننەرخ ۋە تىجارەت ئاسراش قاتارلىق جەھەتلەردىكى خىرىس.
ئومۇمەن ئېيتقاندا، پاتقاق گازى ئېچىتىش بىر خىل مۇھىم ئورگانىك كېرەكسىز ماددىلارنى بىر تەرەپ قىلىش ئۇسۇلى بولۇپ، ئۇ مۇھىت بۇلغىنىشنى ئازايتىپلا قالماي، يەنە پاكىز ئېنېرگىيە ۋە ئەلا سۈپەتلىك ئوغۇت بىلەن تەمىنلەيدۇ، ئىمكانىيەتلىك سىجىل تەرەققىيات ۋە مۇھىت ئاسراشنى ئىلگىرى سۈرۈشتە مۇھىم ئەھمىيەتكە ئىگە. تېخنىكىنىڭ ئۈزلۈكسىز تەرەققىي قىلىشى ۋە سىياسەتنىڭ قوللىشىغا ئەگىشىپ، پاتقاق گازى ئېچىتىشنىڭ ئىشلىتىلىش ئىستىقبالى تېخىمۇ پارلاق بولىدۇ.
