كالپۇك قاپارتقۇسى ئاددىي قوقاق ۋىرۇسى ( HSV ) كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان بىر خىل كۆپ ئۇچرايدىغان كېسەللىك. ئۇ ئادەتتە كالپۇك ئەتراپىدىكى كىچىك سۇلۇق قاپارتما ياكى يارا بولۇپ ئىپادىلىنىدۇ ھەمدە ئاغرىش ۋە بىئاراملىق تۇيغۇسى قوشۇلۇپ كېلىدۇ.
ئۇيغۇرچە: كالپۇككا قوقاق چىقىش
ئىنگىزچە: herpes labialis
خەنزۇچە: 口唇疱疹
تۈركچە: Dudakta uçuk
تۆۋەندىكىسى كالپۇك قاپارتقۇسىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىش ئېھتىمالى بولغان دائىم كۆرۈلىدىغان سەۋەبلەر:
1. يۇقۇملىنىش :كالپۇك قاپارتقۇسىنى HSV-1 تىپلىق ۋىرۇس كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ، بۇ خىل ۋىرۇس يۇقۇملانغۇچىنىڭ تېرىسى ياكى شىللىق پەردىسى بىلەن بىۋاسىتە ئۇچرىشىش ئارقىلىق تارقىلىدۇ. مەسىلەن، سۆيۈشۈش، قاچا-قۇچا ياكى لەۋ سۇرۇخ قاتارلىقلار يۇقۇملىنىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىشى مۇمكىن.
2. ئىممۇنىتېت سىستېمىسى مەسىلىسى ئەگەر سىزنىڭ ئىممۇنىتېت سىستېمىڭىز زەخىملەنسە ياكى ئاجىزلاشسا، مەسىلەن، ئەيدىز كېسىلىگە گىرىپتار بولغان، خىمىيەلىك داۋالانغان ياكى باشقا كېسەللىكلەرگە گىرىپتار بولغان بولسا، ئۇنداقتا سىز ئاسانلا كالپۇك قاپارتقۇسىغا گىرىپتار بولۇپ قالىسىز.
3. بېسىم كۈچى بېسىم ئىممۇنىتېت سىستېمىسىنىڭ ئىقتىدارىنى ئاجىزلاشتۇرۇپ، سىزنى ئاسانلا كالپۇك قاپارتقۇسى بىلەن يۇقۇملاندۇرىدۇ.
كالپۇك قاپارتقۇسىنى داۋالاش ئۇسۇلى ۋىرۇسقا قارشى دورىلارنى ئىشلىتىش ئارقىلىق كېسەللىك جەريانىنى قىسقارتىش ۋە كېسەللىك ئالامەتلىرىنى يېنىكلىتىش، شۇنداقلا ئېغىزنىڭ پاكىزلىقى ۋە تازىلىقىنى ساقلاش ئارقىلىق باشقىلارغا يۇقۇملىنىپ قېلىشتىن ساقلىنىشنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. ئۇنىڭدىن باشقا، يۇقۇملانغان رايوننى تۇتۇشتىن ساقلىنىش، باشقىلار بىلەن قاچا – قۇچا ۋە لەۋ سۇرۇختىن تەڭ بەھرىمەن بولۇشتىن ساقلىنىش قاتارلىقلارمۇ كالپۇك قاپارتقۇسىنىڭ ئالدىنى ئېلىشتىكى مۇھىم تەدبىر ھېسابلىنىدۇ.
 كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان بىر خىل كۆپ ئۇچرايدىغان كېسەللىك. ئۇ ئادەتتە كالپۇك ئەتراپىدىكى كىچىك سۇلۇق قاپارتما ياكى يارا بولۇپ ئىپادىلىنىدۇ ھەمدە ئاغرىش ۋە بىئاراملىق تۇيغۇسى قوشۇلۇپ كېلىدۇ.){kind=link}