راك خاراكتېرلىك قاقشاللىشىش ( Cancer Cachexia ) يەنە راك مەنبەلىك كاخېكسىيە دەپمۇ ئاتىلىدۇ. بۇ بىر خىل راك كېسىلى كەلتۈرۈپ چىقارغان ئېغىر مېتابولىزم نورمالسىزلىقى بولۇپ، بەدەن ئېغىرلىقى كۆرۈنەرلىك تۆۋەنلەش، مۇسكۇللار يىگىلەش، ئىشتىھاسى تۇتۇلۇش ۋە ماغدۇرسىزلىنىش قاتارلىق ئالامەتلەر كۆرۈلىدۇ. بۇ خىل كېسەللىك ئالامىتى راك كېسىلىنىڭ ئاخىرقى باسقۇچىغا بېرىپ قالغان بىمارلاردا كۆپ كۆرۈلىدۇ، بولۇپمۇ ئاشقازان ئاستى بېزى راكى، ئاشقازان راكى ۋە ئۆپكە راكىدا بىر قەدەر كۆپ كۆرۈلىدۇ. راك مەنبەلىك كاخېكسىيە بىمارنىڭ تۇرمۇش سۈپىتىگە تەسىر كۆرسىتىپلا قالماي، يەنە داۋالاش ئۈنۈمى ۋە ئاقىۋىتى بىلەنمۇ زىچ مۇناسىۋەتلىك.
رەسىم مەنبەسى image source credit:
https://www.thelancet.com/journals/lanonc/article/PIIS1470-2045(11)70113-9/abstract
ئۇيغۇرچە / Uyghurche : راك خاراكتېرلىك كاخېكسىيە
ئىنگىلىزچە / English : Cancer Cachexia
تۈركچە / Türkçe : Kanser kaşeksisi
خەنزۇچە / 汉语 : 癌性恶病质
راك مەنبەلىك كاخېكسىيە پەيدا بولۇش سەۋەبى
راك مەنبەلىك كاخېكسىيە ماددىسىنىڭ پەيدا بولۇش مېخانىزمى مۇرەككەپ بولۇپ، راك ھۈجەيرىلىرى ئاجرىتىپ چىقارغان ياللۇغلۇق فاكتور ۋە بەدەن مېتابولىزمىنىڭ ئۆزگىرىشىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ، بۇلار بىرلىكتە مۇسكۇل ۋە ياغنىڭ بىنورمال خورىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. گەرچە بىمار ئوزۇقلۇق قوبۇل قىلىشنى كۆپەيتىشنى سىناپ باقسىمۇ، لېكىن بەدەن ئېغىرلىقىنىڭ تۆۋەنلىشى ۋە مۇسكۇللارنىڭ ئېقىپ كېتىشىنى ئۆزگەرتەلمەيدۇ.
داۋالاش ۋە باشقۇرۇش
راك مەنبەلىك كاخېكسىيە كېسىلىنى داۋالاشتا كۆپ خىل ئۇسۇللارنى ئۇنىۋېرسال قوللىنىشقا توغرا كېلىدۇ، مەسىلەن، ئوزۇقلۇق بىلەن قوللاش، ياللۇغقا قارشى دورىلار ۋە ھەرىكەت ئارقىلىق بىمارنىڭ جىسمانىي كۈچى ۋە تۇرمۇش سۈپىتىنى ياخشىلاش كېرەك. راك مەنبەلىك كاخېكسىيە نوقۇل يېمەك – ئىچمەك ئارقىلىق ئەسلىگە كېلەلمىگەچكە، دەسلەپكى مەزگىلدىكى ئارىلىشىش كېسەللىك ئەھۋالىنى كونترول قىلىشتا ئىنتايىن مۇھىم.
راك مەنبەلىك كاخېكسىيە تەتقىقاتى راك كېسىلىنى داۋالاشتا مۇھىم ئەھمىيەتكە ئىگە، بۇ كېسەللىك ئالامەتلىرىگە كۆڭۈل بۆلۈش ۋە ئۇنى باشقۇرۇش بىمارنىڭ ئاقىۋىتى ۋە ئومۇمىي داۋالاش ئۈنۈمىنى يۇقىرى كۆتۈرۈشكە ياردەم بېرىدۇ.
