مېڭە نېرۋا يادرولىرى ئاناتومىيىلىك تۈزۈلۈشى

مېڭە نېرۋا يادرولىرى: قۇرۇلمىسى، فۇنكىسىيەسى ۋە كلىنىكىلىق ئەھمىيىتى

مېڭە غولى ئىنسانلارنىڭ ھاياتلىق پائالىيىتىنى قوغدايدىغان مۇھىم مەركەز بولۇپ، نۇرغۇنلىغان مۇرەككەپ نېرۋا قۇرۇلمىلىرىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. بۇنىڭ ئىچىدە مېڭە نېرۋا يادرولىرى (Cranial Nerve Nuclei) ئالاھىدە مۇھىم ئورۇن تۇتىدۇ. بۇ يادرولار 12 جۈپ مېڭە نېرۋىسىنىڭ كۆپ قىسمىنىڭ باشلىنىش ياكى ئاخىرلىشىش نۇقتىسى بولۇپ، يۈز، باش ۋە ئىچكى ئەزالارنىڭ سەزگۈ، ھەرىكەت ۋە پاراسىمپاتىك ئىقتىدارلىرىنى تەڭشەشتە ھالقىلىق رول ئوينايدۇ. بۇ يادرولارنىڭ ئورنى، قۇرۇلمىسى ۋە فۇنكسىيەسىنى چۈشىنىش نېرۋا ئىلمى ۋە كلىنىكىلىق داۋالاشتا ئىنتايىن مۇھىم.

مېڭە نېرۋا يادرولىرى ئاساسلىقى ئوتتۇرا مېڭە، كۆۋرۈك مېڭە ۋە سوزۇنچاق مېڭىدىن تەركىب تاپقان مېڭە غولىغا جايلاشقان. بۇ يادرولارنى ئىقتىدارىغا ئاساسەن ھەرىكەتلەندۈرگۈچى يادرولار، سەزگۈ يادرولىرى ۋە پاراسىمپاتىك يادرولار دەپ ئۈچ چوڭ تۈرگە ئايرىشقا بولىدۇ. ھەر بىر يادرو مەلۇم بىر ياكى بىر نەچچە مېڭە نېرۋىسى بىلەن مۇناسىۋەتلىك بولۇپ، ئۇلار بىرلىشىپ بەدەننىڭ ھەر قايسى قىسىملىرىدىن كەلگەن ئۇچۇرلارنى بىر تەرەپ قىلىدۇ ۋە مۇناسىپ بۇيرۇقلارنى تارقىتىدۇ. بۇ يادرولارنىڭ زىچ ھەمكارلىشىشى ئارقىلىق، كۆرۈش، ئاڭلاش، پۇراش، تەم بىلىش، يۈز ئىپادىسى، چىش پاستىسى، يۇتۇش، نەپەس ئېلىش ۋە يۈرەك سوقۇشى قاتارلىق نۇرغۇنلىغان مۇرەككەپ فىزىئولوگىيەلىك جەريانلار ئەمەلگە ئاشىدۇ. شۇڭلاشقا، مېڭە نېرۋا يادرولىرىنىڭ ھەر قانداق بىرىنىڭ زەخىملىنىشى ئېغىر كلىنىكىلىق ئالامەتلەرنى كەلتۈرۈپ چىقىرىشى مۇمكىن.

1. مېڭە نېرۋا يادرولىرى دۈمبە تەرەپ كۆرۈنۈشى (Schematic of Cranial Nerve Nuclei – Posterior View, 脑神经核模式图背面观)

بۇ كۆرۈنۈش مېڭە غولىنىڭ ئارقا تەرىپىدىن مېڭە نېرۋا يادرولىرىنىڭ ئورۇنلىشىشىنى كۆرسىتىپ بېرىدۇ. ئۇ ئاساسلىقى ئوتتۇرا مېڭە، كۆۋرۈك مېڭە ۋە سوزۇنچاق مېڭىدىكى يادرولارنىڭ ئۆزئارا مۇناسىۋىتىنى ۋە تەرتىپلىك تىزىلىشىنى ئەكىس ئەتتۈرىدۇ. بۇ خىل ئورۇنلاشتۇرۇش نېرۋا سىگناللىرىنىڭ ئۈنۈملۈك يەتكۈزۈلۈشى ۋە بىر تەرەپ قىلىنىشىغا كاپالەتلىك قىلىدۇ. بۇ كۆرۈنۈش ئارقىلىق، ھەرىكەت يادرولىرىنىڭ ئادەتتە ئىچكى قىسىمغا، سەزگۈ يادرولىرىنىڭ تاشقى قىسىمغا جايلاشقانلىقىنى ئېنىق كۆرگىلى بولىدۇ، بۇ مېڭە غولىنىڭ قۇرۇلمىلىق تەشكىللىنىشىدىكى مۇھىم بىر پرىنسىپ ھېسابلىنىدۇ.

2. مېڭە نېرۋا يادرولىرى يان تەرەپ كۆرۈنۈشى (Schematic of Cranial Nerve Nuclei – Lateral View, 脑神经核模式图侧面观)

يان تەرەپ كۆرۈنۈشى مېڭە نېرۋا يادرولىرىنىڭ ئۈستى-ئاستى تىزىلىشىنى ۋە ئۇلارنىڭ مېڭە غولىنىڭ ئوخشىمىغان قاتلاملىرىدىكى ئورنىنى تېخىمۇ ئېنىق كۆرسىتىپ بېرىدۇ. بۇ كۆرۈنۈش ئارقىلىق ئوتتۇرا مېڭىدىن سوزۇنچاق مېڭىگىچە بولغان ئارىلىقتىكى يادرولارنىڭ تارقىلىشىنى ۋە ئۇلارنىڭ مېڭە نېرۋىلىرىنىڭ چىقىش نۇقتىلىرى بىلەن بولغان مۇناسىۋىتىنى كۆزىتىش ئاسانلىشىدۇ. يان تەرەپ كۆرۈنۈشى نېرۋا يوللىرىنىڭ يۆنىلىشىنى ۋە يادرولار ئارا ئۇلىنىشنى چۈشىنىشتە مۇھىم رول ئوينايدۇ. بۇ كۆرۈنۈش كلىنىكىدا مېڭە غولىنىڭ مەلۇم بىر قىسمى زەخىملەنگەندە، قايسى يادرولارنىڭ ۋە نېرۋىلارنىڭ تەسىرگە ئۇچرايدىغانلىقىنى ئانالىز قىلىشقا ياردەم بېرىدۇ.

• غالتەك نېرۋا يادروسى (Trochlear Nucleus, 滑车神经核): بۇ يادرو كۆز مۇسكۇلىنى (يۇقىرى قىيپاش مۇسكۇل) كونترول قىلىپ، كۆز قارىچۇقىنىڭ تۆۋەنگە ۋە سىرتقا ھەرىكەتلىنىشىگە مەسئۇل. ئۇ ئوتتۇرا مېڭىگە جايلاشقان بولۇپ، غالتەك نېرۋىسى (IV) نىڭ ھەرىكەت تالالىرىنى چىقىرىدۇ.
• ئۈچ ئاچا نېرۋا ئوتتۇرا مېڭە يادروسى (Mesencephalic Nucleus of Trigeminal Nerve, 三叉神经中脑核): بۇ يادرو چىش ۋە چىشلەش مۇسكۇللىرىدىن كەلگەن پروپرىئوسېپتىك (ئۆزلۈك سەزگۈ) ئۇچۇرلارنى قوبۇل قىلىدۇ. ئۇ چىشلەش كۈچىنى تەڭشەشتە مۇھىم رول ئوينايدۇ.
• ئۈچ ئاچا نېرۋا كۆۋرۈك مېڭە يادروسى (Pontine Nucleus of Trigeminal Nerve, 三叉神经脑桥核): يەنە ئاساسلىق سەزگۈ يادروسى دەپمۇ ئاتىلىدۇ، يۈز قىسمىدىكى يېنىك تەگۈش ۋە بېسىم سەزگۈسىنى قوبۇل قىلىدۇ. بۇ ئۇچۇرلارنى بىر تەرەپ قىلىپ، چوڭ مېڭە پوستلاق قەۋىتىگە يوللايدۇ.
• ئۈچ ئاچا نېرۋا سەزگۈ يىلتىزى V (Sensory Root of Trigeminal Nerve V, 三叉神经感觉根 V): بۇ يىلتىز ئۈچ ئاچا نېرۋىنىڭ (V) سەزگۈ تالالىرىدىن تەركىب تاپقان بولۇپ، يۈز قىسمىدىكى ئاغرىق، تېمپېراتۇرا ۋە تەگۈش سەزگۈلىرىنى مېڭە غولىدىكى مۇناسىپ يادرولارغا يەتكۈزىدۇ.
• ئۈچ ئاچا نېرۋا – ئوتتۇرا مېڭە تۇتامى (Mesencephalic Tract of Trigeminal Nerve, 三叉神经中脑束): بۇ نېرۋا تۇتامى ئوتتۇرا مېڭە يادروسىدىكى نېرۋا ھۈجەيرىلىرىنىڭ ئۆسۈكچىلىرىدىن شەكىللەنگەن. ئۇ چىشلەش رېفلېكسىنى كونترول قىلىشقا قاتنىشىدۇ.
• دەلىز نېرۋا يادروسى (Vestibular Nucleus, 前庭神经核): بۇ يادرو ئىچكى قۇلاقتىن كەلگەن تەڭپۇڭلۇق ئۇچۇرلىرىنى قوبۇل قىلىپ، بەدەننىڭ تەڭپۇڭلۇقىنى ۋە ھەرىكەت ماسلىشىشىنى ساقلاشقا ياردەم بېرىدۇ. ئۇ كۆز ھەرىكىتىنى مۇقىملاشتۇرۇشتا مۇھىم رول ئوينايدۇ.
• قۇلۇلە نېرۋا يادروسى (Cochlear Nucleus, 蜗神经核): بۇ يادرو ئىچكى قۇلاقتىكى قۇلۇلىدىن كەلگەن ئاڭلاش سىگناللىرىنى قوبۇل قىلىدىغان تۇنجى بېكەت. ئۇ ئاۋاز ئۇچۇرلىرىنى دەسلەپكى قەدەمدە بىر تەرەپ قىلىپ، يۇقىرى دەرىجىلىك ئاڭلاش مەركەزلىرىگە يوللايدۇ.
• يۈز نېرۋىسى VII / ئارىلىق نېرۋا (Facial Nerve VII / Intermediate Nerve, 面神经 VII / 感觉纤维): بۇ نېرۋا يۈز ئىپادىسى مۇسكۇللىرىنى كونترول قىلىدىغان ھەرىكەت تالالىرىنى ۋە تىلنىڭ ئالدىنقى قىسمىدىن تەم سەزگۈسىنى يەتكۈزىدىغان سەزگۈ تالالىرىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. ئارىلىق نېرۋىسى يۈز نېرۋىسىنىڭ سەزگۈ ۋە پاراسىمپاتىك قىسمىنى كۆرسىتىدۇ.
• دەلىز – قۇلۇلە نېرۋىسى (Vestibulocochlear Nerve, 前庭蜗神经 VIII): بۇ نېرۋا (VIII) ئىككى قىسىمدىن تەركىب تاپقان بولۇپ، دەلىز قىسمى تەڭپۇڭلۇققا، قۇلۇلە قىسمى ئاڭلاشقا مەسئۇل.
• تىل يۇتقۇنچاق نېرۋا IX / سەزگۈ تالا (Glossopharyngeal Nerve IX / Sensory Fiber, 舌咽神经 IX / 感觉纤维): بۇ نېرۋا (IX) تىلنىڭ ئارقا قىسمىدىن تەم ۋە ئومۇمىي سەزگۈنى، يۇتقۇنچاق ۋە قۇلاق ئەتراپىدىن سەزگۈ ئۇچۇرلىرىنى قوبۇل قىلىدۇ. ئۇ يەنە شۆلگەي بېزىنىڭ ئاجرىلىشىنى كونترول قىلىدۇ.
• ئاداشقان نېرۋا سەزگۈ X / سەزگۈ تالا (Vagus Nerve X / Sensory Fiber, 迷走神经 X / 感觉纤维): بۇ نېرۋا (X) كۆكرەك ۋە قورساق بوشلۇقىدىكى ئەزالاردىن كەلگەن سەزگۈ ئۇچۇرلىرىنى قوبۇل قىلىدۇ. ئۇ ئىچكى ئەزالارنىڭ ئىقتىدارىنى تەڭشەشتە ئىنتايىن مۇھىم.
• يىتىم تۇتام يادروسى (Solitary Nucleus, 孤束核): بۇ يادرو تەم سەزگۈسى ۋە ئىچكى ئەزالاردىن كەلگەن سەزگۈ ئۇچۇرلىرىنى قوبۇل قىلىدىغان ئاساسلىق مەركەز.  ئۇ يۈز نېرۋىسى، تىل يۇتقۇنچاق نېرۋىسى ۋە ئاداشقان نېرۋىدىن ئۇچۇر قوبۇل قىلىدۇ.
• ئۈچ ئاچا نېرۋا يۇلۇن تۇتام يادروسى (Spinal Trigeminal Nucleus, 三叉神经棘束核): بۇ يادرو يۈز، باش ۋە ئېغىز بوشلۇقىدىن كەلگەن ئاغرىق ۋە تېمپېراتۇرا سەزگۈسىنى قوبۇل قىلىدۇ.  ئۇ سوزۇنچاق مېڭىدىن ئومۇرتقا يۇلۇنىغىچە سوزۇلغان ئۇزۇن يادرو.
• قوشۇمچە نېرۋا يادروسى (Accessory Nucleus, 副神经核): بۇ يادرو مۈرە ۋە بويۇن مۇسكۇللىرىنى (يەلكە مۇسكۇلى ۋە كۆكرەك-ئەمسەك-چىش مۇسكۇلى) كونترول قىلىدۇ. ئۇ باش ۋە مۈرىنىڭ ھەرىكىتىگە مەسئۇل.
• قوشۇمچە نېرۋا XI (Accessory Nerve XI, 副神经XI): بۇ نېرۋا (XI) يۇقارقى يادرودىن چىقىپ، بويۇن ۋە مۈرە مۇسكۇللىرىنى ئىدارە قىلىدۇ.
• ئاداشقان نېرۋا دۈمبە يادروسى (Dorsal Nucleus of Vagus Nerve, 迷走神经背核): بۇ يادرو ئاداشقان نېرۋىنىڭ ئاساسلىق پاراسىمپاتىك يادروسى بولۇپ، كۆكرەك ۋە قورساق بوشلۇقىدىكى ئەزالارنىڭ (يۈرەك، ئۆپكە، ئاشقازان-ئۈچەي يولى) پائالىيىتىنى تەڭشەيدۇ.
• گۇمانلىق يادرو (Nucleus Ambiguus, 疑核): بۇ يادرو يۇمشاق تاڭلاي، يۇتقۇنچاق ۋە بوغۇز مۇسكۇللىرىنى كونترول قىلىپ، سۆزلەش ۋە يۇتۇش ئىقتىدارىنى ئەمەلگە ئاشۇرىدۇ.  ئۇ يەنە يۈرەككە پاراسىمپاتىك تالالارنى ئەۋەتىدۇ.
• تىل ئاستى نېرۋا يادروسى (Hypoglossal Nucleus, 舌下神经核): بۇ يادرو تىل مۇسكۇللىرىنىڭ ھەرىكىتىنى كونترول قىلىدۇ.  ئۇ تىلنىڭ ھەرىكىتى ئارقىلىق سۆزلەش، چىشلەش ۋە يۇتۇشقا ياردەم بېرىدۇ.
• ئاداشقان نېرۋا X (Vagus Nerve X, 迷走神经 X): ئاداشقان نېرۋا (X) مېڭە نېرۋىلىرى ئىچىدىكى ئەڭ ئۇزۇن ۋە ئەڭ كەڭ تارقالغان نېرۋا. ئۇ كۆپلىگەن ئىچكى ئەزالارنىڭ سەزگۈ ۋە ھەرىكەت ئىقتىدارىنى كونترول قىلىدۇ.
• تىل – يۇتقۇنچاق نېرۋا IX (Glossopharyngeal Nerve IX, 舌咽神经 IX): بۇ نېرۋا (IX) يۇتۇش، شۆلگەي ئاجرىتىش ۋە تەم بىلىش قاتارلىق كۆپ خىل ئىقتىدارلارغا قاتنىشىدۇ.
• تۆۋەنكى شۆلگەي ئاجرىتىش يادروسى (Inferior Salivatory Nucleus, 下尾侧泌涎核): بۇ پاراسىمپاتىك يادرو قۇلاق ئالدى بېزىنىڭ شۆلگەي ئاجرىتىشىنى كونترول قىلىدۇ.
• يۇقارىقى شۆلگەي ئاجرىتىش يادروسى (Superior Salivatory Nucleus, 上颅侧泌涎核): بۇ پاراسىمپاتىك يادرو ئېڭەك ئاستى ۋە تىل ئاستى بەزلىرىنىڭ شۆلگەي ئاجرىتىشىنى كونترول قىلىدۇ.
• يۈز نېرۋا VII (Facial Nerve VII, 面神经 VII): يۈز نېرۋىسى (VII) يۈز ئىپادىسىنى كونترول قىلىشتىن باشقا، ياش ئاجرىتىش ۋە شۆلگەي ئاجرىتىش ئىقتىدارلىرىغىمۇ قاتنىشىدۇ.
• يۈز نېرۋا يادروسى (Facial Nucleus, 面神经核): بۇ ھەرىكەت يادروسى يۈز ئىپادىسىگە مەسئۇل بولغان مۇسكۇللارنى ئىدارە قىلىدۇ.
• كەرگۈچى نېرۋا يادروسى (Abducens Nucleus, 展神经核): بۇ يادرو كۆزنىڭ تاشقى تۈز مۇسكۇلىنى كونترول قىلىپ، كۆز قارىچۇقىنىڭ تاشقى تەرەپكە ھەرىكەتلىنىشىگە مەسئۇل.
• ئۈچ ئاچا نېرۋا ھەرىكەت يادروسى (Motor Nucleus of Trigeminal Nerve, 三叉神经运动核): بۇ يادرو چىشلەش مۇسكۇللىرىنى كونترول قىلىپ، چىشلەش ھەرىكىتىنى ئەمەلگە ئاشۇرىدۇ.
• ئۈچ ئاچا نېرۋا V / ھەرىكەت يىلتىزى (Trigeminal Nerve V / Motor Root, 三叉神经 V 运动根): بۇ يىلتىز ئۈچ ئاچا نېرۋىنىڭ (V) ھەرىكەت تالالىرىنى ئۆز ئىچىگە ئالغان بولۇپ، چىشلەش مۇسكۇللىرىغا ئۇلىنىدۇ.
• غالتەك نېرۋا IV (Trochlear Nerve IV, 滑车神经 IV): بۇ نېرۋا (IV) مېڭە نېرۋىلىرى ئىچىدىكى ئەڭ ئىنچىكە نېرۋا بولۇپ، پەقەت بىرلا كۆز مۇسكۇلىنى ئىدارە قىلىدۇ.
• كۆزنى ھەرىكەتلەندۈرگۈچى نېرۋا يادروسى (Oculomotor Nucleus, 动眼神经核): بۇ يادرو كۆپ قىسىم كۆز مۇسكۇللىرىنى ۋە ئۈستۈنكى قاپاقنى كۆتۈرگۈچى مۇسكۇلنى كونترول قىلىدۇ. ئۇ كۆز ھەرىكىتىنى ماسلاشتۇرۇشتا مەركىزىي رول ئوينايدۇ.
• كۆزنى ھەرىكەتلەندۈرگۈچى نېرۋا قوشۇمچە يادروسى (Accessory Oculomotor Nucleus / Edinger-Westphal Nucleus, 动眼神经副核): بۇ پاراسىمپاتىك يادرو كۆز قارىچۇقىنىڭ كىچىكلىشى (miosis) ۋە كىرپىكسىمان مۇسكۇلنىڭ تەڭشىلىشى (accommodation) نى كونترول قىلىدۇ.
• كۆزنى ھەرىكەتلەندۈرگۈچى نېرۋا III (Oculomotor Nerve III, 动眼神经 III): بۇ نېرۋا (III) كۆز ھەرىكىتى ۋە قارىچۇق رېفلېكىسىنى كونترول قىلىدىغان ئاساسلىق نېرۋا.
• تىل ئاستى نېرۋا XII (Hypoglossal Nerve XII, 舌下神经 XII): بۇ نېرۋا (XII) تىلنىڭ ھەرىكىتىنى ئاساسلىق كونترول قىلىدىغان نېرۋا.
• كەرگۈچى نېرۋا VI (Abducens Nerve VI, 展神经 VI): بۇ نېرۋا (VI) كۆزنى تاشقى تەرەپكە قاراتقۇچى نېرۋا.
• دەلىز – قۇلۇلە / ئورۇن – ئاڭلاش نېرۋا VIII (Vestibulocochlear / Auditory-Vestibular Nerve VIII, 前庭蜗位听神经 VIII): بۇ نېرۋا (VIII) ئاڭلاش ۋە تەڭپۇڭلۇق سەزگۈسىنى چوڭ مېڭىگە يەتكۈزىدۇ.
• ئۈچ ئاچا نېرۋا V (Trigeminal Nerve V, 三叉神经 V): بۇ نېرۋا (V) يۈز قىسمىنىڭ ئاساسلىق سەزگۈ نېرۋىسى ۋە چىشلەش مۇسكۇللىرىنىڭ ھەرىكەت نېرۋىسىدۇر.

مېڭە نېرۋا يادرولىرىنىڭ كلىنىكىلىق ئەھمىيىتى ۋە ئومۇمىي خۇلاسە

مېڭە نېرۋا يادرولىرى مېڭە غولىنىڭ ئىنتايىن مۇھىم تەركىبىي قىسمى بولۇپ، ئۇلارنىڭ نورمال ئىشلىشى ھاياتلىق پائالىيەتلىرىنى ساقلاش ئۈچۈن زۆرۈر. بۇ يادرولارنىڭ ئورنى ۋە ئىقتىدارىنى بىلىش نېرۋا كېسەللىكلىرىگە دىئاگنوز قويۇش ۋە داۋالاشتا ھالقىلىق ئەھمىيەتكە ئىگە. مېڭە غولىدىكى قان تومۇر كېسەللىكلىرى (مەسىلەن، ئىنفاكت ياكى قاناش)، ئۆسمە، ياللۇغلىنىش ياكى زەخىملىниш قاتارلىق كېسەللىك ئۆزگىرىشلىرى ھەمىشە مەلۇم بىر ياكى بىر نەچچە مېڭە نېرۋا يادروسىنىڭ ئىقتىدارىغا تەسىر كۆرسىتىپ، مۇناسىپ كلىنىكىلىق ئالامەتلەرنى پەيدا قىلىدۇ.

مىسال ئۈچۈن:

• كۆزنى ھەرىكەتلەندۈرگۈچى نېرۋا يادروسى (III) زەخىملەنسە، بىماردا قاپاق ساڭگىلاش (ptosis)، كۆز قارىچۇقىنىڭ تاشقى-تۆۋەنگە قىيىشىپ قېلىشى ۋە قارىچۇقنىڭ چوڭىيىپ كېتىشى قاتارلىق ئالامەتلەر كۆرۈلىدۇ.
• يۈز نېرۋا يادروسى (VII) زەخىملەنسە، يۈز مۇسكۇللىرى پالەچلىنىپ، ئېغىز-بۇرۇن قىيىشىپ قېلىش، كۆز يۇمۇلماسلىق قاتارلىق ئالامەتلەر كېلىپ چىقىدۇ.
• گۇمانلىق يادرو (IX, X, XI) زەخىملەنسە، بىماردا يۇتۇش قىيىنلىشىش (dysphagia)، ئاۋاز پەرلەش (dysphonia) ۋە يۇمشاق تاڭلاينىڭ كۆتۈرۈلمەسلىكى قاتارلىق ئالامەتلەر كۆرۈلىشى مۇمكىن.
• تىل ئاستى نېرۋا يادروسى (XII) زەخىملەنسە، تىل مۇسكۇللىرى ئاترۇپىيەلىشىپ (يىگىلىلەپ)، تىلنى چىقارغاندا زەخىملەنگەن تەرەپكە قىيىشىپ قالىدۇ.

نېرۋا سىستېمىسىنى تەكشۈرۈشتە، دوختۇرلار بىمارنىڭ ھەر قايسى مېڭە نېرۋىلىرىنىڭ ئىقتىدارىنى سىستېمىلىق تەكشۈرۈش ئارقىلىق، كېسەللىك ئۆزگىرىشىنىڭ مېڭە غولىدىكى كونكرېت ئورنىنى يۇقىرى دەرىجىدە توغرا بېكىتەلەيدۇ. زامانىۋى تەسۋىر تېخنىكىلىرى (مەسىلэн، MRT) بۇ دىئاگنوزنى تېخىمۇ ئايدىڭلاشتۇرۇشقا ياردەم بېرىدۇ.

مېڭە نېرۋا يادرولىرى مېڭە غولىنىڭ ئىقتىدارلىق مەركىزى بولۇپ، ئۇلارنىڭ مۇرەككەپ تور قۇرۇلمىسى ۋە ئېنىق ۋەزىپە تەقسىماتى بەدەننىڭ نورمال فىزىئولوگىيەلىك پائالىيەتلىرىنى قوغداشنىڭ ئاساسى. بۇ ساھەدىكى تەتقىقاتلارنىڭ چوڭقۇرلىشىشىغا ئەگىشىپ، بىز بۇ مىكرو دۇنيانىڭ سىرلىرىنى تېخىمۇ ئېچىپ، نېرۋا سىستېمىسى كېسەللىكلىرىنى داۋالاشتا يېڭى يوللارنى تېپىپ چىقالايمىز.