خېمىيەگە ئىنتىلگۈچى فاكتور ( كېموكايىن )
كېموكايىن بىر خىل كىچىك مولېكۇلىلىق ئاقسىل بولۇپ، ئۇلار ئىممۇنىتېت سىستېمىسىدا مۇھىم رول ئوينايدۇ ،ئاساسلىق رولى ئاق قان ھۈجەيرىلىرى ( مەسىلەن، لىمفا ھۈجەيرىسى ۋە تاق يادرولۇق ھۈجەيرە ) نى ياللۇغلانغان ياكى يۇقۇملانغان ئورۇنغا يۆتكىلىشكە يېتەكلەشتىن ئىبارەت. كېموكايىن ئالاھىدە بولغان G ئاقسىلى جۈپلەشكەن قوبۇل قىلغۇچى تەنچە بىلەن بىرىكىش ئارقىلىق رولىنى جارى قىلدۇرىدۇ ،بۇ قوبۇل قىلغۇچى تەنچە ئاساسلىقى ئىممۇنىتېت ھۈجەيرىسىنىڭ سىرتقى يۈزىدە ئىپادىلىنىدۇ.
تۆۋەندە كېموكايىن ھەققىدە تەپسىلىي توختىلىپ ئۆتىمىز:
ئاساسىي ئۇقۇم: كېموكايىن بىر خىل ئاجراتما تىپىدىكى ئاقسىل بولۇپ، ئۇلار ئىممۇنىتېت ھۈجەيرىلىرىنى ئالاھىدە بەدەن رايونىغا جەلپ قىلالايدۇ. بۇ خىل جەلپ قىلىش رولى ئالاھىدە قوبۇل قىلغۇچى تەنچىنى بىرلەشتۈرۈش ئارقىلىق ئەمەلگە ئاشىدۇ.
قۇرۇلما ئالاھىدىلىكى: كۆپ ساندىكى خىمىيەگە ئىنتىلگۈچى فاكتورلار ئوخشىشىپ كېتىدىغان ئۈچ دەرىجىلىك قۇرۇلمىغا ئىگە بولۇپ، بىر N ئۇچى رايونى، بىر C ئۇچى بۇرمىسىمان رايونى ۋە بىر ئوتتۇرا ھالقىسىمان رايوننى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. ئۇلارنىڭ مولېكۇلا ئېغىرلىقى ئادەتتە بىر قەدەر كىچىك بولۇپ، تەخمىنەن 8 − 14kDa بولىدۇ.
تۈرگە ئايرىلىشى: N ئۇچى مۇتەئەسسىپ سىستېئىن قالدۇق رادىكالىنىڭ سانى ۋە تىزىلىش ئۇسۇلىغا ئاساسەن، خىمىيىۋى فاكتورنى تۆت كەنجى ئائىلىگە ئايرىشقا بولىدۇ:CXC ،CC ،C ۋە CX3C كەنجى جەمەتى.
فۇنكسىيىلىك رولى: خىمىيىۋى ماددىلارغا ئىنتىلگۈچى فاكتورنىڭ ئاساسلىق رولى ئىممۇنىتېت ھۈجەيرىلىرىنىڭ يۆتكىلىشى ۋە ئورنىنى تەڭشەشتىن ئىبارەت. ئۇلار ئالاھىدە قوبۇل قىلغۇچى تەنچە بىلەن بىرىكىش ئارقىلىق سىگنال يولىنى قوزغىتىپ، ئىممۇنىتېت ھۈجەيرىلىرىنى خىمىيەگە ئىنتىلگۈچى فاكتورنىڭ مەنبەسىگە يۆتكىلىشكە يېتەكلەيدۇ.
ئىشلىتىلىش ئىستىقبالى: خىمىيەگە ئىنتىلگۈچى فاكتور ۋە ئۇنىڭ قوبۇل قىلغۇچى تەنچىسى نۇرغۇن فىزىيولوگىيەلىك ۋە پاتولوگىيەلىك جەريانلاردا ئاچقۇچلۇق رول ئوينايدۇ، بۇ توقۇلمىلارنىڭ يېتىلىشى، قان تومۇرلارنىڭ ھاسىل بولۇشى، يارا ئېغىزىنىڭ ساقىيىشى، ئۆسمىنىڭ ئۆسۈشى ۋە يۆتكىلىشى قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. شۇڭا، خېمىيەگە ئىنتىلگۈچى فاكتورنى تەتقىق قىلىش بۇ جەريانلارنى چوڭقۇر چۈشىنىشكە پايدىلىق، ھەمدە مۇناسىۋەتلىك كېسەللىكلەرنى داۋالاشنى يېڭى پىكىر يولى ۋە ئۇسۇل بىلەن تەمىنلىشى مۇمكىن.
ئومۇمەن ئېيتقاندا، خېمىيەگە ئىنتىلگۈچى فاكتور ئىممۇنىتېت سىستېمىسىدىكى مۇھىم تەڭشىگۈچى فاكتور بولۇپ، ئۇلار ئىممۇنىتېت ھۈجەيرىلىرىنىڭ ئورنى ۋە ئىقتىدارىنى تەڭشەش ئارقىلىق ئورگانىزمنىڭ مۇقىم ھالىتىنى ساقلايدۇ. خېمىيەگە ئىنتىلگۈچى فاكتورنى تەتقىق قىلىش بىزنىڭ ئىممۇنىتېت سىستېمىسىنىڭ ئاساسىي مېخانىزمىنى چۈشىنىشىمىزگە ياردەم بېرىپلا قالماي، يەنە يېڭى دىئاگنوز قويۇش ۋە داۋالاش ئۇسۇللىرىنى تەتقىق قىلىشنى مۇمكىنچىلىك بىلەن تەمىنلىدى.