سېمىزلىك بەدەن ئېغىرلىقى ئېشىپ كېتىش ياكى زىيادە ئېشىپ كېتىش دەپمۇ ئاتىلىدۇ، ئۇ بەدەندىكى ياغنىڭ زىيادە يىغىلىپ قېلىپ، بەدەن ئېغىرلىقىنىڭ نورمال دائىرىدىن ئېشىپ كېتىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان ئەھۋالنى كۆرسىتىدۇ. ئۇ پۈتۈن يەر شارى مىقياسىدىكى بىر مۇھىم ئاممىۋى سەھىيە مەسىلىسى بولۇپ، كۆپ خىل ئاستا خاراكتېرلىك كېسەللىكلەر، مەسىلەن، يۈرەك قان تومۇر كېسەللىكلىرى، دىئابېت كېسىلى، يۇقىرى قان بېسىم ۋە بەزى راك كېسىلى قاتارلىقلار بىلەن زىچ مۇناسىۋەتلىك.
سەۋەبى:
1. يېمەك – ئىچمەك ئادىتى:قوبۇل قىلغان ئىسسىقلىق مىقدارىنىڭ سەرپ قىلغان ئىسسىقلىق مىقدارىدىن ئېشىپ كېتىشى سېمىزلىكنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان ئاساسلىق سەۋەب. يۇقىرى ئېنېرگىيەلىك، يۇقىرى مايلىق، يۇقىرى قەنتلىك يېمەكلىكلەر ئاسانلا بەدەن ئېغىرلىقىنى ئاشۇرۇۋېتىدۇ.
2. چېنىقىشنىڭ كەمچىل بولۇشى:ھازىرقى زامان تۇرمۇش ئۇسۇلى نۇرغۇن كىشىلەردە يېتەرلىك بەدەن چېنىقتۇرۇشنىڭ كەمچىل بولۇشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ، بۇمۇ سېمىزلىكنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان بىر ئامىل.
3. گېن ئامىلى:بەزىلەر ئىرسىيەت ئامىلى سەۋەبىدىن ئاسانلا سەمىرىپ كېتىشى مۇمكىن.
4. ئىچكى ئاجراتما قالايمىقانلىشىش:قالقانسىمان بەز ئىقتىدارى تۆۋەنلەش، كۆپ خالتىلىق تۇخۇمدان يىغىندى كېسەللىك ئالامىتى قاتارلىقلارنىڭ ھەممىسى بەدەن ئېغىرلىقىنىڭ ئېشىپ كېتىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىشى مۇمكىن.
5. دورىلار:بەزى دورىلار، مەسىلەن، خامۇشلۇققا قارشى دورىلار، روھىي كېسەلگە قارشى دورىلار، بەزى ھامىلدارلىقتىن ساقلىنىش دورىلىرى بەدەن ئېغىرلىقىنىڭ ئېشىپ كېتىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىشى مۇمكىن.
6. پىسخىكىلىق ئامىل:كەيپىيات خاراكتېرلىك تاماق يېيىش، بېسىم زىيادە چوڭ بولۇش قاتارلىقلارمۇ بەدەن ئېغىرلىقىنىڭ ئېشىپ كېتىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىشى مۇمكىن.
تەكشۈرۈش ۋە دىئاگنوز قويۇش ئۇسۇلى:
1. بوي ئېگىزلىكى ۋە بەدەن ئېغىرلىقىنى ئۆلچەش:بەدەن سۈپىتى كۆرسەتكۈچى ( BMI ) نى ھېسابلاش بەدەن ئېغىرلىقى ئېشىپ كەتكەن ياكى سېمىزلىكىنى باھالاشنىڭ ئاساسىي ئۇسۇلى.
2. بەدەندىكى ماينى ئۆلچەش:تېرە پۈرمىسىنىڭ قېلىنلىقىنى ئۆلچەش ياكى باشقا ئۇسۇللار ئارقىلىق بەدەندىكى ماينىڭ نىسبىتىنى مۆلچەرلەيدۇ.
3. قان تەكشۈرۈش:قان شېكىرى، قاندىكى ماي، قالقانسىمان بەز ئىقتىدارى قاتارلىق كۆرسەتكۈچلەرنى تەكشۈرۈپ، باشقا ساغلاملىق مەسىلىلىرىنىڭ بار – يوقلۇقىنى بېكىتكىلى بولىدۇ.
4. باشقا تەكشۈرۈشلەر:شىنديەنتۇ، ئۇلترا ئاۋازلىق كاردىئوگرامما قاتارلىقلار ئارقىلىق سېمىزلىككە مۇناسىۋەتلىك ساغلاملىق خېيىم – خەتىرىنى باھالاش.
داۋالاش ئۇسۇلى:
1. تۇرمۇش ئۇسۇلىنى ئۆزگەرتىش:مۇۋاپىق ئوزۇقلىنىش ۋە چېنىقىشنى كۆپەيتىشنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. تەڭپۇڭ بولغان يېمەك – ئىچمەكنى قوللىنىپ، يۇقىرى ئېنېرگىيەلىك، يۇقىرى مايلىق، يۇقىرى قەنتلىك يېمەكلىكلەرنىڭ قوبۇل قىلىنىشىنى ئازايتىش ھەمدە قەرەللىك ھالدا ئوكسىگېنلىق ھەرىكەت ۋە كۈچ مەشىقى ئېلىپ بېرىش كېرەك.
2. دورا بىلەن داۋالاش:مەسىلەن، ئاۋلىستا، سىبۇچۈمىڭ قاتارلىقلار ئىشتىھانى ئازايتىشقا ياكى تويۇش تۇيغۇسىنى ئاشۇرۇشقا ياردەم بېرىدۇ. لېكىن دوختۇرنىڭ كۆرسەتمىسى بويىچە ئىشلىتىش كېرەك.
3. تاشقى كېسەللىكلەر ئوپېراتسىيەسى:مەسىلەن:ئاشقازان تۇتامى ئوپېراتسىيەسى ،ئاشقازان يان يول ئوپېراتسىيەسى قاتارلىقلار ،BMI 35 تىن ئاشقان ياكى باشقا ئېغىر سالامەتلىك مەسىلىسى بار سېمىز بىمارلارغا ماس كېلىدۇ.
4. پىسخىكىلىق داۋالاش:كەيپىيات خاراكتېرلىك غىزالىنىش كەلتۈرۈپ چىقارغان سېمىزلىكنى پىسخىكىلىق داۋالاشنىڭ ياردىمى بولۇشى مۇمكىن.
قىسقىسى، سېمىزلىك بىر مۇرەككەپ مەسىلە بولۇپ، كۆپ خىل ئامىللارنى ئۇنىۋېرسال ئويلىشىپ داۋالاشقا توغرا كېلىدۇ. ئەگەر سىز ياكى سىز تونۇيدىغان كىشىلەردە سېمىزلىك مەسىلىسى بولسا، ۋاقتىدا دوختۇردىن مەسلىھەت سوراپ، يەككە داۋالاش لايىھەسىنى تۈزۈپ چىقىشنى تەۋسىيە قىلىمىز.
