فىرانسىيەدە ئۈچ ياشتىن كىچىك بالىلارغا تېلېۋىزور كۆرسىتىش قانۇنسىزلىق ھېسابلىنىدۇ چۈنكى بالىلار بەك كىچىك چېغىدا تېلېۋىزور كۆرۈشنى باشلىسا سالامەتلىكىگە زىيانلىق ، بولۇپمۇ بالىلارنىڭ چوڭ مېڭىسىنى ئېغىر زەخىملەندۈرىدۇ
ئەنگىلىيە ‹‹ كۈندىلىك پوچتا گېزىتى›› نىڭ خەۋىرىگە قارىغاندا ، ئەنگىلىيەدىكى داڭلىق پىسخولوگ ۋە بىئولوگ ئېرىك سىگمان ئون نەچچە يىل تەتقىق قىلىپ ، بۇ ھەقتە مەخسۇس ماقالە يېزىپ : بىز خۇددى تۇز ، ياغنىڭ قوبۇل قىلىنىشىغا چەك قويغانغا ئوخشاش ، ياش–ئۆسمۈرلەرنىڭ تېلېۋىزور كۆرۈش ۋاقتىغىمۇ چەك قويۇشىمىز كېرەك ، دېدى . ئۇ تېلېۋىزور كۆرۈشنىڭ بالىلارغا تۆت جەھەتتىن ناچار تەسىر كۆرسىتىدىغانلىقىنى بايقىغان :
1. چوڭ مېڭە ، نېرۋا سىستېمىسىنىڭ تەرەققىي قىلىشى چەكلىمىگە ئۇچرايدۇ . تېلېۋىزور كۆرۈش كىتاب ئوقۇشقا ئوخشىمايدۇ ، كىتاب ئوقۇش بالىلارنىڭ يېتىلىشىنى ئىلگىرى سۈرۈپ ، تەپەككۇر ئىقتىدارىنى كۈچەيتىدۇ . ئەمما تېلېۋىزور كۆرۈش پاسسىپ قوبۇل قىلىدىغان ھەرىكەت بولۇپ ، بالىلارنىڭ ھەقىقىي دۇنيانى چۈشىنىشىگە توسالغۇ بولۇپ ، تەسەۋۋۇر قابىلىيىتىنى چەكلەيدۇ . ئۈچ ياشتىن ئىلگىرى بالىلارنىڭ چوڭ مېڭىسى %80 تەرەققىي قىلىپ بولىدۇ . دائىم تېلېۋىزور كۆرسە چوڭ مېڭىنىڭ تەرەققىياتى ئاستلايدۇ ، ئۇنىڭ ئۈستىگە ، بۇنىڭ ئورنىنى تولدۇرغىلى بولمايدۇ .
2 . ياخشى ئۇخلىيالمايدۇ ، بويى ئۆسمەيدۇ . مېلاتونىن بىلەن ئۇيقۇ سۈپىتى زىچ مۇناسىۋەتلىك بولۇپ ، ياشلىق مەزگىلىدىكى ئۆسۈپ يېتىلىشنىڭ تەڭشىلىشىدىمۇ سەل قاراشقا بولمايدىغان رول ئوينايدۇ . ھەممىمىزگە مەلۇمكى ، بوۋاقلار ۋە بالىلارنىڭ ئۇيقۇسى ياخشى بولسا بويى تېز ئۆسىدۇ . تەتقىقاتلارغا قارىغاندا ، تېلېۋىزور كۆرۈش ۋاقتى بەك ئۇزۇن بولۇپ كەتسە ، مېلاتونىننىڭ ئاجرىلىپ چىقىشىنى چەكلەپ قويىدىكەن . ئۇدا بىر ھەپتە تېلېۋىزور كۆرمىسە ، بالىلار بەدىنىدىكى مېلاتونىننىڭ سەۋىيەسى %30 كۆپىيىدىكەن .
3 . يۈرەك قان تومۇرى كېسىلىگە ئوڭاي گىرىپتار بولىدۇ . ئاۋسترالىيە سىدنېي ئۇنىۋېرسىتېتىنىڭ بۇ يىل يازدا ئېلان قىلغان تەتقىقات دوكلاتىغا قارىغاندا ، زىيارەتنى قوبۇل قىلغان 15 ياشلىق 290 ئوغۇل بالا ئىچىدە كۈندە ئىككى سائەتتىن ئۇزاق تېلېۋىزور كۆرگەن ياكى ئېلېكتىرونلۇق ئويۇن ئوينىغان بالىلارنىڭ قېنىدا تاجىسىمان يۈرەك كېسىلىگە گىرىپتار بولۇش خەۋپىنى ئەكىس ئەتتۈرىدىغان بەلگە ماددىلارنىڭ مىقدارى زور دەرىجىدە ئېشىپ كەتكەن .
4 . مىجەزى چۇس بولۇپ قالىدۇ ، دوست تۇتالمايدۇ . تەتقىقاتچىلارنىڭ ئۇزاق كۆزىتىپ بايقىشىچە ، دائىم تېلېۋىزور كۆرىدىغان بالىلارنىڭ مىجەزى چۇسلىشىپ ، سەپرا مىجەز بولۇپ قالىدىكەن . ئۇزاق مۇددەت تېلېۋىزور كۆرۈش بالىلارنىڭ ئىجتىمائىي ئالاقە ، ئەخلاق–پەزىلىتىگە ئىنتايىن پايدىسىزكەن .
تېلېۋىزور كۆرۈشنىڭ زىيىنى كۆپ بولسىمۇ ، پىداگوكلار : تېلېۋىزورنى مۇۋاپىق كۆرۈش بالىلارنىڭ ئىاراكىي ئىقتىدارى ، ئەستە تۇتۇش ئىقتىدارىنى ئۆستۈرۈشكە مەلۇم دەرىجىدە پايدىلىق ، بۇنىڭدىكى مۇھىم ھالقا مۇۋاپىق بولۇشتا ، دەپ كۆرسەتتى . ئامېرىكا بالىلار كېسەللىرى ئىلمىي جەمئىيىتى ‹‹ ئىككى ياشتىن كىچىك بالىلار تېلېۋىزور كۆرمەسلىكى كېرەك›› دەپ كۆرسەتتى .
