قانداق قىلغاندا مېڭە يىگىلەشنىڭ ئالدىنى ئالغىلى بولىدۇ؟

توۋتياۋ تورى خەۋىرى، نۇر تورى تەرجىمىسى:

ياشنىڭ چوڭىيىشىغا ئەگىشىپ، نۇرغۇن كىشىلەر چوڭ مېڭىسىنىڭ چېكىنىشىدىن ئەنسىرەشكە باشلايدۇ، ھەتتا مېڭە يىگىلەشتىن قورقىدۇ.

مېڭە يىگىلەش بىر خىل كۆپ كۆرۈلىدىغان نېرۋا سىستېمىسى كېسەللىكى بولۇپ، ئاساسلىق ئىپادىسى چوڭ مېڭە ھۈجەيرىلىرىنىڭ سانى ئازىيىپ، چوڭ مېڭە كىچىكلەپ، ئەستە تۇتۇش قابىلىيىتى تۆۋەنلەپ، تەپەككۇر ئىنكاسى ئاستىلاپ كېتىدۇ، ھەتتا مېڭىش ھالىتى ناچارلىشىپ كېتىدۇ، گەپ-سۆزدە مۈجمەل بولۇش قاتارلىق ئالامەتلەر كۆرۈلىدۇ.

ئۇنداقتا، قانداق قىلغاندا مېڭە يىگىلەشنىڭ ئالدىنى ئالغىلى بولىدۇ؟ دوختۇر شۇنى ئەسكەرتىدۇكى، تۆۋەندىكى ئۈچ خىل دورىنى قانچە بالدۇر ئىشلەتسە ئۈنۈمى شۇنچە ياخشى بولىدۇ.

بىرىنچى، چوڭ مېڭە يىگىلەشنىڭ ئاساسىي ئۇقۇمى ۋە تەسىرى

چوڭ مېڭە يىگىلەش بىر خىل نېرۋا سىستېمىسى كېسەللىكى بولۇپ، ئاساسلىق ئىپادىسى چوڭ مېڭىنىڭ ھەجىمى كىچىكلەپ، مېڭە ھۈجەيرىلىرىنىڭ سانى ئازىيىپ، مېڭە ئىقتىدارىنىڭ تەدرىجىي يوقىلىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ.

بۇ خىل كېسەللىك ئادەتتە ياشنىڭ چوڭىيىشى، ئىرسىيەت ئامىلى، ئوزۇقلۇق يېتىشمەسلىك، ئاستا خاراكتېرلىك كېسەللىك، مېڭە زەخىملىنىش ياكى يۇقۇملىنىش قاتارلىق ئامىللار بىلەن مۇناسىۋەتلىك.

مېڭە يىگىلەشنىڭ تەسىرى ئاساسلىقى بىلىش ئىقتىدارى ۋە بەدەن ئىقتىدارىدا ئىپادىلىنىدۇ. بىلىش ئىقتىدارى جەھەتتە، بىماردا ئەستە تۇتۇش قابىلىيىتى تۆۋەنلەش، تەپەككۇرى قالايمىقانلىشىش، ھۆكۈم قىلىش ئىقتىدارى تۆۋەنلەش، تىل ئىقتىدارى تۆۋەنلەش قاتارلىق ئالامەتلەر كۆرۈلىدۇ؛ بەدەن ئىقتىدارى جەھەتتە، مۇسكۇل ئاجىزلاش، ماسلىشىش ئىقتىدارى تۆۋەنلەش، مېڭىش ھالىتى مۇقىم بولماسلىق، يۇتۇش قىيىن بولۇش قاتارلىق ئالامەتلەر كۆرۈلىدۇ. ئېغىر دەرىجىدىكى مېڭە يىگىلەش بىمارنىڭ ئۆزىنىڭ ھاجىتىدىن چىقىش ئىقتىدارىنى پۈتۈنلەي يوقىتىۋېتىشى، ھەتتا ھاياتىغا خەۋپ يەتكۈزۈشى مۇمكىن.

شۇڭا، مېڭە يىگىلەشنىڭ ئالدىنى ئېلىش ۋە ئۇنى داۋالاش ئىنتايىن مۇھىم بولۇپ، ساغلام تۇرمۇش ئۇسۇلى، مۇۋاپىق يېمەك-ئىچمەك، مۇۋاپىق ھەرىكەت قىلىش، ۋاقتىدا تېببىي تەكشۈرۈش ۋە داۋالاش قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.

ئىككىنچى، مېڭە يىگىلەشنىڭ ئالامەتلىرى

مېڭە يىگىلەشنىڭ ئالامەتلىرى ئاساسلىقى ئەستە تۇتۇش قابىلىيىتى تۆۋەنلەش، تەپەككۇر ئىنكاسى ئاستىلاش، دىققىتىنى يىغالماسلىق، ھۆكۈم قىلىش ئىقتىدارى تۆۋەنلەش، كەيپىياتى تۇراقسىز بولۇش، ھەرىكىتى بىنورمال بولۇش، قەدەم ھالىتى تۇراقسىز بولۇش، ھەتتا ھەتتا مۇسكۇل ئاجىزلىق، تىل توسالغۇسى، يۇتۇش قىيىنلىشىش قاتارلىقلار كۆرۈلىدۇ.

كېسەللىك ئەھۋالىنىڭ تەرەققىي قىلىشىغا ئەگىشىپ، بىماردا ئۇيقۇسىزلىق، خامۇشلۇق، تەشۋىشلىنىش، كۆڭلى ئېلىشىش، باش ئاغرىش، كۆرۈش قۇۋۋىتى ئاجىزلاش، ئاڭلاش ئىقتىدارى تۆۋەنلەش قاتارلىق ئالامەتلەر كۆرۈلىدۇ. ئېغىر بولغاندا بىماردا ماغدۇرسىزلىنىش، پالەچ بولۇپ قېلىش، ھوشسىزلىنىش، ھەتتا ئۆلۈپ كېتىش ئەھۋاللىرى كۆرۈلىدۇ.

ئۈچىنچى، مېڭە يىگىلەشنىڭ ئالدىنى ئېلىش ئۇسۇلى

مېڭە يىگىلەش بىر خىل ئېغىر نېرۋا سىستېمىسى كېسەللىكى بولۇپ، ئاساسلىق ئىپادىسى چوڭ مېڭە ھۈجەيرىلىرىنىڭ يىگىلىشى ياكى ئۆلۈشى بولۇپ، چوڭ مېڭە ىمىنىڭ كىچىكلىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. مېڭە يىگىلەشنىڭ ئالدىنى ئېلىش ۋە داۋالاش ئۇسۇلى ئاساسلىقى تۇرمۇش ئۇسۇلىنى ئۆزگەرتىش، دورا بىلەن داۋالاش ۋە سالامەتلىكنى ئەسلىگە كەلتۈرۈش مەشىقىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.

بىرىنچى، تۇرمۇش ئۇسۇلىنى ئۆزگەرتىش مېڭە يىگىلەشنىڭ ئالدىنى ئېلىشتىكى مۇھىم ۋاسىتە. ساغلام بولغان يېمەك-ئىچمەك ئادىتىنى ساقلاپ، تەركىبىدە ۋىتامىن B، E ۋە Omega-3 ياغ كىسلاتاسى مول بولغان يېمەكلىكلەرنى، مەسىلەن، بېلىق، قاتتىق پوستلۇق مېۋە ۋە يېشىل يوپۇرماقلىق كۆكتاتلارنى كۆپرەك يەپ بەرسە، چوڭ مېڭىنىڭ ساغلاملىقىنى قوغدىغىلى بولىدۇ. ھاراقنى كۆپ ئىچىش ۋە تاماكا چېكىشتىن ساقلىنىش كېرەك، بۇلارنىڭ ھەممىسى چوڭ مېڭە ھۈجەيرىلىرىنىڭ زەخىملىنىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. سەيلە قىلىش، سۇ ئۈزۈش، يوگا ئويناش قاتارلىق تەنتەربىيە ھەرىكەتلىرىنى قەرەللىك ئېلىپ بارغاندا، چوڭ مېڭىنىڭ قان ئايلىنىشىنى ياخشىلاپ، مېڭە يىگىلەشنىڭ ئالدىنى ئالغىلى بولىدۇ. ئۇنىڭدىن باشقا، يېتەرلىك ئۇيقۇ ۋە ياخشى روھىي ھالەتنى ساقلاشمۇ ئىنتايىن مۇھىم.

ئىككىنچىدىن، دورا بىلەن داۋالاش مېڭە يىگىلەشنى داۋالاشنىڭ ئاساسلىق ئۇسۇلى. نۆۋەتتە، مېڭە يىگىلەشكە قارىتىلغان دورىلار ئاساسلىقى مېڭىدىكى قان ئايلىنىشنى ياخشىلايدىغان دورىلار، ئوكسىدلىنىشقا قارشى دورىلار ۋە نېرۋىنى قۇۋۋەتلەيدىغان دورىلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. بۇ دورىلار چوڭ مېڭىنىڭ قان بىلەن تەمىنلىنىشىنى ياخشىلاپ، ئەركىن رادىكاللارنىڭ چوڭ مېڭە ھۈجەيرىلىرىگە بولغان زىيىنىنى ئازايتىپ، چوڭ مېڭە ھۈجەيرىلىرى ئېھتىياجلىق بولغان ئوزۇقلۇق ماددىلار بىلەن تەمىنلەپ، مېڭە يىگىلەش جەريانىنى كېچىكتۈرىدۇ.

ئاخىرىدا، سالامەتلىكنى ئەسلىگە كەلتۈرۈش مەشىقىمۇ مېڭە يىگىلەشنى داۋالاشنىڭ مۇھىم ۋاسىتىسى. فىزىكىلىق داۋالاش، تىل بىلەن داۋالاش ۋە كەسپىي داۋالاش قاتارلىق سالامەتلىكنى ئەسلىگە كەلتۈرۈش مەشىقى ئارقىلىق، بىمارنىڭ ھەرىكەت ئىقتىدارى، تىل ئىقتىدارى ۋە كۈندىلىك تۇرمۇش ئىقتىدارىنى ياخشىلاپ، تۇرمۇش سۈپىتىنى يۇقىرى كۆتۈرگىلى بولىدۇ.

ئومۇمەن ئېيتقاندا، مېڭە يىگىلەشنىڭ ئالدىنى ئېلىش ۋە ئۇنى داۋالاشتا تۇرمۇش ئۇسۇلىنى ئۆزگەرتىش، دورا بىلەن داۋالاش ۋە سالامەتلىكنى ئەسلىگە كەلتۈرۈش مەشىقى قاتارلىق ئۇسۇللارنى ئۇنىۋېرسال قوللىنىش، شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا، قەرەللىك تېببىي تەكشۈرۈشكە ماسلىشىپ، ۋاقتىدا بايقاش ۋە بىر تەرەپ قىلىشقا قولايلىق يارىتىش كېرەك پەيدا بولۇشى مۇمكىن بولغان مەسىلىلەر.

تۆتىنچى، مېڭە يىگىلەشكە پايدىلىق ئۈچ خىل دورا

1.ئوكسىدلىنىشقا قارشى دورىلار:ئوكسىدلىنىشقا قارشى دورىلار بەدەندىكى ئەركىن رادىكاللارنى تازىلاپ، ئەركىن رادىكاللارنىڭ چوڭ مېڭە ھۈجەيرىلىرىگە زىيان يەتكۈزۈشىنىڭ ئالدىنى ئېلىپ، چوڭ مېڭىنىڭ قېرىش جەريانىنى كېچىكتۈرىدۇ . كۆپ ئۇچرايدىغان ئوكسىدلىنىشقا قارشى دورىلاردىن ۋىتامىن E، ۋىتامىن C، β-كاروتىن قاتارلىقلار بار. بۇ خىل ئوكسىدلىنىشقا قارشى تۇرغۇچى ماددىلارنى كۈندىلىك يېمەكلىكلەردىن تاپقىلى بولىدۇ، مەسىلەن، يېشىل يوپۇرماقلىق كۆكتات، مېۋە، قاتتىق پوستلۇق مېۋە قاتارلىقلار ئوكسىدلىنىشقا قارشى تۇرغۇچى ماددىلارنىڭ ناھايىتى ياخشى كېلىش مەنبەسى ھېسابلىنىدۇ.

2. B تۈردىكى ۋىتامىنلار:B تۈردىكى ۋىتامىنلار چوڭ مېڭىنىڭ ساغلاملىقى ئۈچۈن ئىنتايىن مۇھىم، بولۇپمۇ ۋىتامىن B 6، B 12 ۋە يوپۇرماق كىسلاتاسى قاتارلىقلار. بۇ ۋىتامىنلار بەدەندىكى گوموسىتېين سەۋىيەسىنى تۆۋەنلىتىدۇ، زىيادە يۇقىرى بولغان گوموسىتېين سەۋىيەسى مېڭە يىگىلەش خەۋپىنى ئاشۇرۇۋېتىدۇ. شۇڭا، B تۈردىكى ۋىتامىنلارنى مۇۋاپىق مىقداردا تولۇقلىغاندا، مېڭە يىگىلەشنىڭ ئۈنۈملۈك ئالدىنى ئالغىلى بولىدۇ. B تۈردىكى ۋىتامىنلار ئاساسلىقى گۆش، بېلىق، سۈت مەھسۇلاتلىرى، دانلىق زىرائەتلەر ۋە يېشىل يوپۇرماقلىق كۆكتاتلاردا بولىدۇ.

3. ω-3 ياغ كىسلاتاسى: ω-3 ياغ كىسلاتاسى بىر خىل ياغ كىسلاتاسى بولۇپ، چوڭ مېڭىگە ئىنتايىن پايدىلىق، ئۇ چوڭ مېڭە ھۈجەيرىلىرىنى قوغداپ، چوڭ مېڭە ھۈجەيرىلىرىنىڭ زەخىملىنىشى ۋە ئۆلۈشىنىڭ ئالدىنى ئالىدۇ، بۇ ئارقىلىق مېڭە يىگىلەشنىڭ ئالدىنى ئالىدۇ . ω-3 ياغ كىسلاتاسى ئاساسلىقى چوڭقۇر دېڭىز بېلىقلىرى، زىغىر يېغى، ياڭاق قاتارلىق يېمەكلىكلەردە بولىدۇ.

بەشىنچى، بالدۇر داۋالاشنىڭ مۇھىملىقى بالدۇر داۋالاشنىڭ مۇھىملىقىغا سەل قاراشقا بولمايدۇ.

بىرىنچى، بالدۇر داۋالاش ئارقىلىق كېسەلنىڭ ساقىيىش نىسبىتىنى يۇقىرى كۆتۈرگىلى بولىدۇ. نۇرغۇن كېسەللىكلەر دەسلەپكى باسقۇچتا بولۇپ، كېسەللىك ئەھۋالى بىر قەدەر يېنىك، بەدەن ئىقتىدارى تېخى ئېغىر زىيانغا ئۇچرىمىغان، شۇڭا داۋالاش ئۈنۈمى تېخىمۇ ياخشى بولىدۇ.

ئىككىنچىدىن، بالدۇر داۋالىغاندا كېسەللىكنىڭ بەدەنگە بولغان زىيىنىنى ئازايتقىلى بولىدۇ. كېسەللىكنىڭ تەرەققىي قىلىشى كۆپ ھاللاردا بەدەنگە سىجىل زىيان يەتكۈزىدۇ، بالدۇر داۋالىغاندا بۇ خىل ئەھۋالدىن ساقلانغىلى، بەدەننىڭ ساغلاملىقىنى قوغدىغىلى بولىدۇ.

ئۇنىڭدىن باشقا، بالدۇر داۋالاش داۋالاشنىڭ قىيىنلىق دەرىجىسى ۋە مۇرەككەپلىكىنى تۆۋەنلىتىدۇ. كېسەللىكنىڭ دەسلەپكى باسقۇچىدا، كېسەللىك ئەھۋالى بىر قەدەر ئاددىي، داۋالاش ئۇسۇلىمۇ بىر قەدەر ئاددىي، ئەمما كېسەللىكنىڭ ئاخىرقى باسقۇچىدا، كېسەللىك ئەھۋالى مۇرەككەپ بولۇپ، داۋالاشنىڭ قىيىنلىق دەرىجىسى ئېشىپ كېتىدۇ.

ئەڭ ئاخىرىدا، بالدۇر داۋالاش ئارقىلىق داۋالاشنىڭ ئىقتىسادىي يۈكىنى تۆۋەنلەتكىلى بولىدۇ. دەسلەپكى مەزگىللىك داۋالاش خىراجىتى ئادەتتە ئاخىرقى مەزگىللىك داۋالاش خىراجىتىدىن تۆۋەن بولىدۇ، شۇڭا دەسلەپكى مەزگىللىك داۋالاشمۇ بىمارنىڭ ئىقتىسادىي بېسىمىنى يېنىكلىتىشكە پايدىلىق.

ئومۇمەن ئېيتقاندا، بالدۇر داۋالاش ساقىيىش نىسبىتىنى يۇقىرى كۆتۈرۈش، تەن ساغلاملىقىنى قوغداش، داۋالاشنىڭ قىيىنلىق دەرىجىسى ۋە ئىقتىسادىي يۈكىنى يېنىكلىتىشتە مۇھىم رول ئوينايدۇ.

خۇلاسە ئومۇمەن قىلىپ ئېيتقاندا، مېڭە يىگىلەشنىڭ ئالدىنى ئېلىشتا دورىنىڭ ياردىمى بولۇپلا قالماي، يەنە ساغلام تۇرمۇش ئۇسۇلىمۇ بولۇشى كېرەك، مەسىلەن، يېمەك-ئىچمەك تەڭپۇڭ بولۇش، مۇۋاپىق ھەرىكەت قىلىش، يېتەرلىك ئۇخلاش ۋە ئاكتىپ روھىي ھالەت بولۇشى كېرەك.

شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا، چوڭ مېڭە ئىقتىدارىنى قەرەللىك تەكشۈرۈش، بالدۇر بايقاش، بالدۇر داۋالاشمۇ مېڭە يىگىلەشنىڭ ئالدىنى ئېلىشتىكى مۇھىم تەدبىر ھېسابلىنىدۇ.

مەنبە:
https://m.nur.cn/news/2023/12/25794243.shtml