ئازوت ھاياتلىقتا كەم بولسا بولمايدىغان بىر خىل تەبىئىي گاز بولۇپ ، يەرشارى ئاتموسفېراسىنىڭ مۇھىم بىر قىسمىنى تەشكىل قىلىدۇ.
ئازوت ( Nitrogen ) ،خىمىيەلىك ئېلېمېنت ،ئۇنىڭ خىمىيەلىك بەلگىسى N، ئاتوم رەت نومۇرى 7، بىر خىل مېتاللوئىد ئېلېمېنت.
ئازوتنىڭ تەبىئەت دۇنياسىدا مەۋجۇت بولۇشى ئىنتايىن كەڭ، بولۇپمۇ يەر شارى ئاتموسفېراسىدا ئازوت گازى ( N ) ھاۋا # ىمىنىڭ %78.09 ئىنى ئىگىلەيدۇ ،ئۇ يەر شارىدىكى مىقدارى ئەڭ كۆپ گاز. ئازوتمۇ جانلىقلار تېنىدە كەم بولسا بولمايدىغان ئېلېمېنت، چۈنكى ئۇ ئامىنو كىسلاتاسى ۋە ئاقسىلنى تەشكىل قىلىدىغان ئاساسىي ئېلېمېنتلارنىڭ بىرى بولۇپ، ھاياتلىق تېنىنىڭ قۇرۇلمىسى ۋە ئىقتىدارى ئۈچۈن ئىنتايىن مۇھىم.
نورمال تېمپېراتۇرا ۋە نورمال بېسىمدا ئازوت گازى رەڭسىز، پۇراقسىز، كۆيۈشنى قوللىمايدىغان ئىنېرت گاز ھېسابلىنىدۇ. فىزىكىلىق ھالەتتىن ئېلىپ ئېيتقاندا، ئازوت – 195.79 ° C تا سۇيۇقلىنىدۇ، – 210.01 ° C تا ئۇيۇيدۇ. سۇيۇق ھالەتتىكى ئازوت دائىم ئىشلىتىلىدىغان سوۋۇتۇش سۇيۇقلۇقى بولۇپ، كەڭ كۆلەمدە ئىشلىتىلىدۇ، مەسىلەن، تۆۋەن تېمپېراتۇرىلىق ئىلمىي تەجرىبە ۋە بەزى داۋالاش تېخنىكىلىرىدا، مەسىلەن، بىئولوگىيەلىك ئەۋرىشكىلەرنى توڭلىتىپ ساقلاش قاتارلىقلار.
ئۇنىڭدىن باشقا، ئازوت بىرىكمىلىرى ئىشلەپچىقىرىش، تۇرمۇشتا كەڭ قوللىنىلىدۇ، ئۇ ئاممىياك، نىترات كىسلاتاسى، ئورگانىك نىترات كىسلاتا تۇزلىرى، سىئانىد قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. بۇ بىرىكمىلەر يېزا ئىگىلىكى، خىمىيە سانائىتى، تېببىي دورا قاتارلىق ساھەلەردە مۇھىم ئىشلىتىلىدۇ. مەسىلەن، ئاممىياك خىمىيەۋى ئوغۇت ياساشنىڭ مۇھىم خام ئەشياسى، نىترات كىسلاتا تۇزلىرى بولسا # ماددىنىڭ دائىم ئۇچرايدىغان تەركىبى.
ئومۇمەن ئېيتقاندا، ئازوت يەر شارى ئېكولوگىيە سىستېمىسى ۋە سانائەتتە قوللىنىشتا ئىنتايىن مۇھىم ئورۇنغا ئىگە ئېلېمېنت.
