ئاكتىپ ئىممۇنىتېت
主动免疫
Active immunity
ئاكتىپ ئىممۇنىتېت ۋاكسىنا ئەملەش ئارقىلىق ئورگانىزمدا ئالاھىدە ئىممۇنىتېتلىق ئىنكاس پەيدا قىلىش جەريانىنى كۆرسىتىدۇ. بۇ خىل ئىممۇنىتېت ئۇسۇلى ئورگانىزمنى كېسەللىك قوزغاتقۇچىلار بىلەن ئۇچراشقاندا تېز پەرق ئېتىش ھەمدە بۇ كېسەللىك قوزغاتقۇچىلارغا قارىتىلغان ئانتىتېلا ھاسىل قىلىش ئىمكانىيىتىگە ئىگە قىلىپ، ئۇزاق مۇددەتلىك قوغداش بىلەن تەمىنلەيدۇ.
تۆۋەندىكىسى ئاكتىپ ئىممۇنىتېتنىڭ بەزى ئاچقۇچلۇق ئالاھىدىلىكلىرى:
1. ئانتىگېننى پەرقلەندۈرۈش:ۋاكسىنا ئەملىگەندىن كېيىن، ۋاكسىنىدىكى ئانتىگېن ئورگانىزمنىڭ ئىممۇنىتېت سىستېمىسى تەرىپىدىن سىرتتىن كەلگەن ماددا دەپ پەرقلەندۈرۈلىدۇ.
2. ئىممۇنىتېت ھۈجەيرىلىرىنى ئاكتىپلاشتۇرىدۇ:ئانتىگېننى پەرقلەندۈرگەندىن كېيىن، ئىممۇنىتېت سىستېمىسىدىكى ئالاھىدە ھۈجەيرىلەر ( مەسىلەن:B ھۈجەيرىسى ۋە T ھۈجەيرىسى ) ئاكتىپلىشىپ، بۇ ئانتىگېنلارغا قارىتىلغان ئالاھىدە رېئاكسىيە پەيدا بولۇشقا باشلايدۇ.
3. ئانتىتېلانىڭ ھاسىل بولۇشى:ئاكتىپلاشقان B ھۈجەيرىلىرى پىلازما ھۈجەيرىسىگە پارچىلىنىدۇ ،بۇ پىلازما ھۈجەيرىلىرى ئالاھىدە ئانتىتېلا ھاسىل قىلالايدۇ ۋە ئاجرىتىپ چىقىرالايدۇ ،بۇ ئانتىتېلا كېسەل قوزغاتقۇچتىكى ئانتىگېن بىلەن بىرىكىدۇ ،شۇ ئارقىلىق ئۇلارنى نېيتراللاشتۇرىدۇ ياكى ئۇلارغا بەلگە سېلىپ باشقا ئىممۇنىتېت ھۈجەيرىلىرى تەرىپىدىن تازىلىنىدۇ.
4. ئەستە ساقلاش ھۈجەيرىلىرىنىڭ شەكىللىنىشى:ئېففېكت ھۈجەيرىلىرىدىن باشقا، يەنە ئەستە ساقلاش ھۈجەيرىلىرىنى ھاسىل قىلىدۇ. بۇ ئەستە ساقلاش ھۈجەيرىلىرى كەلگۈسىدە يەنە بىر قېتىم ئوخشاش ئانتىگېنغا يولۇققاندا، ئىممۇنىتېت ئىنكاسىنى تېز سۈرئەتتە قوزغىتىپ، تېخىمۇ تېز، تېخىمۇ ئۈنۈملۈك قوغداش بىلەن تەمىنلەيدۇ.
5. ئۇزاق مۇددەت قوغداش:ئاكتىپ ئىممۇنىتېت جەريانىدا ئالاھىدە ئانتىگېنغا قارىتىلغان ئەستە ساقلاش ھۈجەيرىلىرى ھاسىل بولىدىغان بولغاچقا، ۋاكسىنا ئەملىگەندىن كېيىن ئېرىشىدىغان ئىممۇنىتېتلىق قوغداش ناھايىتى ئۇزاق ۋاقىت داۋاملىشىدۇ، ھەتتا ئۆمۈرۋايەت داۋاملىشىدۇ.
ئاكتىپ ئىممۇنىتېتنىڭ ئاساسلىق مەقسىتى ئالدىنى ئېلىش خاراكتېرلىك ئەملەش ئارقىلىق كېسەللىكنىڭ پەيدا بولۇشى ۋە تارقىلىشىنى ئازايتىشتىن ئىبارەت. ئۇ يۇقۇملۇق كېسەللىكلەرنى كونترول قىلىش، كىشىلەر توپىنىڭ ئىممۇنىتېت كۈچىنى ئاشۇرۇش ۋە يېڭىدىن گۈللىنىۋاتقان كېسەللىك قوزغاتقۇچىلارغا تاقابىل تۇرۇش قاتارلىق جەھەتلەردە مۇھىم ئەھمىيەتكە ئىگە.