ئىجتىمائىي ئالاقە ئادەتتە باردى- كەلدى قىلىش، ئۇچرىشىش، گەپ- سۆز، مېھماندارچىلىق، ئۆزئارا مۇناسىۋەت ئارقىلىق ئەمەلگە ئاشىدۇ. ئەمما بۇ ئىجتىمائىي ئالاقىنىڭ جەريانى، مەزمۇنى شۇ ئادەمنىڭ مەلۇماتى، تەربىيلىنىشى، ماھارىتى، نەزەر دائىرسى قاتالىقلار بىلەن زىچ باغلىنىشلىق بولىدۇ. بۈگۈنكى دەۋىر رىقابەت دەۋرى. شۇڭا، ئىجتىمائىي ئالاقە رىقابەت جەريانىدا ئىنتايىن مۇھىم بىر ھالقا، ھەتتا، ھەل قىلغۇچ ئامىل دېيىشكىمۇ بولىدۇ.
بىر ئايالنىڭ بىر ئەرنى چۈشىنىشىدىكى ئەڭ ياخشى يول ئۇنىڭ دوستلىرى بىلەن تونۇشۇش. « مال تۈرى بىلەن، ئادەم خىلى بىلەن» دېگەندەك بىر ئادەمنىڭ ئارلاشقان ئادەملىرىگە قاراپلا ئۇنىڭ ئەخلاقىغا، ئىستىقبالىغا، ھازىرقى ئومۇمىي ئەھۋالىغا ھۆكۈم قىلىغلى بولدۇ.
پەيلاسوپلارنىڭ قارىشىچە: دۇنيادا بىر – بىرىگە تامامەن ئوخشايدىغان ئىككى تال يوپۇرماق بولمىغىنىدەك، بىر- بىرىگە پۈتۈنلەي ئوخشايدىغان ئىككى ئادەممۇ بولمايدۇ. شەك- شۈبھىسىزكى، ئەرلەر تۇرمۇش ئۇسۇلىغا بولغان ھۆرمەت، قوللاش ھەمىدە ئۇنىڭ تۇرمۇش ئۇسۇلىغا تىرشىپ ماسلىشىش ئاياللارنىڭ ئالدىغا قويۇلغان بىر تېخنىكىلىق مەسىلە.
بىر ئايال ئۈچۈن مۇلايىم، سەمىمىي پوزىتىسيىدە بولۇش ئىنتايىن مۇھىم. ئەگەر خوتۇنى ئادەتتە چىقىشقاق بولسا، كۆرۈشكەن ئادەمگە سالام بىرىپ، پەيتى كەلگەندە ئىككى ئېغىز گەپ قىلالىسا، ئۇنداقتا بۇ ئەرنىڭ ئابرويىغىمۇ، ھەتتا مۇۋاپىقىيىتىگىمۇ پايدىسى بار.
ئادەتتە ئۆيلەرگە مېھمان كېلىش – كەلمەسلىكى، بىر ئەرنىڭ مەرد – سېخىيلىقىغا باغلىق بولسا، تېخىمۇ مۇھىمى شۇ ئەرنىڭ خوتۇنىنىڭ مۇئامىلىسىگە باغلىق بولىدۇ. ئەگەر خوتۇنىنىڭ باشقىلارغا بەرگەن تەسىرى ياخىشى بولسا، شۇ ئۆيدىن مېھمان ئۆكسىمەيدۇ. ئەكىسچە بولسا ئۇنداق ئۆيگە ھېچكىممۇ يولىمايدۇ. بۇنىڭدىن كۆرۈۋېلىشقا بولىدۇكى، ئەرنىڭ باشقىلارنىڭ ئالدىدىكى ئابرويى، خىزمىتىنىڭ مۇۋاپىقىيەتلىك بولۇش- بولماسلىقى، نەتىجە قازىنىش پۇرسىتىنىڭ كېلىش- كەلمەسلىكى زور دەرىجىدە خوتۇنىنىڭ كىشىلىك ئالاقىگە ماھىر بولۇش- بولماسلىقىغا بېرىپ تاقىشىدۇ.
ئېرىنىڭ كىشىلىك ئالاقە چەمبىرىكىگە كىرىش، شۇ دائىرە ئىچىدىكى « داڭدار شەخس» بولۇش نۇرغۇن ئاياللارنىڭ تۇرمۇشىنى مۇكەممەللەشتۈرۈشىدىكى ئەڭ ئاقىلانە چارە.
ئېرى ۋە بالىلىرىنى سۆيۈشنىلا بىلىپ، باشقا ئىشقا قىزىقمايدىغان ئايال، خۇددى خوتۇنى ۋە بالىلىرىنى سۆيۈشنىلا بىلىدىغان ۋە شۇنىڭغىلا كۈچى يېتىدىغان، باشقا ھېچنەرسىنى ئەپلەشتۈرەلمەيدىغان ئەرلەردەك كۈلكىلىك ۋە ئېچىنىشلىقتۇر.
– بېلىنىسكى
چىرايلىق دېمە، خۇلقى ئۇزنى دە،
كى خۇلقى ياخشى بولسا، يورۇتقاي سىنى.
– يۈسۈپ خاس ھاجىپ
