ئىنسانلارنىڭ سۆڭەكلىرىدىن ئىلھام ئېلىپ، كاۋاك بېتوننىڭ بېسىمغا تاقابىل تۇرۇش دەرىجىسىنى 5-6 ھەسسە يۇقىرى كۆتۈردى
پرىنستون ئۇنىۋېرسىتىتى تور بېكىتى خەۋەىرى، دوختۇرلار تورى تەرجىمىسى : ئىنسانلار سۆڭىكىنىڭ قاتتىق سىرتقى قەۋەت قۇرۇلمىسىدىن ئىلھام ئېلىپ، ئامېرىكا پرىنسېتون ئۇنىۋېرسىتېتىنىڭ ئىنژېنېرى بىر خىل يېڭى تىپتىكى بېتوننى تەتقىق قىلىپ چىقتى. بۇ خىل بېتوننىڭ يېرىلىش ۋە تۇيۇقسىز بۇزۇلۇشقا تاقابىل تۇرۇش ، زەخىملىنىشكە تاقابىل تۇرۇش ئىقتىدارى ئادەتتىكى بېتوندىن 5-6 ھەسسە يۇقىرى ئىكەن. ئالاقىدار ئىلمىي ماقالىلەر يېڭى بىر سان «ئىلغار ماتېرىياللار» ژۇرنىلىدا ئېلان قىلىنغان.
بۇ خىل يېڭى تىپتىكى بېتوننى تەتقىق قىلىپ چىقىشتا، تەتقىقاتچىلار ئىنسان سۆڭەكلىرىنىڭ توقۇلمىسىدىكى زىچلىق شەكلىدىن ئىلھام ئالغانلىقىنى ئىلگىرى سۈرگەن. ئىنسانلارنىڭ يوتا سۆڭىكىنىڭ زىچ سىرتقى قېپى سۆڭەك بىرلىكى دەپ ئاتىلىدىغان ئېللىپىس شەكىللىك نەيچىسىمان قۇرۇلمىدىن تەركىب تاپقان. بۇنىڭ قۇرۇلمىسى ۋە تىزىلىش شەكلى بۇ سۆڭەك بىرلىكلىرىنىڭ ئەتراپىدا يېرىق پەيدا قىلىپ، ئۇلارنىڭ زەربىگە ئۇچرىغاندا يېرىلىپ كېتىشىنىڭ ئالدىنى ئالىدىكەن.
بۇ خىل بىئونىكىلىق بېتوننى قۇيۇش ئۈچۈن، تەتقىقاتچىلار پولى ۋىنىل ئالكوگول 3D دىن پايدىلىنىپ تۇرۇبىسىمان قېلىپنى بېسىپ چىقارغان. ئاندىن ئۇلار كاۋچۇكنى قېلىپقا قۇيۇپ ئاساسىي قېلىپىنى ياساپ چىققان. ئاخىرىدا ئۇلار كاۋچۇكنى ئېرىتىپ پولىئۇرېتان سىلىتسىيلىق قېلىپنى شەكىللەندۈرگەن ھەمدە ئۇنىڭدىن پايدىلىنىپ بېتون قۇيغان.
بۇ خىل ئەپچىل بىئونىكىلىق لايىھە ئارقىلىق، يېڭى تىپتىكى بېتوننىڭ كاۋاك تۇرۇبىسى يېرىقلارنى «تۇتالايدىكەن» ھەمدە ئۇنىڭ يەنىمۇ كېڭىيىشىنى توسۇپ قالالايدىكەن. بۇ بېتونغا تالا، سۇلياۋ قاتارلىق ماتېرىياللارنى قوشۇش ئارقىلىق ئۇنىڭ چىداملىقلىقىنى ئاشۇرۇش ئۇسۇلىغا تۈپتىن ئوخشىمايدىكەن. يېڭى ئۇسۇل ھەر بىر يېرىقنىڭ كېڭىيىشىنى كونترول قىلىپ، ماتېرىيالنى بىر قېتىمدىلا پۈتۈنلەي ئۈزۈۋەتمەيدىكەن ھەمدە تەدرىجىي زەخىملىنىشكە بەرداشلىق بېرىپ، ماتېرىيالنى تېخىمۇ مۇستەھكەم قىلالايدىكەن.
تەتقىقاتچىلار ئۈچ نۇقتىلىق ئېگىلىش سىنىقى ۋە بىر تەرەپلىك يوچۇق ئېگىلىش سىنىقى ئېلىپ بارغان. ئۇلار 2 مىللىمېتىر قېلىنلىقتىكى ئالماس ھەرە تىغى ۋە ئۇستىرا بىلەن بېتوندىن تۆشۈك ئاچقان ھەمدە بۇ جەرياننى كۆپ قېتىم تەكرارلاپ، ماتېرىيالنىڭ ئۈزۈلۈش ئەۋرىشىملىكىگە مۇناسىۋەتلىك سانلىق مەلۇماتلارنى توپلىغان. نەتىجىدە كۆرسىتىلىشىچە، يېڭى تىپتىكى بېتوننىڭ زەخىملىنىشكە تاقابىل تۇرۇش ئىقتىدارى ئادەتتىكى بېتوندىن بەش ھەسسە يۇقىرى بولغان. بۇ ئىمارەتلەرنىڭ تېخىمۇ بىخەتەر ئىكەنلىكىدىن دېرەك بېرىپلا قالماي، يەنە بېتون ئىشلەپچىقىرىشنى ئازايتىپ، مۇھىت ئاسراشقا زور پايدىسى بار.
مەنبە:
Tougher concrete, inspired by bone
