قىش پەسلى يېتىپ كېلىشىگە ئەگىشىپ، پەسىل خاراكتېرلىك تارقىلىشچان زۇكام قاتارلىق نەپەس يولى يۇقۇملۇق كېسەللىكلىرى قوزغىلىدىغان مەزگىل يېتىپ كەلدى، خەلق ساغلاملىقى سىزگە ئەسكەرتىدۇكى، ۋاقتىدا ۋاكسىنا ئەملەش تارقىلىشچان زۇكامنىڭ ئۈنۈملۈك ئالدىنى ئالىدىغان تەدبىر بولۇپ، ۋاكسىنا ئەملەنگۈچىنىڭ تارقىلىشچان زۇكام ۋە ئېغىر ئەگەشمە كېسەللىكلەرگە گىرىپتار بولۇش خەۋپىنى تۆۋەنلىتىدۇ.
ئۇنداقتا تارقىلىشچان زۇكام ۋاكسىنىسى ئەملەتكەندىن باشقا، زۇكامنىڭ ئالدىنى ئېلىشتا نېمىلەرگەدىققەت قىلىش كېرەك؟
قول يۇيۇش سۇيۇقلۇقى بىلەن قولنى پات-پات يۇيۇپ تۇرۇش كېرەك. قول يۇيۇش سۇيۇقلۇقىنىڭ باكتېرىيە چەكلەش رولى بار، لېكىن ئىشلىتىش ئۇسۇلى چوقۇم توغرا بولۇشى كېرەك. مۇتەخەسىسلەرنىڭ ئەسكەرتىشىچە، قول يۇيۇش سۇيۇقلۇقىنى سۈرۈپ 10-15 سېكۇنت تۇرغۇزغاندىن كېيىن، ئىككى قولنى سۈركەپ يۇيۇش كېرەك، بۇنىڭدا قول يۇيۇش سۇيۇقلۇقىنى يېتەرلىك قۇيۇپ يۇيۇش ئەڭ مۇھىم، ياكى ئىسپىرت قويۇقلۇقى ئاز دېگەندە %60 لىك باكتېرىيە ئۆلتۈرۈش ھۆل قەغىزىنى ئىشلەتسىمۇ بولىدۇ.
ئادەم كۆپ جايغا ئاز بېرىپ، مۇداپىئەنى كۈچەيتىش كېرەك. تارقىلىشچان زۇكام ئەۋج ئالىدىغان مەزگىلدە ئاممىۋى سورۇنلارغا ئاز بېرىش كېرەك، ئۆيدە زۇكام بولغانلار بولسا مۇداپىئەلىنىش تەدبىرى قوللىنىپ، بىمار بىلەن ئۇچراشقاندا ماسكا تاقاش، مۇھىتنىڭ پاكىزلىقى، ھاۋا ئۆتۈشۈشكە دىققەت قىلىش كېرەك.
سوغۇقتىن ساقلىنىپ، ئىسسىق ساقلاشقا دىققەت قىلىش كېرەك. قىش پەسلىدە مەلۇم دەرىجىدە سوغۇق ھاۋاغا بەرداشلىق بېرىش، قان ئايلىنىشنى ئىلگىرى سۈرۈپ، ئۆزىنىڭ كېسەلگە تاقابىل تۇرۇش ئىقتىدارى ۋە سوغۇققا تاقابىل تۇرۇش كۈچىنى ئاشۇرىدۇ، لېكىن ھەمىشە توڭلىغان ھېسسىياتنى قوغلىشىشقىمۇ بولمايدۇ، ئەڭ ياخشىسى بەدەننىڭ سەزگۈسىگە ئاساسەن ۋاقتىدا كىيىم قوشۇپ، ئازايتىشقا دىققەت قىلىش كېرەك، بولۇپمۇ باش، پۇت، قورساق قىسىمغا سوغۇق ئۆتۈپ قېلىشنىڭ ئالدىنى ئېلىش كېرەك.
مۇۋاپىق غىزالىنىپ، ئوزۇقلۇقنى كۈچەيتىشكېرەك. يېمەكلىكنى مۇۋاپىق تەڭشەپ، يېڭى سەي، مېۋىنى كۆپ يەپ، سۇنى كۆپ ئىچىش كېرەك، بەدەن سۈپىتىنى ئاشۇرۇشنىڭ ئىممۇنىتېت ئىقتىدارىنى ئاشۇرۇشقا پايدىسى بار. مايسىز يېمەكلىكنى كۆپ يەپ، ئاچچىق، ئىسسىقلىق مىقدارى يۇقىرى يېمەكلىكلەرنى يېمەسلىك كېرەك، ئەگەر دائىم يۆتۈلىدىغان ئەھۋالكۆرۈلسە، ئۆپكە تازىلايدىغان يېمەكلىكلەرنى يېيىش كېرەك.
بەدەن چېنىقتۇرۇشنى ئىزچىل داۋاملاشتۇرۇش كېرەك. دالا پائالىيىتىگە كۆپرەك قاتنىشىش ئارقىلىقمۇ بەدەننىڭ كېسەلگە قارشى تۇرۇش ئىقتىدارىنى ئاشۇرغىلى بولىدۇ.
زىيادە چارچاشتىن ھەزەر ئەيلەش كېرەك. زىيادە چارچاش، ئۇيقا يېتەرلىك بولماسلىقمۇ ئادەم بەدىنىنىڭ كېسەلگە قارشى تۇرۇش ئىقتىدارىنى تۆۋەنلىتىۋېتىدۇ. شۇڭا قىش پەسلىدە بالدۇر ئۇخلاپ بالدۇر قوپۇپ، ئۇيقۇنىڭ يېتەرلىك بولۇشىغا كاپالەتلىك قىلىش، تۈنەش قېتىم سانىنى ئازايتىش كېرەك.
ئۆيدە مۇۋاپىق ھاۋا ئۆتكۈزۈش كېرەك. ئىشخانا، مەكتەپ قاتارلىق ئادەم زىچ جايلاردا قەرەللىك ھاۋا ئۆتكۈزۈپ، ھەركۈنى ئاز دېگەندە ئىككى قېتىم ھاۋا ئۆتكۈزۈش، ھاۋا سوغۇق دەپ دېرىزە ئاچماسلىقتىن ساقلىنىش كېرەك.
ياخشى بولغان نەپەس يولى تازىلىق ئادىتىنى يېتىلدۈرۈش كېرەك. يۆتەلگەندە ياكى چۈشكۈرگەندە ئېغىز، بۇرۇننى قەغەزدە ئېتىش، يۆتەلگەندە ياكى چۈشكۈرگەندىن كېيىن قولنى يۇيۇپ، كۆز، بۇرۇنغا تېگىشىشنىڭ ئالدىنى ئېلىش كېرەك.
تارقىلىشچان زۇكام پەسلى يېتىپ كەلگەندە، توردا، ئىجتىمائىي تاراتقۇلاردا باكتېرىيە ئۆلتۈرۈشكە دائىر «رېتسىپ»لار تارقىلىپ كېتىدۇ. مەسىلەن، ئۆيدە ئاچچىقسۇ قاينىتىش قاتارلىقلار. مۇتەخەسىسلەرنىڭ كۆرسىتىشىچە، ئەمەلىيەتتە، ئاچچىقسۇ كىسلاتاسى قايناپ مەلۇم قويۇقلۇققا يەتكەندە ئاندىن باكتېرىيە ئۆلتۈرەلەيدىكەن، ئاچچىقسۇ بىلەن ئۆينى ئىسلاپ زۇكامنىڭ ئالدىنى ئېلىشتا باكتېرىيە ئۆلتۈرۈپ دېزىنفېكسىيەلەش ئۈنۈمىگە يېتەلمەيدىغان بولۇپ، يەنە ئادەمنىڭ نەپەس يولىنى غىدىقلاپ، كېكىردەكتە بىئارامسىزلىقنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىكەن.
