بۆرەكتە تاش پەيدا بولۇش ( kidney stones ) ئادەتتە بۆرەك زەئىپلىشىش ( kidney failure ) نى بىۋاسىتە كەلتۈرۈپ چىقارمايدۇ، لېكىن ۋاقتىدا داۋالاتمىغاندا، ئېغىر ئەگەشمە كېسەللىكلەرنى كەلتۈرۈپ چىقىرىپ، بۆرەك زەئىپلىشىش خەۋپىنى ئاشۇرۇۋېتىشى مۇمكىن.
بۆرەككە تاش چۈشۈشنىڭ بۆرەك ئىقتىدارىدا تۆۋەندىكى مەسىلىلەرنى كەلتۈرۈپ چىقىرىشى مۇمكىن:
سۈيدۈك يولى توسۇلۇش : بۆرەككە تاش چۈشۈش ئەگەر سۈيدۈك يولى ( مەسىلەن، سۈيدۈك نەيچىسى ) توسۇلۇپ قالسا، سۈيدۈكنىڭ نورمال چىقىرىلماسلىقىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىشى مۇمكىن. ئۇزاق مۇددەت توسۇلۇش بۆرەككە سۇ يىغىلىش ( hydronephrosis ) نى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ، يەنى بۆرەك سۈيدۈك يىغىلىپ قېلىش سەۋەبلىك ئىششىپ، بۆرەكنى زەخىملەندۈرۈشى مۇمكىن.
يۇقۇملىنىش : توسۇلۇپ قالغان سۈيدۈك يولى ئاسانلا سۈيدۈك يولى يۇقۇملىنىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ ( urinary tract infection ،UTI ). ئەگەر يۇقۇملىنىش بۆرەككە تارقىلىپ كەتسە ،بۆرەك جامى بۆرەك ياللۇغىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىشى مۇمكىن. تەكرار ئېغىر يۇقۇملىنىش بۆرەك توقۇلمىلىرىغا زىيان يەتكۈزۈپ، بۆرەك ئىقتىدارىغا تەسىر يەتكۈزۈشى مۇمكىن.
ئاستا خاراكتېرلىك ياللۇغ : بۆرەكتە داۋاملىق تاش پەيدا بولۇش ياكى كىچىك تاش تەكرار شەكىللىنىش ۋە يۆتكىلىش، بۆرەكتىكى ئاستا خاراكتېرلىك ياللۇغنى كەلتۈرۈپ چىقىرىپ، بۆرەك توقۇلمىلىرىنىڭ زەخىملىنىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىشى مۇمكىن.
ئاستا خاراكتېرلىك بۆرەك كېسىلى ( CKD ) :ئۇزاق مۇددەتلىك بۆرەككە تاش چۈشۈش مەسىلىسى بۆرەك ئىقتىدارىغا ئاستا – ئاستا زىيان يەتكۈزۈشى مۇمكىن. ئەگەر تاش پەيدا قىلغان زەخىملىنىش ۋە يۇقۇملىنىش مۇۋاپىق داۋالانمىسا، ئەڭ ئاخىرىدا ئاستا خاراكتېرلىك بۆرەك كېسىلىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىشى، ھەتتا بۆرەك زەئىپلىشىشكە تەرەققىي قىلىشى مۇمكىن.
ئۇنداقتا، بۆرەككە تاش چۈشۈشنىڭ ئالدىنى قانداق ئېلىش كېرەك ياكى داۋالاش كېرەك؟
تاشنى ۋاقتىدا داۋالاش : كىچىك تاش تەبىئىي چىقىپ كېتىشى مۇمكىن، لېكىن چوڭ ياكى توسۇلۇش خاراكتېرلىك تاشنى دورا بىلەن داۋالاش ياكى ئوپېراتسىيە قىلىپ ئېلىۋېتىشكە توغرا كېلىدۇ.
سۇ تەركىبىنى ساقلاش : سۇنى كۆپ ئىچىش يېڭى تاش پەيدا بولۇشنىڭ ئالدىنى ئېلىشقا پايدىلىق.
يېمەك – ئىچمەكنى تەڭشەش : تاشنىڭ تۈرىگە ئاساسەن، يېمەك – ئىچمەكنى تەڭشەش كېرەك، مەسىلەن، ناترىي، ئوكسالات ۋە ھايۋانات ئاقسىلىنىڭ قوبۇل قىلىنىشىنى ئازايتىش كېرەك.
قەرەللىك تەكشۈرۈش:بۆرەكتە تاش پەيدا بولۇش تارىخى بارلارغا نىسبەتەن، بۆرەك ئىقتىدارى ۋە سۈيدۈك ئاجرىتىش سىستېمىسىنى قەرەللىك تەكشۈرۈش يوشۇرۇن مەسىلىلەرنى بالدۇر بايقاش ۋە بىر تەرەپ قىلىشقا پايدىلىق.
شۇڭا، بۆرەككە تاش چۈشۈش بىۋاستە بۆرەك زەئىپلىشىشنى بىۋاسىتە كەلتۈرۈپ چىقارمىسىمۇ، لېكىن كونترول قىلىنمىسا، بۆرەك ئىقتىدارى تۆۋەنلەپ كېتىشى، ھەتتا بۆرەك زەئىپلىشىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىشى مۇمكىن. ۋاقتىدا دىئاگنوز قويۇش ۋە مۇۋاپىق داۋالاش ئېغىر ئەگەشمە كېسەللىكلەرنىڭ ئالدىنى ئېلىشتا ئىنتايىن مۇھىم.