ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى بۆلۈمى ھەزىم قىلىش سىستېمىسى ۋە ئۇنىڭغا مۇناسىۋەتلىك ئەزالارنىڭ ساغلاملىقى ۋە كېسەللىكلەرنى تەكشۈرۈپ دىئاگنوز قويۇش ۋە داۋالاشقا مەركەزلەشكەن بۆلۈم. ئۇ قىزىلئۆڭگەچتىن ئاشقازان – ئۈچەي يولىغىچە، ئاندىن جىگەر، ئۆت خالتىسى ۋە ئاشقازان ئاستى بېزىگىچە بولغان نۇرغۇن قىسىملارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.
ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى بۆلۈمى ( Gastroenterology ) مېدىتسىنانىڭ بىر تارمىقى بولۇپ ، مەخسۇس ئاشقازان – ئۈچەي يولى ۋە ئۇنىڭغا مۇناسىۋەتلىك ئەزالاردىكى كېسەللىكلەرنى تەتقىق قىلىدۇ. بۇ بۆلۈم ئاساسلىقى قىزىلۆڭگەچ، ئاشقازان، ئىنچىكە ئۈچەي، چوڭ ئۈچەي، جىگەر، ئۆت خالتىسى، ئۆت نەيچىسى ۋە ئاشقازان ئاستى بېزىنى ئۆز ئىچىگە ئالغان ئەزالارنىڭ قۇرۇلمىسى، ئىقتىدارى ۋە كېسەللىكلىرىگە كۆڭۈل بۆلىدۇ. ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى دوختۇرلىرى ( ئاشقازان-ئۈچەي كېسەللىكلىرى مۇتەخەسسىسلىرى ) بۇ ئەزالاردىكى ھەر خىل كېسەللىك ۋە كېسەللىك ئالامەتلىرىگە دىئاگنوز قويۇش، داۋالاش ۋە ئۇنىڭ ئالدىنى ئېلىشقا ئەھمىيەت بېرىپ، ھەر خىل ئىچكى بوشلۇق ئەينىكى ۋە تەسۋىر ئىلمى تېخنىكىسىدىن پايدىلىنىپ تەكشۈرۈش ۋە داۋالاش ئېلىپ بارىدۇ. ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى بۆلۈمى كىلىنىكىلىق مېدىتسىنادا مۇھىم ئورۇندا تۇرىدۇ، ئادەم بەدىنىدىكى ھەزىم قىلىش سىستېمىسىنىڭ ئاساسىي ئىقتىدارى ۋە ئومۇمىي ساغلاملىق ئەھۋالىغا چېتىلىدۇ.
ئۇيغۇرچە ئىسمى: ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى بۆلۈمى , ھەزىم سىستېمىسى كېسەللىكلىرى بۆلۈمى
ئىنگىلىزچە ئىسمى: Gastroenterology
تۈركچە ئىسمى: Gastroenteroloji
خەنزۇچە ئىسمى: 消化科
ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى بۆلۈمى دائىم كۆرۈلىدىغان كېسەللىكلەر
ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى بۆلۈمى كۆپ خىل ھەزىم قىلىش سىستېمىسى كېسەللىكلىرىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ، بۇ كېسەللىكلەر تۇرمۇش سۈپىتىگە تەسىر يەتكۈزۈشى ھەتتا ھاياتىغا تەھدىت سېلىشى مۇمكىن.
ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى بۆلۈمىدە دائىم كۆرۈلىدىغان كېسەللىكلەر تۆۋەندىكى بىر قانچە خىلنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ، ئەمما بۇلار بىلەن چەكلەنمەيدۇ:
ئاشقازان – قىزىلئۆڭگەچ ياندۇرۇش كېسىلى ( GERD ) : ئاشقازان كىسلاتاسىنىڭ يېنىشى كەلتۈرۈپ چىقارغان قىزىلئۆڭگەچ شىللىق پەردىسى زەخىملىنىش.
ئاشقازان يارىسى ۋە ئون ئىككى بارماق ئۈچەي يارىسى : ئاشقازان ياكى ئون ئىككى بارماق ئۈچەي شىللىق پەردىسىدىكى قىسمەن يارا.
ياللۇغلىنىش خاراكتېرلىك ئۈچەي كېسىلى ( IBD ) : مەسىلەن كرون كېسىلى ۋە يارىلىق بوغماق ئۈچەي ياللۇغى، ئۈچەي ئاستا خاراكتېرلىك ياللۇغلىنىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ.
جىگەر كېسەللىكلىرى : مەسىلەن، جىگەرنى ماي قاپلاش، جىگەر قېتىش ۋە ۋىرۇسلۇق جىگەر ياللۇغى ( مەسىلەن، B تىپلىق جىگەر ياللۇغى ۋە C تىپلىق جىگەر ياللۇغى ).
ئۆت خالتىسى كېسەللىكلىرى : ئۆتكە تاش چۈشۈش ۋە ئۆت خالتىسى ياللۇغى.
ئاشقازان ئاستى بېزى كېسەللىكلىرى : مەسىلەن، ئۆتكۈر ۋە ئاستا خاراكتېرلىك ئاشقازان ئاستى بېزى ياللۇغى، ئاشقازان ئاستى بېزى راكى.
چوڭ ئۈچەي راكى : دائىم كۆرۈلىدىغان ھەزىم قىلىش سىستېمىسىدىكى يامان سۈپەتلىك ئۆسمە.
ھەزىم قىلىش يولى قاناش : مەسىلەن، يۇقىرى ھەزىم يولى قاناش، تۆۋەن ھەزىم يولى قاناش.
ئاسان قوزغىلىدىغان ئۈچەي يىغىندى كېسەللىك ئالامىتى ( IBS ) : قورساق ئاغرىش ،قورساق كۆپۈش ۋە تەرەت قىلىش ئادىتىدە ئۆزگىرىش بولىدۇ.
باشقىلار…
قانداق كېسەللىك ئالامەتلىرى ئۈچۈن ھەزىم قىلىش سىستېمىسى كېسەللىكلىرى بۆلۈمىگە كۆرۈنۈش كېرەك؟
نۇرغۇن ھەزىم قىلىش سىستېمىسى كېسەللىكلىرىدە ئوخشىشىپ كېتىدىغان كېسەللىك ئالامەتلىرى بولىدۇ، شۇڭا كېسەللىك ئالامەتلىرىنى ئېنىق پەرقلەندۈرۈش ۋاقتىدا كېسەل كۆرسىتىشنىڭ ئاچقۇچى ھېساپلىنىدۇ. تۆۋەندىكى كېسەللىك ئالامەتلىرى ھەزىم قىلىش بۆلۈمىگە بېرىپ كېسەل كۆرسىتىش كېرەكلىكىنى ئەسكەرتىدۇ.
سىجىل ياكى ئېغىر ئاشقازان ئاغرىش ياكى قورساق ئاغرىش.
ئۇزاق مۇددەتلىك ئاشقازان ئوتتەك قىزىش ياكى ئاشقازان كىسلاتاسى يېنىش.
يۇتۇش قىيىنلىشىش ياكى ئاغرىش.
سەۋەبسىز بەدەن ئېغىرلىقى يېنىكلەيدۇ ياكى ئىشتىھاسى تۇتۇلىدۇ.
داۋاملىق كۆڭلى ئېلىشىش، قۇسۇش ياكى ئىچى سۈرۈش.
چوڭ تەرەتتە قان ياكى قارا رەڭلىك بولىدۇ.
قورساق كۆپۈش، قورساق بىئارام بولۇش ياكى يەل كۆپ چىقىپ كېتىش.
سېرىقلىق چۈشۈش ( تېرە ياكى كۆز ئېقى سارغىيىش ).
ئاستا خاراكتېرلىك قەۋزىيەت ياكى چوڭ تەرەت ئادىتىنىڭ ئۆزگىرىشى.
باشقا كېسەللىكلەر ئالامەتلىرى…
ھەزىم قىلىش بۆلۈمى ئامبۇلاتورىيەسى مەسئۇلىيىتى
ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى بۆلۈمى ئامبۇلاتورىيىسىنىڭ مەسئۇلىيىتى دىئاگنوز قويۇش ۋە داۋالاش بىلەنلا چەكلىنىپ قالماي، يەنە بىمارلارنى تەربىيىلەش ۋە ئۇزاق مۇددەت باشقۇرۇشنىمۇ ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. ئامبۇلاتورىيە دوختۇرلىرى ھەر خىل تەكشۈرۈش ۋە مەسلىھەت بېرىش ئارقىلىق خاس داۋالاش پىلانىنى تۈزۈپ چىقىدۇ.
ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى بۆلۈمى ئامبۇلاتورىيىسىنىڭ ئاساسلىق مەسئۇلىيىتى تۆۋەندىكىلەرنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ:
ھەزىم قىلىش سىستېمىسى بىلەن مۇناسىۋەتلىك كېسەللىك ئالامەتلىرى ۋە كېسەللىكلەرنى باھالاش ۋە دىئاگنوز قويۇش.
ئاشقازان ئەينىكى، ئۈچەي ئەينىكى، ئۇلترا ئاۋاز دولقۇنى ۋە قان تەكشۈرۈش قاتارلىق زۆرۈر تەكشۈرۈشلەرنى قىلىش.
داۋالاش پىلانى تۈزۈش، دورا بىلەن داۋالاش، يېمەك – ئىچمەك تەكلىپى ۋە تۇرمۇش ئۇسۇلىنى ئۆزگەرتىشنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.
كېسەللىكلەرنى باشقۇرۇش بويىچە ئۇزۇن مۇددەت زىيارەت قىلىش مۇلازىمىتى بىلەن تەمىنلەش، بولۇپمۇ ئاستا خاراكتېرلىك كېسەلگە گىرىپتار بولغانلار ئۈچۈن ئۇزۇن مۇددەت زىيارەت تەكشۈرۈش پىلانى تۈزۈش.
ئىچكى بوشلۇق ئەينىكىدە مىكرو زەخىملىك ئوپېراتسىيە قىلىش، مەسىلەن، مونچاق گۆشنى كېسىپ ئېلىۋېتىش، قىزىلئۆڭگەچنى كېڭەيتىش قاتارلىقلار.
بىمارلار ۋە ئائىلە تاۋاباتلىرىغا تەربىيە ۋە مەسلىھەت بېرىپ، ئۇلارنىڭ كېسەللىك ئەھۋالىنى چۈشىنىشى ۋە كېسەللىك ئىشلىرىنى باشقۇرۇشىغا ياردەم بېرىش كېرەك.
ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى بۆلۈمىگە مۇناسىۋەتلىك جىددىي كېسەللىكلەر ۋە ئالامەتلەر
جىددىي قۇتقۇزۇش خاراكتېرلىك ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى ئادەتتە تېز سۈرئەتتە ئەڭ قىسقا ۋاقىت ئىچىدە بىر تەرەپ قىلىش تەلەپ قىلىنىدۇ. چۈنكى بۇ كېسەللىكلەر تېز سۈرئەتتە يامانلىشىپ ھاياتىغا خەۋپ يەتكۈزۈشى مۇمكىن. تۆۋەندىكىسى بىر قىسىم كۆپ ئۇچرايدىغان ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى بۆلۈمىدە كۆرۈلىدىغان جىددىي كېسەللىكلەر ۋەيا ئالامەتلەرنى تىلغا ئېلىپ ئۆتىمىز:
جىددىي خاراكتېرلىك ئاشقازان ئاستى بېزى ياللۇغى : ئاشقازان ئاستى بېزىنىڭ تۇيۇقسىز ياللۇغلىنىشى قورساق قاتتىق ئاغرىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ، شۇڭا جىددىي داۋالاش ئارقىلىق بىر تەرەپ قىلىش كېرەك.
ئۆتكۈر ئاشقازان – ئۈچەي ياللۇغى : ئادەتتە ۋىرۇستىن يۇقۇملىنىشتىن كېلىپ چىقىدۇ، ئىچى سۈرۈش، قۇسۇش ۋە سۇسىزلىنىش قاتارلىق ئالامەتلەر كۆرۈلىدۇ.
ھەزىم يولى قاناش : يارا، ۋېنانىڭ ئەگرى – بۈگرى كېڭىيىشى ياكى ئۆسمە سەۋەبىدىن كېلىپ چىققان بولۇشى مۇمكىن، قان قۇسۇش ياكى چوڭ تەرەت قارا كېلىش بىلەن ئىپادىلىنىدۇ.
ئۆت خالتىسى ياللۇغى : ئادەتتە ئۆتكە تاش چۈشۈشتىن كېلىپ چىقىدىغان ئۆت خالتىسى ياللۇغى بولۇپ، ئوڭ تەرەپ ئۈستۈنكى قورساق قاتتىق ئاغرىيدۇ.
ئۈچەي توسۇلۇش : ئۈچەي يولىنى قىسمەن ياكى پۈتۈنلەي ئۈزۈپ قويۇپ، ئېغىر قورساق ئاغرىش ۋە قۇسۇشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ.
باشقا ئالامەتلەر…
ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى بۆلۈمى تارىخى ۋە ئاساس سالغۇچىلار
ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى بۆلۈمىنىڭ تەرەققىياتى تېببىي تېخنىكا ئۆگىنىش ۋە ئىلمىي چۈشىنىشنىڭ ئالغا باسقانلىقىنى ئەكس ئەتتۈرۈپ بېرىدۇ.مەزكۇر بۆلۈم، قەدىمى دەۋردىن ھازىرقى زامان ئىچكى بوشلۇق ئەينىكى تېخنىكىسىنىڭ تەرەققىياتىغىچە چوڭقۇر تارىخىي بىلىم، تەجرىبە جۇغلانمىسىغا ئېگە بىر كەسىپ ھىساپلىنىدۇ.
ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى بۆلۈمىنىڭ تەرەققىياتىنى قەدىمكى يۇنان ۋە رىم دەۋرىگىچە سۈرۈشتۈرۈشكە بولىدۇ. ئەينى چاغدىكى دوختۇرلار ھەزىم قىلىش سىستېمىسىنىڭ قۇرۇلمىسى ۋە ئىقتىدارىنى تەتقىق قىلىشقا باشلىغان. ھازىرقى زامان ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى ئىلمىنىڭ تەرەققىياتى 19 – ۋە 20 – ئەسىردىكى ئىلىم – پەن تەرەققىياتىدىن، بولۇپمۇ ئىچكى بوشلۇق ئەينىكى تېخنىكىسىنىڭ كەشىپ قىلىنىشى ۋە قوللىنىلىشىدىن كەلگەن. رۇدولف ۋېرشوۋ ( Rudolf Virchow ) گېرمانىيەلىك دوختۇر ۋە ئالىم بولۇپ ، ھازىرقى زامان پاتولوگىيەسىنىڭ ئاتىسى دەپ قارالغان بولۇپ ، ھەزىم قىلىش سىستېمىسى كېسەللىكلىرىنىڭ ھۈجەيرە پاتولوگىيەسى ئاساسىنى چۈشىنىشكە غايەت زور تۆھپە قوشقان.
Baron Jean-Louis Poiseuille نىڭ تەتقىقاتىمۇ ھەزىم قىلىش يولى بېسىمىنى ئۆلچەش ۋە ئىقتىدارىنى تەتقىق قىلىشقا ياخشى ئاساس سالغان.
ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى بۆلۈمىدە كۆپ ئۇچرايدىغان تەكشۈرۈش تۈرلىرى
ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى بۆلۈمىنىڭ دىئاگنوزى كۆپ خىل تەكشۈرۈش قوراللىرى ۋە تېخنىكىسىدىن ئايرىلالمايدۇ. بۇ تەكشۈرۈشلەر دوختۇرلارنىڭ بىمارنىڭ سالامەتلىك ئەھۋالىنى تېخىمۇ توغرا باھالىشىغا ياردەم بېرىدۇ. ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى بۆلۈمىدە دائىم قوللىنىلىدىغان دىئاگنوز قويۇپ تەكشۈرۈش ئۇسۇللىرى تۆۋەندىكىلەرنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ:
ئاشقازان ئەينىكىدە تەكشۈرۈش ( Esophagogastroduodenoscopy ،EGD ) : قىزىلئۆڭگەچ ،ئاشقازان ۋە ئون ئىككى بارماق ئۈچەينىڭ ئىچكى قىسمىنى تەكشۈرۈشكە ئىشلىتىلىدۇ.
بوغماق ئۈچەي ئەينىكىدە تەكشۈرۈش ( Colonoscopy ) : پۈتۈن بوغماق ئۈچەي ۋە تۈز ئۈچەينى تەكشۈرۈشكە ئىشلىتىلىدۇ.
ئۇلترا ئاۋازلىق تەكشۈرۈش ( Ultrasound ) : جىگەر ،ئۆت ،ئاشقازان ئاستى بېزى ۋە باشقا ھەزىم قىلىش ئەزالىرىنى باھالاشقا ئىشلىتىلىدۇ.
CT ۋە MRI تەسۋىر كۆچۈرۈش : ھەزىم قىلىش ئەزالىرىنىڭ تەپسىلىي سۈرىتىگە ئېرىشىشكە ئىشلىتىلىدۇ.
جىگەر ئىقتىدارىنى سىناش ۋە باشقا قان سىناش : جىگەرنىڭ ساغلاملىقىنى باھالاش ۋە يۇقۇملىنىش ياكى ياللۇغلىنىشنى تەكشۈرۈشكە ئىشلىتىلىدۇ.
ھىدروگېن گازى تەجرىبىسى ( Hydrogen Breath Test ) : لاكتوزىغا چىدامسىزلىق ياكى باكتېرىيەنىڭ زىيادە ئۆسۈشىنى تەكشۈرۈشكە ئىشلىتىلىدۇ.
چوڭ تەرەتتىكى يوشۇرۇن قان سىنىقى : ھەزىم يولى قاناشنى تەكشۈرۈشكە ئىشلىتىلىدۇ.
ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى بۆلۈمى كۆپ ئۇچرايدىغان داۋالاش ئۇسۇللىرى
كېسەللىك ئەھۋالىنىڭ ئېغىر – يېنىكلىكى ۋە كونكرېت ئەھۋالىغا ئاساسەن، ھەزىم قىلىش بۆلۈمى كۆپ خىل داۋالاش تاللىشى بىلەن تەمىنلەيدۇ. داۋالاش دورا، ئىچكى بوشلۇق ئەينىكى ئارقىلىق داۋالاش ۋە ئوپېراتسىيە قىلىش قاتارلىق كۆپ خىل ئۇسۇللارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.
ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى بۆلۈمىنىڭ داۋالاش ئۇسۇلى كونكرېت كېسەللىك ۋە كېسەللىك ئەھۋالىنىڭ ئېغىرلىق دەرىجىسىگە ئاساسەن بېكىتىلىدۇ، ئۇ تۆۋەندىكىلەرنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ:
دورا بىلەن داۋالاش : مەسىلەن، كىسلاتاغا قارشى دورىلار، پروتون پومپىسىنى تورمۇزلىغۇچى دورىلار، ئانتىبىئوتىكلار، ياللۇغقا قارشى دورىلار ۋە ئىممۇنىتېتنى تەڭشىگۈچى دورىلار.
ئىچكى بوشلۇق ئەينىكىدە داۋالاش : مونچاق گۆشنى كېسىپ ئېلىۋېتىش، قان توختىتىش ۋە يات ماددىنى ئېلىۋېتىش قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.
تۇرمۇش ئۇسۇلى ۋە يېمەك – ئىچمەكنى تەڭشەش : يېمەك – ئىچمەك ئادىتى ۋە تۇرمۇش ئۇسۇلىنى ئۆزگەرتىپ، كېسەللىك ئالامىتىنى يېنىكلىتىش ۋە كېسەللىكنىڭ قايتا قوزغىلىشىنىڭ ئالدىنى ئېلىشنى تەۋسىيە قىلىمىز.
ئوپېراتسىيە قىلىپ داۋالاش : ئاشقازان – ئۈچەينى ئېلىۋېتىش ئوپېراتسىيىسى، ئۆت خالتىسىنى ئېلىۋېتىش ئوپېراتسىيىسى ۋە ئاشقازان ئاستى بېزى ئوپېراتسىيىسى قاتارلىقلار ئېغىر ياكى مۇرەككەپ ھەزىم قىلىش سىستېمىسى كېسەللىكلىرىگە ماس كېلىدۇ.
جىگەر كۆچۈرۈش : ئاخىرقى باسقۇچتىكى جىگەر كېسىلى بىمارلىرىغا ماس كېلىدۇ.
باشقىلار
دۇنيادىكى ئەڭ داڭلىق بىر قانچە ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى دوختۇرخانىلىرى
بەزى دوختۇرخانىلار ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى ساھەسىدە ئۆزىنىڭ ئىلغار تېخنىكىسى ۋە ئالاھىدە پەرۋىش سەۋىيىسى بىلەن داڭلىق. ئۇلار پۈتۈن يەر شارى مىقياسىدا ھەزىم قىلىش سىستېمىسى كېسەللىكلىرىنى داۋالاشنىڭ ئەڭ ياخشى مەركىزى دەپ قارىلىدۇ.
تۆۋەندىكىسى دۇنيادىكى بىر قانچە داڭلىق ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى دوختۇرخانىسى:
مايو ئامبۇلاتورىيىسى ( Mayo Clinic ،ئامېرىكا ) : ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى ئىلمى ساھەسىدىكى تەتقىقاتى ۋە داۋالاشتا يېڭىلىق يارىتىشى بىلەن داڭلىق.
كلېۋېلاند ئامبۇلاتورىيىسى ( Cleveland Clinic،ئامېرىكا ) : ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى ئوپېراتسىيەسى ۋە ئۇنىۋېرسال داۋالاش جەھەتتىكى ئالدىنقى ئورنى بىلەن داڭلىق.
جون خوپكىنس دوختۇرخانىسى ( Johns Hopkins Hospital ،ئامېرىكا ) : جىگەر كېسىلى ۋە ياللۇغلىنىش خاراكتېرلىك ئۈچەي كېسىلىنى داۋالاش ۋە تەتقىق قىلىش جەھەتتە داڭقى بار.
لوندون ئۇنىۋېرسىتېتى تىببىي فاكۇلتىتى دوختۇرخانىسى ( UCLH،ئەنگلىيە ) : ئۆزىنىڭ ھەزىم قىلىش سىستېمىسى راك كېسىلى ۋە ياللۇغلىنىش خاراكتېرلىك ئۈچەي كېسىلىگە دىئاگنوز قويۇش ۋە داۋالاشتا ئالدىنقى ئورۇندا تۇرىدۇ.
توكيو داشۆسى تېببىي بۆلۈمى قارىمىقىدىكى دوختۇرخانا ( University of Tokyo Hospital ،ياپونىيە ) : ئىچكى بوشلۇق ئەينىكى تېخنىكىسى ۋە ھەزىم قىلىش سىستېمىسى راك كېسىلىنى داۋالاش جەھەتتە ئالدىنقى قاتاردا تۇرىدۇ.
ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى بۆلۈمى توغرىسىدىكى قوشۇمچە نۇقتىلار
ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى بۆلۈمىنىڭ تەرەققىياتى تېز، تېخنىكىنىڭ ئىلگىرىلىشى ۋە كېسەللىككە بولغان چۈشەنچىسىنىڭ چوڭقۇرلىشىشىغا ئەگىشىپ، ئۇنىڭ مۇلازىمەت دائىرىسى ئۈزلۈكسىز كېڭەيدى. كېسەل داۋالاشتىن باشقا، ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى بۆلۈمى يەنە ئالدىنى ئېلىش، سالامەتلىكنى ئەسلىگە كەلتۈرۈش ۋە تەتقىق قىلىش جەھەتلەردە مۇھىم رول ئوينايدۇ.
كۆپ پەنلەر ھەمكارلىشىش : ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى دوختۇرلىرى ئادەتتە تاشقى كېسەللىكلەر دوختۇرلىرى، رېنتگېن بۆلۈمى دوختۇرلىرى ۋە پاتولوگلار بىلەن ھەمكارلىشىپ، مۇرەككەپ ھەزىم قىلىش سىستېمىسى كېسەللىكلىرىنى ئورتاق باشقۇرىدۇ. مەسىلەن، ھەزىم قىلىش سىستېمىسى راك كېسىلىنى داۋالاشتا، دائىم كۆپ پەن كوللېكتىپىنىڭ زىچ ھەمكارلىشىشى ئارقىلىق ئەڭ ياخشى داۋالاش لايىھەسىنى تۈزۈپ چىقىشقا توغرا كېلىدۇ.
تەتقىقات ۋە يېڭىلىق يارىتىش : ھەزىم قىلىش بۆلۈمى ئاشقازان – ئۈچەي دىنامىكىسى، ئىچكى بوشلۇق ئەينىكى تېخنىكىسى، مىكرو زەخىملىك ئوپېراتسىيە ۋە ھەزىم قىلىش يولىدىكى مىكرو ئورگانىزملار تەتقىقاتى قاتارلىق ساھەلەردە ئۈزلۈكسىز يېڭىلىق ياراتتى. مەسىلەن، ئۈچەي يولىدىكى باكتېرىيە توپىنىڭ تەتقىقاتى نۇرغۇن ئاشقازان – ئۈچەي يولى كېسەللىكلىرىگە بولغان چۈشەنچە ۋە داۋالاش ئۇسۇلىنى ئۆزگەرتىۋاتىدۇ، ھەتتا باشقا سىستېمىلىق كېسەللىكلەرنىڭ باغلىنىشىغا چېتىلىدۇ.
ئالدىنى ئېلىش ۋە ساغلاملىقنى ئىلگىرى سۈرۈش : ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى دوختۇرلىرى كېسەللىكنى داۋالاپلا قالماستىن، يەنە ئالدىنى ئېلىش جەھەتتە مۇھىم رول ئوينايدۇ. مەسىلەن، ئىچكى بوشلۇق ئەينىكى ئارقىلىق چوڭ ئۈچەي راكىنى تەكشۈرۈش ۋە كۆپ پەنلىك ئوزۇقلۇق مەسلىھەتى بېرىش ئارقىلىق، كېسەللىكنىڭ يۈز بېرىش نىسبىتىنى ئۈنۈملۈك تۆۋەنلەتكىلى بولىدۇ. ساغلاملىق تەربىيەسى ۋە ئاشقازان – ئۈچەي يوللىرىنىڭ ساغلاملىقىنى ئىلگىرى سۈرىدىغان تۇرمۇش ئۇسۇلى تەكلىپى ھەزىم قىلىش كېسەللىكلىرى بۆلۈمىنىڭ ئالدىنى ئېلىش خىزمىتىنىڭ يادروسى.
كەلگۈسى تەرەققىيات يۈزلىنىشى : ھەزىم قىلىش بۆلۈمىنىڭ كەلگۈسى يۈزلىنىشى تېخىمۇ خاسلاشقان داۋالاش لايىھەسى، سۈنئىي ئەقلىي ئىقتىدار ئاساسىدىكى دىياگنوز قويۇش قوراللىرىنىڭ قوللىنىلىشى، يىراق مۇساپىلىك داۋالاشنىڭ كېڭىيىشى ۋە ھەزىم قىلىش يولى كېسەللىكلىرىنىڭ تېخىمۇ چوڭقۇر قاتلاملىق ئاساسىي تەتقىقاتىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. بۇ ئىلگىرىلەشلەر ھەزىم قىلىش سىستېمىسى كېسەللىكلىرىنى داۋالاش ئۈنۈمى ۋە بىمارلارنىڭ تۇرمۇش سۈپىتىنى يەنىمۇ يۇقىرى كۆتۈرىدۇ.
